VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

Bài viết tập trung phân tích, làm sáng tỏ một số chủ trương, định hướng trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về Chiến lược cải cách tư pháp; đồng thời, đề cập đến vai trò của chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát nhân dân, từ đó đưa ra một số yêu cầu và giải pháp tiếp tục hoàn thiện chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng.

Ngày 01/3/2022, Viện trưởng VKSND tối cao ban hành Chỉ thị số 03/CT-VKSTC về công tác thanh tra trong ngành Kiểm sát nhân dân.

Vừa qua, VKSND tối cao, TAND tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động - Thương binh và xã hội ban hành Thông tư liên tịch số 01/2022/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP-BLĐTBXH quy định về phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền trong tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm các vụ án xâm hại tình dục người dưới 18 tuổi.

Trong các cơ quan của Bộ đội biên phòng, Đồn biên phòng là cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Tuy nhiên, thực tiễn còn xảy ra một số bất cập do quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và Luật tổ chức Cơ quan điều tra hình sự năm 2015 về nhiệm vụ, quyền hạn điều tra của Bộ đội biên phòng chưa thống nhất.

Ngày 22/02/2022, VKSND tối cao ban hành Hướng dẫn số 20/HD-VKSTC về việc khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19.

Thông qua công tác kiểm sát xét xử giám đốc thẩm đối với Bản án số 102/2020/DS-PT, ngày 28/02/2020 của TAND Thành phố H giải quyết vụ án “Tranh chấp đòi tài sản và yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Thu T với bị đơn là bà Đồng Thị N đã có hiệu lực pháp luật, VKSND cấp cao tại Thành phố H thấy cần thông báo để rút kinh nghiệm như sau:

Vấn đề vướng mắc trong thực tiễn thi hành quy định tại khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự năm 2015 là trường hợp bị cáo bị kết án phạt tù nhưng được cho hưởng án treo thì thời hạn tạm giữ, tạm giam đó do Hội đồng xét xử trừ vào thời hạn phạt tù trong bản án đã cho hưởng án treo, hay khi họ phạm tội mới trong thời gian thử thách hoặc Hội đồng phiên họp trừ khi họ vi phạm nghĩa vụ từ 02 lần trở lên?

Bộ luật Hình sự năm 2015 đã cơ bản khắc phục việc quy định “định tính” bằng quy định “định lượng” cụ thể, ví dụ các loại tội phạm về xâm hại sở hữu, ma túy… đều quy định mức khởi điểm phải chịu trách nhiệm hình sự, các trường hợp phạm tội dưới mức khởi điểm có thể phải chịu trách nhiệm hình sự nếu đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị kết án về tội đó.

Thông qua công tác kiểm sát xét xử phúc thẩm đối với vụ án “Khiếu kiện quyết định hành chính về thu hồi đất" giữa Người khởi kiện - Bà Nghiêm Thị L với Người bị kiện - Chủ tịch Uỷ ban nhân dân (UBND) thành phố H; Chủ tịch UBND quận N; UBND quận N và Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan UBND phường TM, quận N, thành phố H.

Đạo luật Megan quy định việc xây dựng một hệ thống quản lý và đăng ký tội phạm tình dục, cho phép công dân có thể tra cứu danh tính của người phạm tội để chủ động phòng tránh, đồng thời hỗ trợ quá trình thống kê, theo dõi, dự đoán các tình huống tội phạm; từ đó hạn chế nguyên nhân gây ra tội phạm ẩn. Tìm hiểu đạo luật Megan là tiếp cận dưới góc độ nạn nhân của tội phạm hình sự, hướng đến một biện pháp phòng ngừa tội phạm hiệu quả.

Tội phạm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy hiện nay rất phức tạp, nhưng việc xử lý loại tội này gặp nhiều vướng mắc khi đánh giá chứng cứ, trong đó có nguyên nhân là quy định pháp luật chưa rõ ràng, đầy đủ. Bài viết nêu một số kinh nghiệm trong giải quyết vụ án tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và kiến nghị giải pháp nhằm khắc phục vướng mắc và nâng cao hiệu quả giải quyết vụ án này.

So với Bộ luật Hình sự năm 1999, Bộ luật Hình sự năm 2015 đã có những điểm mới trong quy định về tội “Truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội” như: Bổ sung thêm các dấu hiệu định khung hình phạt mới; thay thế các dấu hiệu định tính bằng dấu hiệu định lượng… Trong bài viết, tác giả phân tích các dấu hiệu pháp lý đặc trưng của tội này và đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật.

Vừa qua, các cơ quan VKSND tối cao, Bộ Tư pháp và TAND tối cao đã ký ban hành Thông tư liên tịch số 12/2021/TTLT-BTP-VKSNDTC-TANDTC quy định về phối hợp trong thống kê thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính liên ngành.

Việc xác định vật chứng có là công cụ, phương tiện để phạm tội hay không? vật chứng nào thì phải xem xét tịch thu nộp ngân sách nhà nước hay trả lại cho chủ quản lý còn nhiều vướng mắc do chưa có hướng dẫn cụ thể, dẫn đến việc nhận thức, áp dụng pháp luật của các cơ quan tố tụng chưa thống nhất.

Ngày 21/01/2022, VKSND tối cao ban hành Hướng dẫn số 17/HD-VKSTC về định hướng chương trình công tác thanh tra năm 2022.