Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hồng Gai trên bước đường xây dựng và trưởng thành

(Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh) Thị xã Hồng Gai (nay là thành phố Hạ Long) là thủ phủ của tỉnh Quảng Ninh, nơi có khu công nghiệp lớn, là trung tâm thương mại, du lịch của tỉnh, vận tải thuỷ, cảng biển cũng là thế mạnh về kinh tế. Vì lẽ đó nên màu sắc về chính trị, kinh tế, xã hội khá đa dạng, đã đặt ra cho Đảng bộ chính quyền và nhân dân Hồng Gai nhiệm vụ rất nặng nề, trong đó có Ngành Kiểm sát.

Viện kiểm sát nhân dân thị xã Hồng Gai trên bước đường xây dựng và trưởng thành

Trước yêu cầu của địa phương đòi hỏi các ngành phải tập trung phục vụ, song Viện kiểm sát thị xã Hồng Gai lúc bấy giờ phải sinh hoạt trong hoàn cảnh vừa thiếu người, vừa yếu về năng lực. Những năm đầu thành lập chỉ có 3 người, mãi đến năm 1972 biến chế mới được 8 người. Trong chúng tôi chưa có ai có trình độ Cao đẳng đại học Luật. Song với ý thức của người Đảng viên, cán bộ, có sự dẫn dắt của người Viện trưởng đầu tiên đồng chí Bùi Đình Nghĩa, một Đảng viên già nhưng đầy nhiệt huyết, là tấm gương để lớp trẻ noi theo. Với tinh thần lấy cần cù bù đắp vào sự hẫng hụt về hiểu biết, cộng với sự lãnh đạo chỉ đạo của Ngành và Thị uỷ lúc bấy giờ, đã giúp chúng tôi phấn đấu vươn lên và trưởng thành theo cùng năm tháng.

Trong công tác chúng tôi đã bám vào kế hoạch công tác của Ngành, các Nghị quyết của Thị uỷ, Hội đồng nhân dân mà đề ra công việc cụ thể để thực hiện. Về nghiệp vụ tập trung vào khâu công tác kiểm sát chung, kiểm sát hình sự. Chúng tôi xác định một cân gạo, ký thịt, mét vải lúc bấy giờ đều gắn liều với cuộc sống của nhân dân và cán bộ công nhân khu mỏ. Từ đó chọn ngành lương thực, bách hoá, thực phẩm, hợp tác xã để phục vụ. Về đối tượng cần tập chung là phòng thương nghiệp, các cửa hàng, quần hàng bán lẻ. Chúng tôi đi sâu vào các khâu phân phối, quản lý bảo quản hàng hoá, vật tư, tem phiếu, tiền mặt… Qua các cuộc kiểm tra tại chỗ, đã phát hiện được nhiều sơ hở, vi phạm như quản lý lỏng lẻo để hư hỏng thất thoát hàng tiền. Việc phân phối sản phẩm, hàng hoá tem phiếu thiếu công bằng không hợp lý. việc thu quản lý tem phiếu không chặt chẽ, tạo chỗ hở để người xấu lợi dụng tham ô bớt xén gian lận với khách hàng….Chúng tôi đã có kiến nghị, yêu cầu ngành chủ quản có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục những trường hợp nghiêm trọng thì đưa ra xử lý hình sự như vụ Lê Thị T. nhân viên cửa hàng lương thực xã Hùng Thắng, Trần Thị Y. Kế toán hợp tác xã vôi Hồng Hải và yêu cầu xử lý hành chính một số nhân viên quầy bán lẻ thực phẩm Nuí Xẻ, Hà Lầm. Một vấn đề mà chúng tôi đặc biệt quan tâm là thu hồi lại tài sản bị xâm hại. Với kết quả này đã làm cho hiệu quả công tác kiểm sát được cao hơn.Chúng tôi cũng thấy sở dĩ có vi phạm là do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự thiếu hiểu biết về pháp luật, nên đã bàn với các ngành trong khối phân phối lưu thông, tổ chức sinh hoạt cán bộ công nhân viên để chúng tôi giới thiệu một số quy phạm như điều lệ cửa hàng bán lẻ của Bộ nội thương, chế độ kế toán tài vụ, sắc lệnh 267 và một số qui định khác, nhằm tăng sự hiểu biết và ý thức tuân thủ pháp luật trong đội ngũ này.

Để đảm bảo quyền làm chủ của dân và góp phần xây dựng chính quyền, trong các cuộc bầu cử Hội đồng nhân dân, đều có kế hoạch phục vụ. Qua kiểm tra đã phát hiện được nhiều vi phạm như việc lập danh sách cử tri, chỉ ghi năm mà không ghi ngày tháng nên đã đưa người còn thiếu tháng, thiếu ngày vào danh sách đi bầu, cũng như việc mạn đàm trúng cử thì xuê xoa, áp đặt và một số sai phạm trong điều hành ở các điểm bầu cử. Chúng tôi đã có phản ảnh đề xuất biện pháp khắc phục của Hội đồng nhân dân cử và Ban bầu cử.

Vì hoạt động trên một địa bàn vốn đã phức tạp, lại có một thời không quân Mỹ đánh phá ác liệt, bọn xấu lợi dụng gây nên sự bất ổn về trật tự trị an xã hội, án hình sự tăng vọt có vụ rất nghiêm trọng. Trong lúc đó thì Công an, Viện kiểm sát tỉnh đã sơ tán vào nơi an toàn. Mọi việc xảy ra dù nhỏ hay lớn, Công an - Viện kiểm sát thị xã phải thụ lý và làm các thủ tục ban đầu, sau đó mới phân loại chuyển về tỉnh. Với lẽ trên nên án hình sự ở Hồng gai luôn nhiều hơn các đơn vị bạn. Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Ngành, chúng tôi tập trung chống các loại tội xâm phạm tài sản Nhà nước, an toàn xã hội. Lợi ích của nhân dân phẩm giá con người và các tội gây cản trở đến việc phục vụ thời chiến.

Viện kiểm sát đã phối hợp chặt chẽ với Công an. Toà án giải quyết nhanh những vụ án có tính thời sự mà địa phương quan tâm như vụ: Trần Thị T. nhân viên cửa hàng lương thực xã Hùng Thắng, Đỗ Thị Y. Kế toán hợp tác xã voio Hồng hải, Nguyễn Văn Không chống lệnh gọi nhập ngũ, Lê Tấn A. thông gian với vợ bộ đội, Nguyễn Văn C. đánh truỵ thai một phụ nữ người công giáo, Nguyễn H. chiếm Hang Luồn cản trở không cho nhà trẻ xí nghiệp Bến ra sơ tán…Trong xét xử với tinh thần xét xử nhanh gọi, đã bàn với Toà án đưa những vụ án điểm về xử ở địa bàn đông dân cư, nên có tác dụng răn đe giáo dục tốt.

Cũng thông qua việc làm án, thấy ở cơ quan Công an có một số dấu hiệu vi phạm cần được làm rõ. Chúng tôi đã lập kế hoạch kiểm sát việc chấp hành pháp luật trong công tác điều tra của Công an thị xã. Kế hoạch được Viện tỉnh và thường vụ thị uỷ thông qua và triển khai. Trong thời gian kiểm tra, cũng có ý cho rằng Viện kiểm sát có quyền gì mà kiểm tra Công an. Chúng tôi đã kiên trì giải thích và sự phản ứng đó cũng được đồng chí Trần Đường Bí thư Thị uỷ chấn chỉnh, tạo thuận lợi cho Viện kiểm sát hoàn thành nhiệm vụ.

Sau gần một tháng làm việc với tinh thần khách quan thận trọng, chúng tôi rút ra kết luận là bên cạnh những cố gắng, Công an còn có một số thiếu sót vi phạm trong công tác điều tra như: Việc khởi tố, bắt giam tha, quản lý hồ sơ, quản lý tang vật, còn để lọt tội, về phong cách thái độ của cán bộ điều tra…Với kết quả kiểm tra đã giúp cho lãnh đạo Công an thị, thấy được những sơ hở thiếu sót trong quản lý, trong thực hiện các qui định về công tác điều tra và đã có sự chấn chỉnh đưa hoạt động vào nề nếp, đúng luật. Về phần mình chúng tôi cũng thấy được những hạn chế, thiếu sót là chưa làm hết chức năng, còn nể nang, ngại khó, sợ va chạm và cũng từ đó khắc phục được cách nghĩ, cách làm.

Còn về mặt công tác khác như Hôn nhân gia đình, tranh chấp dân sự, giải quyết đơn khiếu tố, công tác kiểm sát xét xử cũng đều cố gắng làm tốt.

Ngoài trách nhiệm của người cán bộ kiểm sát, chúng tôi còn có trách nhiệm với Đảng bộ và nhân dân địa phương, nên trong tập thể đều thống nhất là làm bất cứ việc gì và Đảng, nhân dân cần, nhất là trong những tháng năm chống chiến tranh phá hoại. Phần lớn các cuộc đánh phá của không quân Mỹ, dù ban ngày hay ban đêm, sau khi nhận thông báo về địa điểm đều có mặt cán bộ kiểm sát - Công an như: Kho gạo khu 3 tầng, nhà máy điện cọc 5, nhà máy cơ khí Hồng gai, khu sơ tán Núi hạm, khu dân cư Hà Lầm, bến phà Bãi Cháy, Nhà máy đóng tàu….Những nơi chúng tôi đến, đều có sự đóng góp đáng kể vào việc huy động lực lượng để cứu người, bảo vệ tài sản, giải quyết hậu quả, ổn định tình hình. Cũng đã nhiều lần cùng bà con móc hầm, cán bộ thường thu nhặt từng nắm thịt đoạn xương, thu gom tài sản nạn nhân giao lại cho thân nhân cán bộ sở tại. Anh em chúng tôi làm bất cứ việc gì mà Đảng bộ nhân dân cần, miễn là không làm ảnh hưởng đến công tác chuyên môn của Ngành. Những cố gắng đó đã được Cấp uỷ, Chính quyền và nhân dân động viên khích lệ. Tuy vậy cũng có ý cho rằng Viện kiểm sát Hồng Gai hoạt động ngoài chức năng nhiệm vụ. Nhưng chúng tôi không tranh luận, không buồn, không nản và động viên nhau tiếp tục vươn lên nên chúng tôi đã thành công.

Với những gì mà chúng tôi đạt được tuy vẫn còn một số mặt hạn chế, song cũng đã góp phần vào thành tích chung của ngành, phục vụ đắc lực cho Đảng bộ và nhân dân địa phương. Do đó đơn vị liên tục đạt danh hiệu tiên tiến. Năm 1971 đến 1974 - 4 năm liền đạt danh hiệu tổ lao động xã hội chủ nghĩa. Trong chúng tôi nhiều anh chị em liên tục đạt các danh hiệu thi đua và khen thưởng biểu dương. Đánh giá sự thành công lúc bấy giờ, chúng tôi thấy sở dĩ được vậy là do biết bám vào kế hoạch công tác của ngành, để vạch ra những công việc cụ thể phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương. Xây dựng sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ và sự kết phối hợp chặt chẽ với các Ngành trong thị xã. Chúng tôi cũng không ngừng học hỏi để nâng dần năng lực chuyên môn, rèn luyện phẩm đất đạo đức nhằm đáp ứng yêu cầu của công việc. Ngoài nhiệt tình, trách nhiệm còn có sự sáng tạo dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm và có phương pháp đấu tranh để bảo vệ chân lý.

Việc phấn đấu của chúng tôi trong 15 năm đầy khó khăn, phức tạp nhưng rất đáng tự hào. kết quả công tác năm sau luôn nêu cao hơn năm trước, xây dựng được lòng tin vào sự tín nhiệm của cấp uỷ và nhân dân. Điều đó minh chứng cho sự vươn lên và trưởng thành của cán bộ Viện kiểm sát thị xã Hồng gai. Đến năm 1975 Miền Nam được giải phóng, đất nước thống nhất anh chị em chúng tôi kẻ ở người đi, mỗi người một việc lo góp phần xây dựng ngành, xây dựng địa phương. Chúng tôi cũng được biết, anh chị em về kế tục công việc ở Viện kiểm sát Hồng gai nay là thành phố Hạ Long, đã phát huy những gì mà chúng tôi đã vui đắp và phấn đấu vươn lên, góp phần tích cực xây dựng Ngành, xây dựng đất mỏ thân yêu và cũng đạt được những thành tích to lớn.

Mạc Như Mai