CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ

VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

The Supreme People’s Procuracy of Viet Nam

Đại biểu Quốc hội đề xuất nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng

27/10/2020
Cỡ chữ:   Tương phản
Tiếp tục Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV, ngày 26/10/2020, Quốc hội thảo luận trực tuyến về công tác tư pháp và công tác phòng, chống tham nhũng. Tại phiên thảo luận, các đại biểu đã đề xuất nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng hiệu quả hơn trong thời gian tới.

 

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành nội dung thảo luận
về công tác tư pháp và công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020

Cho ý kiến về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020, đa số đại biểu đánh giá cao quyết tâm của Chính phủ các các cơ quan liên quan trong công tác phòng chống tham nhũng, đặc biệt có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được tăng cường; “tham nhũng được kiềm chế, từng bước được ngăn chặn và có chiều hướng thuyên giảm”. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng tình hình tham nhũng “vẫn diễn biến phức tạp, có biểu hiện tinh vi hơn và khó phát hiện” và cho rằng, bên cạnh tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp của cán bộ, công chức trong giải quyết công việc thì tình hình tham nhũng vẫn chủ yếu xảy ra ở một số lĩnh vực kinh tế trọng điểm, nhạy cảm như quản lý và sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng, tín dụng - ngân hàng, quản lý sử dụng tài chính, vốn, tài sản công; xuất hiện tình trạng lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để tham nhũng; xuất hiện tham nhũng trong việc thực hiện xã hội hóa, tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập; tội phạm tham nhũng có tổ chức, xuyên quốc gia, tham nhũng thực hiện bên ngoài lãnh thổ Việt Nam; bảo kê cho xã hội đen, buôn lậu, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm…

Đại biểu Trần Văn Mão, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An, cho rằng tội phạm tham nhũng đã và đang diễn ra tinh vi, nghiêm trọng ở các lĩnh vực, đặc biệt ở những lĩnh vực tài chính, thuế, đất đai, tuyển dụng, bổ nhiệm, đề bạt cán bộ và các lĩnh vực nhạy cảm khác mà dư luận, cử tri, báo chí phản ánh nhiều lần, đòi hỏi cơ quan chức năng và chính phủ cần có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn, tránh tạo kẽ hở để các đối tượng trục lợi. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần phải tổng kết, đánh giá, nhận diện vấn đề này để dự báo đúng tình hình tham nhũng và đề ra giải pháp phòng, chống hiệu quả, sát với tình hình thực tế.

Cùng quan điểm này, đại biểu Lý Tiết Hạnh, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định, đánh giá cao thời gian qua Chính phủ và các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều giải pháp trong công tác phòng, chống tham nhũng. Tuy nhiên, đại biểu đặt câu hỏi vì sao Báo cáo của cơ quan tư pháp cũng cho rằng loại tội phạm tham nhũng vẫn chưa phản ánh đúng, đầy đủ thực trạng này. Việc phân tích làm rõ nguyên nhân chính làm cơ sở để đưa ra giải pháp hiệu quả quyết liệt hơn để giải quyết tình trạng này vẫn chưa được Chính phủ nêu lên trong báo cáo.

Đánh giá cao thời gian qua các cơ quan như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, các cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân rất quyết liệt trong công tác thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử tội phạm về kinh tế và tham nhũng, được cử tri và nhân dân đồng tình, đánh giá cao. Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hậu Giang, nêu con số công tác thu hồi tiền, tài sản từ các vụ án tham nhũng mới chỉ đạt trên 43%, khoảng 15.000 tỷ đồng. Đại biểu đề nghị cần hoàn thiện chế tài ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật, nhất là tội phạm kinh tế, tham nhũng, lãng phí, kiến quyết thu hồi tài sản do chiếm đoạt, tham nhũng, kịp thời công khai cho cử tri và nhân dân biết những vụ việc nghiêm trọng đã và đang xử lý.

Để công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí hiệu quả hơn, đại biểu Nguyễn Thanh Thủy đề xuất Chính phủ cần sớm triển khai đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ tốt, kịp thời các dịch vụ hành chính công, đẩy mạnh dịch vụ mua sắm bằng giao dịch điện tử, nhằm hạn chế tiêu dùng tiền mặt, phòng ngừa tham nhũng hiệu quả hơn. Tăng cường công khai, minh bạch trong lĩnh vực mua sắm tài chính công, định giá, đấu thầu đất đai, tài nguyên, đấu thầu xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước, kể cả việc chi trả đền bù giải tỏa đất cho nhân dân… Đại biểu cũng đề nghị xử lý nghiêm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị địa phương, thanh tra chuyên ngành nếu để xảy ra sự việc nhũng nhiễu kéo dài, bao che cho sai phạm, kể cả sai phạm.

Đại biểu Nguyễn Minh Sơn, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang

Góp ý vào công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020, đại biểu Nguyễn Minh Sơn, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang, cho biết, theo số liệu của Tổ chức Minh bạch thế giới, chỉ số cảm nhận tham nhũng của Việt Nam trong những năm gần đây đã tăng lên đáng kể, từ 31/100 điểm năm 2012 đến năm 2019 là 37/100 điểm, đứng thứ 96/180 quốc gia, vùng lãnh thổ trong bảng xếp hạng oàn cầu, tăng 21 bậc so với năm 2018. Đây là mức điểm cao nhất mà Tổ chức minh bạch thế giới đánh giá đối với Việt Nam và là năm có mức tăng điểm cao nhất từ trước đến nay, góp phần giữ vững ổn định chính trị, môi trường đầu tư kinh doanh.

Có được kết quả này, theo đại biểu Nguyễn Minh Sơn do công tác thông tin, truyền thông, giáo dục về phòng chống tham nhũng được quan tâm; thể chế về phòng chống tham nhũng từng bước được hoàn thiện; công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán được thực hiện quyết liệt, chặt chẽ, kịp thời; việc phát hiện và xử lý nghiêm minh các sai phạm; công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng được tiến hành quyết liệt rõ đến đâu, xử lý đến đó. Bên cạnh đó, nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng đã được điều tra, xử lý nghiêm minh, công khai, đúng pháp luật, đúng kế hoạch đề ra; lấy phòng ngừa là chính, là cơ bản; phát hiện xử lý là quan trọng, cấp bách. Những kết quả tích cực nêu trên thể hiện sự quyết tâm hành động của Đảng và Nhà nước, cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương trong công tác phòng, chống tham nhũng.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Minh Sơn cho rằng công tác phòng, chống tham nhũng vẫn còn một số hạn chế, như công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng hiệu quả chưa cao. Một số cơ chế, chính sách còn chưa chặt chẽ, chưa hiệu quả, chưa phù hợp với thực tiễn. Vụ việc tham nhũng được phát hiện xử lý chưa tương xứng với tình hình tham nhũng diễn ra hiện nay. Thực thi pháp luật phòng, chống tham nhũng có lúc, có nơi còn chưa nghiêm, tự phát hiện, xử lý tham nhũng trong nội bộ chưa đáp ứng yêu cầu.

Đại biểu kiến nghị một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm tăng cường hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, đó là tập trung bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho tuyên truyền viên cơ sở làm công tác phòng, chống tham nhũng. Tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng đến mọi đối tượng, đặc biệt là người dân ở khu vực ngoài nhà nước, thông qua các hình thức áp dụng cá nền tảng mới có tính cuốn hút tạo điểm nhấn như băng rôn, áp phích, sổ tay, hội thi tìm hiểu, các chuyên tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng…

Các cơ quan chức năng cần tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách pháp luật trong đó cần có giải pháp hiệu quả kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng chính sách, pháp luật nhằm ngăn ngừa nảy sinh tham nhũng ngay từ khi xây dựng chính sách pháp luật. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra của người đứng đầu và công tác tự kiểm tra của cơ quan đơn vị đối với việc chấp hành pháp luật về thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức nhằm kịp thời ngăn chặn, xử lý hành vi tham nhũng ngay từ trong nội bộ cơ quan, đơn vị. Nêu cao tinh thần phê bình, tự phê bình, cụ thể hóa tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ và phát huy tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên trong cơ quan, đơn vị.

Đặc biệt, thực hiện hiệu quả các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, nhất là phạm vi đối tượng phải kê khai, công khai; quản lý kiểm tra xác minh bản kê khai; trách nhiệm giải trình xử lý hành vi kê khai tài sản thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không rõ ràng, không trung thực.

Bên cạnh đó, một số đại biểu cũng đề nghị Chính phủ phối hợp với các cơ quan hữu quan nghiên cứu, đề xuất mô hình cơ quan, đơn vị chuyên trách chống tham nhũng; kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực phòng, chống tham nhũng để tăng cường hơn nữa công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Đồng thời, Chính phủ, các bộ, ngành đánh giá, nhận diện về tình trạng “tham nhũng vặt”, tham nhũng dưới hình thức “lợi ích nhóm”, “sân sau”, tham nhũng trong các cơ quan có chức năng chống tham nhũng để có giải pháp phòng, chống; tổng kết, rà soát lại chức năng, nhiệm vụ và đánh giá hiệu quả của các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng để điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ cho phù hợp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu kết luận
nội dung thảo luận về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận về Công tác phòng, chống tham nhũng năm 2020, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu khẳng định, các ý kiến đại biểu quốc hội đánh giá cao sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, nhất là các cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, nhờ vậy công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh bài bản hơn. Công tác thanh tra, kiểm toán, phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng tiếp tục được tăng cường. Nhiều vụ án lớn, nghiêm trọng được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh. Việc thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng kinh tế có nhiều tiến bộ hơn.

Quốc hội tán thành với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2020 đang được kiềm chế, từng bước được ngăn chặn, có chiều hướng thuyên giảm. Qua đó tạo được sự đồng thuận, củng cố lòng tin của nhân dân vào quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, công tác phòng, chống tham nhũng còn một số bất cập được đại biểu quốc hội quan tâm, như công tác hoàn thiện thể chế, nhất là cơ chế kiểm soát quyền lực còn bất cập. Việc thực hiện các quy định về định mức, chế độ thanh toán không dùng tiền mặt, xử lý trách nhiệm của người đứng đầu để xảy ra tham nhũng và một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng vẫn chưa thực sự hiệu quả. Tình trạng lợi dụng sơ hở của cơ chế, chính sách để nhũng nhiễu, gây phiền hà cho dân, doanh nghiệp nhóm lợi ích, bảo kê vẫn diễn ra, xuất hiện tình trạng lợi dụng thiên tai, dịch bệnh để trục lợi tham nhũng, gây bức xúc, bất bình trong xã hội. Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng còn một số hạn chế, số vụ án được phát hiện, điều tra, truy tố vẫn chưa phản ánh đúng thực trạng tham nhũng. Năm 2020 tiếp tục xảy ra một số vụ việc tiêu cực ngay trong một số cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng, làm ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan bảo vệ pháp luật và lòng tin của nhân dân./.

Lan Hương - Minh Hùng/quochoi.vn
Tìm kiếm