VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

Các cuộc kiểm sát trực tiếp nhà tạm giữ, kiểm sát công tác thi hành án hình sự, thi hành án dân sự đều có sự tham gia của đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp. Qua phối hợp kiểm tra, giám sát đã giúp cho các nhà tạm giữ, trại tạm giam ở địa phương khắc phục những hạn chế, thiếu sót, từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả trong công tác. Việc bắt, tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự được thực hiện theo đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, các chế độ của người bị tạm giữ, phạm nhân được thực hiện, đúng quy định. Đồng thời, thông qua hoạt động kiểm sát, giám sát, VKSND và đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp có nhiều kiến nghị với cơ quan chức năng về việc bổ sung biên chế, cấp kinh phí, tạo điều kiện về cơ sở vật chất nâng cấp nhà tạm giữ, trại tạm giam. Kết quả nhiều nhà tạm giữ, trại tạm giam được sửa chữa, nâng cấp bảo đảm phân loại theo đúng quy định của pháp luật; những vụ án phức tạp, có nhiều đối tượng đã được phân loại giam giữ, cơ bản đáp ứng được yêu cầu phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử và giáo dục người chấp hành án phạt tù. VKSND đã quan tâm phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp ban hành các kết luận kiểm tra yêu cầu UBND các xã, phường, thị trấn khắc phục những thiếu sót, tồn tại và thực hiện đúng các quy định của Luật thi hành án hình sự.  Các địa phương phối hợp thực hiện tốt công tác này là: Tp Hà Nội, Tp Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Quảng Trị, Tây Ninh, Cà Mau.

            Một số VKSND cấp huyện phối hợp tốt với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp để kiểm tra, giám sát việc tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Qua kiểm sát phát hiện một số vi phạm và ban hành nhiều kiến nghị yêu cầu cơ quan điều tra khắc phục vi phạm, góp phần bảo đảm cho hoạt động giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm đúng quy định của pháp luật. Các địa phương phối hợp thực hiện tốt công tác này như: Vĩnh Phúc, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Trị, Tây Ninh, Vĩnh Long, Cà Mau.

Trong công tác đặc xá, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã chủ động phối hợp với các tổ chức thành viên tăng cường công tác giám sát và động viên các đối tượng được đặc xá, chấp hành xong bản án về địa phương không tái phạm, không vi phạm pháp luật, tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của chính quyền cơ sở; đồng thời, phối hợp với các ngành, các doanh nghiệp tạo điều kiện thuận lợi cho họ có việc làm, sớm ổn định cuộc sống, tái hoà nhập cộng đồng. Một số địa phương thực hiện tốt nội dung này là: Hà Nội, Ninh Bình, Quảng Nam.

Đại diện Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam là thành viên Hội đồng tuyển chọn Kiểm sát viên đã tích cực phối hợp với VKSND thực hiện nghiêm túc việc xem xét, nghiên cứu hồ sơ theo đúng tiêu chuẩn của Luật tổ chức VKSND và quy định của pháp luật, đảm bảo Kiểm sát viên là người có chuyên môn, trình độ pháp luật, có kinh nghiệm và bản lĩnh để thực hiện tốt nhiệm vụ. Trong năm, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phối hợp VKSND tối cao và các thành viên trong Hội đồng tuyển chọn Kiểm sát viên xét, đề nghị bổ nhiệm, bổ nhiệm lại 5 Kiểm sát viên VKSND tối cao. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh đã phối hợp với các thành viên trong Hội đồng tuyển chọn Kiểm sát viên xét và đề nghị bổ nhiệm, bổ nhiệm lại đối với 371 Kiểm sát viên trung cấp, sơ cấp.

            Với chức năng nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp, VKSND tối cao đã phối hợp chặt chẽ với Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam trong việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo của công dân. Trong kỳ, VKSND tối cao nhận được 5 đơn khiếu nại, tố cáo do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chuyển đến (01 khiếu nại về dân sự; 01 về hình sự; 03 kiến nghị, phản ánh khác); đã giải quyết 2 đơn; còn 3 đơn (01 đơn hết thời hiệu, 01 chuyển Cục Điều tra giải quyết theo thẩm quyền; 01 đơn chuyển VKSND cấp cao 2). 

Một số địa phương, đại diện VKSND và MTTQ cùng tham gia vào ngày tiếp dân thường kỳ của UBND tỉnh để giải quyết khiếu nại về tranh chấp đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng… Đại diện MTTQ và VKSND cũng đã có những ý kiến xác đáng, tư vấn cho lãnh đạo tỉnh trả lời người dân vừa bảo đảm quyền lợi cho dân vừa bảo đảm đúng chính sách pháp luật. Một số trường hợp khiếu nại kéo dài đã được giải quyết, một số trường hợp hướng dẫn người dân khởi kiện ra tòa, góp phần bảo đảm an ninh trật tự ở địa phương, hạn chế điểm nóng, khiếu kiện đông người (tỉnh Quảng Ninh).

2. Một số hạn chế, thiếu sót  

- Một số cuộc giám sát, việc giám sát của Ủy ban MTTQ Việt Nam còn mang tính hình thức. Một số địa phương chưa tổ chức họp để đánh giá kết quả thực hiện Quy chế phối hợp; một số VKS cấp huyện chưa xây dựng được Quy chế phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp. Có đơn vị chưa tiến hành sửa đổi Quy chế phối hợp (Tỉnh Hưng Yên).

Qua việc một năm thực hiện Quy chế phối hợp, Ủy ban MTTQ Việt Nam và VKSND địa phương có một số kiến nghị, đề xuất như sau:

- Đề nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và VKSND tối cao định kỳ sơ kết, tổng kết việc thực hiện Quy chế theo Cụm, đánh giá, rút kinh nghiệm, biểu dương, khen thưởng trong công tác phối hợp giữa VKSND và Uỷ ban MTTQ Việt Nam để các địa phương nghiên cứu rút kinh nghiệm; đề nghị có quy định đảm bảo về kinh phí trong hoạt động phối hợp giữa VKSND và Uỷ ban MTTQ Việt Nam (Các tỉnh, TP: Thái Bình, Bắk Cạn, Phú Thọ, Hà Tĩnh, Phú Yên, Hồ Chí Minh, Quảng Trị, Cà Mau). 

- Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện Luật thi hành án hình sự thống nhất với các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự tạo điều kiện để Viện kiểm sát nhân dân thực hiện tốt chức năng kiểm sát cũng như công tác phối hợp với Uỷ ban MTTQ Việt Nam (tỉnh Hưng Yên, Ninh Bình).

-  Đề nghị bổ sung các quy định rõ hơn về nhiệm vụ, quyền hạn của đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp khi tham gia đoàn kiểm sát trực tiếp; tổ chức các lớp tập huấn kiến thức pháp luật, nâng cao trình độ năng lực chuyên môn của các cán bộ Ủy ban MTTQ Việt Nam hai cấp để thực hiện công tác phối hợp kiểm tra, giám sát hoạt động tư pháp đạt kết quả tốt, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của mỗi ngành (Các tỉnh, TP: Hải Phòng, Thái Bình, Gia Lai, Quảng Trị, Đắk Nông, Bình Phước).

- Đề nghị VKSND tối cao và Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra địa phương trong việc tổ chức, triển khai thực hiện Quy chế phối hợp (Các tỉnh:  Thái Bình, Ninh Bình, Đồng Nai).

- Hai bên cần nghiên cứu để có những quy định cụ thể và đầy đủ về cơ chế, trách nhiệm pháp lý cũng như những điều kiện bảo đảm khác cho hoạt động giám sát của MTTQ đạt hiệu quả hơn nữa và trở thành một lĩnh vực hoạt động thường xuyên, liên tục (Tp. Hà Nội).

- Tiếp tục rà soát và nghiên cứu việc bổ sung một số nội dung trong Quy chế phối hợp giữa hai bên theo hướng cụ thể, bám sát quy định của Hiến pháp và pháp luật, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của VKSND và MTTQ Việt Nam (Bình Phước).

Trên đây là Báo cáo sơ kết 01 năm thực hiện Quy chế phối hợp giữa Ban thườngỦy ban Trung ương  Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Viện kiểm sát nhân dân tối cao.