Tố tụng tranh tụng và tố tụng thẩm vấn là hai mô hình tố tụng hình sự rất phố biến trên thế giới. Điển hình của mô hình tố tụng tranh tụng là các nước theo hệ thống luật Anh – Mỹ, điển hình của mô hình tố tụng thẩm vấn là các nước theo mô hình luật lục địa, tiêu biểu là Cộng hòa Pháp. Mặc dù có những điểm khác nhau cơ bản, thậm chí trái ngược nhau, cả hai hệ thống đều có một đặc điểm chung là nhà nước độc quyền trong việc xác định có hay không có một vụ việc phạm tội và quyết định hình phạt với một mục đích cơ bản và chủ yếu là ngăn ngừa việc trả thù cá nhân. Đồng thời, hai hệ thống cũng đều phải đổi mặt với những khó khăn tương tự. Thứ nhất là số lượng các vụ án về hình sự ngày càng tăng, đặc biệt là ở các vùng đô thị và tội phạm cổ cồn trắng, những giới hạn về nguồn lực đối với tòa án, cơ quan công tố và các nhà chức trách thực thi pháp luật về vấn đề tài chính, ngân sách. Điều đó dẫn đến kết quả chung: thứ nhất là khuynh hướng tùy nghi quyết định không truy tố; thứ hai là việc chậm trễ một cách đáng kể trong xét xử hình sự, dẫn đến sự mất công bằng đối với bị can, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác.