CỔNG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ

VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

The Supreme People’s Procuracy of Viet Nam

Hỏi đáp trực tuyến

Chia tài sản dân sự

Người gửi: Anh Thư

Ông bà nội tôi có 1 mảnh đất, 6 người con (2 người đã mất). Bố mẹ tôi đã và đang sinh sống ổn định, lâu dài trên mảnh đất này (bố tôi sinh ra và lớn lên ở đây). Bà mất năm 1967, ông mất năm 1996. Khi ông bà mất không để lại di chúc. Mảnh đất này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1980 cho bố tôi. Hiện nay, một cô tôi muốn chia tài sản là mảnh đất ông bà để lại (trên mảnh đất có 1 ngôi nhà do bố tôi xây, 1 ngôi nhà do anh trai tôi xây). Cho tôi hỏi cô tôi có quyền yêu cầu bố tôi chia tài sản đó không?

Câu trả lời

Theo thông tin bạn cung cấp thì mảnh đất có nguồn gốc của ông bà nội bạn, nếu không có cơ sở nào cho thấy ông và/hoặc bà nội đã tặng cho bố mẹ bạn mảnh đất thì mảnh đất được xác định là di sản thừa kế của ông bà nội bạn. Ông bà nội bạn chết không để lại di chúc nên di sản thừa kế được phân chia theo pháp luật.

Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định những người được hưởng di sản thừa kế theo pháp luật gồm những người thuộc hàng thừa kế của ông bà nội bạn. Cô bạn là một trong 06 người con của ông bà nội, thuộc hàng thừa kế thứ nhất nên có quyền yêu cầu chia di sản thừa kế do bố mẹ để lại.

Tuy nhiên, theo thông tin bạn đưa ra thì bà nội chết năm 1967, ông nội chết năm 1996. Theo quy định tại khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản; đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 10/9/1990 (người có tài sản chết trước ngày 10/9/1990) thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được thực hiện theo quy định tại Điều 36 Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19/10/1990 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về việc áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế, cụ thể là: thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10/9/1990. Như vậy, tính đến thời điểm hiện nay thì thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế đối với phần tài sản của bà nội bạn để lại đã hết.

Nếu trước khi Tòa án ra bản án sơ thẩm không có ai yêu cầu áp dụng quy định về thời hiệu thì Tòa án sẽ chia toàn bộ di sản thừa kế của ông bà nội bạn theo pháp luật theo thủ tục chung. Trường hợp có người yêu cầu áp dụng quy định về thời hiệu thì Tòa án chỉ chia thừa kế đối với phần tài sản của ông nội bạn để lại (1/2 khối di sản thừa kế), phần di sản của bà nội bạn thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản là bố bạn (Điều 149 Bộ luật Dân sự năm 2015, khoản 2 Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015).

Việc bố bạn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào năm 1980 mà không được sự đồng ý của tất cả các đồng thừa kế khác là cấp không đúng quy định của pháp luật. Khi phân chia di sản thừa kế, Tòa án sẽ tính cho gia đình bạn công sức tôn tạo, bảo quản di sản và giá trị tài sản gia đình bạn đã tạo dựng trên đất. Trường hợp có thể chia bằng hiện vật thì gia đình bạn có thể được ưu tiên nhận phần đất có nhà, công trình gia đình bạn đã xây dựng để bảo đảm ổn định cuộc sống; nếu không thể chia bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật.

Câu trả lời có tính chất tham khảo.

BBT