Nghị quyết nêu rõ: Tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 01/2024, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến đối với 03 dự án Luật và 02 đề nghị xây dựng luật: (1) Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ; (2) Dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); (3) Dự án Luật Công chứng (sửa đổi); (4) Đề nghị xây dựng Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi); (5) Đề nghị xây dựng Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).

Chính phủ đánh giá cao các bộ: Công an, Tài chính, Tư pháp trong việc chuẩn bị, trình Chính phủ các dự án Luật, đề nghị xây dựng Luật. Các bộ, cơ quan đã tích cực tham gia ý kiến, hoàn thiện các dự án Luật, đề nghị xây dựng Luật với tinh thần trách nhiệm cao.

Về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ, Chính phủ đánh giá cao Bộ Công an đã chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan hoàn thiện hồ sơ dự án Luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; thống nhất về sự cần thiết xây dựng Luật nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật về cảnh vệ; phù hợp với tiến trình hội nhập, mở rộng giao lưu và hợp tác quốc tế; giải quyết các bất cập, vướng mắc của pháp luật về cảnh vệ, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi của hệ thống pháp luật.

Chính phủ cơ bản thống nhất với nội dung dự án Luật. Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các Thành viên Chính phủ, ý kiến của các cơ quan tại Phiên họp này bảo đảm phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 14 Hiến pháp năm 2013 về thẩm quyền áp dụng biện pháp cảnh vệ; tăng cường phân cấp, phân quyền; không làm phát sinh bộ máy, tăng biên chế.

Về dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi), Chính phủ đánh giá cao Bộ Công an đã chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan hoàn thiện hồ sơ dự án Luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; thống nhất về sự cần thiết xây dựng Luật nhằm nhằm cập nhật, thể chế hóa quan điểm của Đảng về công tác phòng, chống mua bán người; bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật; giải quyết những tồn tại, khó khăn trong quá trình thực hiện Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011; bảo đảm phù hợp với hệ thống pháp luật, thông lệ quốc tế và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Chính phủ cơ bản thống nhất với dự án Luật. Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các Thành viên Chính phủ, ý kiến của các cơ quan tại Phiên họp bảo đảm tăng cường giải pháp phòng ngừa mua, bán người; cải thiện chế độ hỗ trợ nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong triển khai thực hiện công tác này phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan.

Về Dự án Luật Công chứng (sửa đổi), Chính phủ đánh giá cao Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng, trình Chính phủ dự án Luật Công chứng (sửa đổi). Chính phủ cơ bản thống nhất phạm vi điều chỉnh và các nội dung cơ bản của dự thảo Luật.

Chính phủ yêu cầu Bộ Tư pháp tiếp tục nghiên cứu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật với các yêu cầu:

- Thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ về cải cách tư pháp, cải cách hành chính, xã hội hóa hoạt động công chứng.

- Bám sát và thể hiện rõ 05 Chính sách đã được Chính phủ thông qua trong Đề nghị xây dựng Luật Công chứng (sửa đổi) tại Nghị quyết số 126/NQ-CP ngày 27/9/2022 về Phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9/2022.

- Kế thừa những quy định của Luật Công chứng năm 2024 đã được áp dụng hiệu quả trong thực tiễn; bổ sung các quy định để xử lý bất cập, vướng mắc trong quá trình thực thi Luật Công chứng hiện hành; làm rõ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, có luận giải trên cơ sở, chứng cứ khoa học của các nội dung sửa đổi, bổ sung.

- Rà soát, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, nhất là các Luật liên quan nhiều đến hoạt động công chứng như: Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở...; bảo đảm tính khả thi, hiệu lực của các quy định trong dự thảo Luật, Ngôn ngữ trình bày tại dự thảo Luật phải trong sáng, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ áp dụng, tạo thuận lợi cho người dân trong việc công chứng các giao dịch dân sự.

- Tăng cường phân cấp, phân quyền đi đối với phân bổ nguồn lực; cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, các chủ thể khác khi thực hiện công chứng.

- Tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đánh giá kỹ về mô hình công chứng, quy trình công chứng của các nước tiên tiến để áp dụng phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam.

- Thực hiện tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học, người làm công tác thực tiễn; đẩy mạnh truyền thông chính sách để tạo sự đồng thuận; phối hợp hiệu quả với các bộ, ngành, cơ quan liên quan, hoàn thiện dự thảo Luật.

Về các nội dung cụ thể, Chính phủ yêu cầu:

- Rà soát nội dung dự thảo Luật, bảo đảm tính khả thi của dự thảo Luật, quy định trong dự thảo Luật các vấn đề cụ thể đã được thực hiện ổn định, phù hợp với thực tiễn; chỉ giao Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ, của Bộ Tư pháp và các nội dung cần bảo đảm sự điều hành linh hoạt của cơ quan quản lý nhà nước hoặc các vấn đề chưa có tính ổn định cao, cần tiếp tục điều chỉnh trong quá trình áp dụng pháp luật.

- Rà soát các quy định về tiêu chuẩn bổ nhiệm Công chứng viên; bảo đảm tính hợp lý, nâng cao chất lượng công chứng viên. Bộ Tư pháp nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Bộ Công an về vấn đề giới hạn độ tuổi của Công chứng viên, bảo đảm tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và thông lệ quốc tế, có báo cáo đánh giá tác động đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về nội dung này. Chính phủ thống nhất việc giao Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết về đào tạo nghề công chứng, tập sự hành nghề công chứng và kiểm tra kết quả tập sự hành nghề công chứng theo hướng làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, bảo đảm sự minh bạch, phòng chống tiêu cực, tăng cường phân cấp, phân quyền, vai trò của tổ chức - xã hội - nghề nghiệp của công chứng viên.

- Rà soát quy trình bổ nhiệm, miễn nhiệm Công chứng viên tại dự thảo Luật, bảo đảm sự phù hợp với chủ trương tăng cường phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính của Đảng, Chính phủ; thống nhất tiếp tục quy định thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Tư pháp trong việc bổ nhiệm Công chứng viên, tuy nhiên cần quy định rõ quyền hạn, trách nhiệm của chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (Sở Tư pháp) trong việc thực hiện thủ tục hành chính liên quan; không phát sinh thủ tục hành chính mới; các thủ tục hành chính phải bảo đảm sự minh bạch, tính liên tục, hợp lý khi thực hiện; Bộ Tư pháp giữ vai trò xây dựng chính sách, kiểm tra, giám sát việc thực hiện; không bổ sung các nội dung chưa thật rõ, chưa được thực tiễn kiểm nghiệm và chưa có cơ sở chính trị, pháp lý vững chắc.

- Về tổ chức hành nghề công chứng: Chính phủ thống nhất việc duy trì 02 mô hình: Phòng công chứng (đơn vị sự nghiệp công lập) và Văn phòng công chứng. Tuy nhiên, yêu cầu cần tiếp tục thực hiện chủ trương xã hội hóa của Đảng trong lĩnh vực này, chỉ thành lập Phòng công chứng ở những địa bàn không có Văn phòng công chứng, bảo đảm số lượng và phân bổ hợp lý các Văn phòng công chứng tại từng địa bàn nhằm phục vụ hoạt động công chứng giao dịch của người dân, góp phần bảo đảm an toàn pháp lý của các giao dịch dân sự, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của Nhân dân; hành nghề công chứng là ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, dự thảo Luật phải quy định rõ điều kiện thành lập Văn phòng công chứng, không quy định các nội dung, thủ tục mang tính “xin - cho”, tiềm ẩn nguy cơ tham nhũng, tiêu cực trong lĩnh vực này, nhưng phải bảo đảm nhu cầu quản lý nhà nước về hoạt động này với tính chất là ngành, nghề bổ trợ tư pháp; Bộ Tư pháp tiếp tục nghiên cứu quy định Đề án phát triển tổ chức hành nghề công chứng, thống nhất với Bộ Nội vụ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ và các bộ, cơ quan liên quan về nội dung này.

- Về công chứng điện tử: Bộ Tư pháp rà soát, bảo đảm các quy định của dự thảo Luật phù hợp với Luật Giao dịch điện tử; đẩy mạnh việc áp dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi số, tạo thuận lợi tối đa cho người dân khi thực hiện công chứng; nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, khả năng áp dụng ở Việt Nam để quy định rõ các vấn đề phạm vi công chứng điện từ, trình tự, thủ tục công chứng điện tử, giá trị pháp lý của văn bản công chứng điện tử…; quy định trong dự thảo Luật các vấn đề thuộc thẩm quyền của Quốc hội về công chứng điện tử; giao Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết các nội dung mang tính kỹ thuật, tổ chức thực hiện thuộc thẩm quyền của Chính phủ hoặc thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp.

- Về tổ chức xã hội - nghề nghiệp của công chứng viên: Thống nhất nguyên tắc “phát huy trách nhiệm tự quản của tổ chức xã hội nghề nghiệp của công chứng viên phù hợp với quy định của pháp luật và thông lệ quốc tế” như chính sách đã được Chính phủ thông qua tại Đề nghị xây dựng Luật. Bộ Tư pháp nghiên cứu, quy định rõ và tăng cường quyền, trách nhiệm của tổ chức xã hội - nghề nghiệp của công chứng viên trong việc đào tạo, bổ nhiệm, miễn nhiệm, giám sát hoạt động của Công chứng viên...

- Về các vấn đề khác: Bộ Tư pháp nghiên cứu, giải trình, tiếp thu đầy đủ ý kiến của Thành viên Chính phủ và Báo cáo của Văn phòng Chính phủ, bảo đảm chất lượng về nội dung, kỹ thuật soạn thảo theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Về Đề nghị xây dựng Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), Chính phủ đánh giá cao Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng, trình Chính phủ hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi) theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Cơ bản thống nhất về sự cần thiết xây dựng, ban hành dự án Luật này, nhằm thể chế hóa các đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước về đổi mới tổ chức và hoạt động thi hành án dân sự, bảo đảm nguyên tắc Hiến định: mọi bản án, quyết định của Tòa án được tôn trọng và bảo đảm thi hành; khắc phục những hạn chế, bất cập về thể chế, bảo đảm các bản án, quyết định của Tòa án, cơ quan có thẩm quyền được thi hành hiệu quả; bảo vệ lợi ích quốc gia, lợi ích dân tộc, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; góp phần giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội.

Giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Văn phòng Chính phủ, các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, hoàn thiện Hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật theo hướng: đáp ứng các yêu cầu về thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về cải cách tư pháp, đổi mới tổ chức và hoạt động của cơ quan thi hành án dân sự; rà soát, kế thừa những quy định hiện hành còn phù hợp, bổ sung các quy định để xử lý bất cập, vướng mắc; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật; tăng cường phân cấp, phân quyền đi đối với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của cơ quan cấp dưới; đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực, nhất là ở cấp trực tiếp thực hiện; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thi hành án, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức trong hoạt động thi hành án dân sự; tham khảo kinh nghiệm quốc tế trên cơ sở có chọn lọc, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt nam về mô hình cơ quan thi hành án dân sự; tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học, người làm công tác thực tiễn liên quan đến thi hành án dân sự; đẩy mạnh truyền thông chính sách để tạo sự đồng thuận; phối hợp hiệu quả với các bộ, ngành, cơ quan liên quan.

Về các chính sách cụ thể, Chính phủ yêu cầu:

- Thống nhất việc bổ sung phạm vi bản án, quyết định do cơ quan thi hành án tổ chức thi hành bao gồm: Quyết định công nhận kết quả hòa giải thành theo quy định của Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án; hình phạt tiền, biện pháp tư pháp đối với pháp nhân thương mại theo quy định của Bộ luật hình sự và Luật Thi hành án hình sự. Bộ Tư pháp nghiên cứu, tiếp thu ý kiến các Thành viên Chính phủ về sự cần thiết ban hành, tên gọi và nội dung chính sách.

- Đánh giá tác động kỹ lưỡng, tham khảo kinh nghiệm quốc tế, chỉnh lý nội dung chính sách về nghĩa vụ xác minh điều kiện thi hành án, bảo đảm thực hiện được trong thực tế, góp phần rút ngắn thời gian thi hành án, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; nghiên cứu, quy định trách nhiệm của Chấp hành viên trong việc xác minh điều kiện thi hành án; bảo đảm nguyên tắc mọi bản án, quyết định của Tòa án phải được tôn trọng và thi hành.

- Thống nhất với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao về các quy định liên quan đến vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân trong thi hành án dân sự, bảo đảm thống nhất với các quy định của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân và Luật Tổ chức Tòa án nhân dân; đánh giá tác động kỹ lưỡng về tiêu chí để thực hiện việc sắp xếp, tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả; tạo thuận lợi hơn trong tổ chức thi hành án; không quy định vấn đề tổ chức tại các luật không phải là Luật về tổ chức, bộ máy.

- Đánh giá tác động kỹ lưỡng nội dung quy định “đặc thù” về khiếu nại, tố cáo trong thi hành án dân sự, thống nhất với Thanh tra Chính phủ về vấn đề này trên nguyên tắc bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo, bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo, quyền khởi kiện vụ án hành chính trong trường hợp cơ quan thi hành án không giải quyết, giải quyết không đúng quy định của pháp luật.

- Tổng kết, đánh giá, xác định rõ các bất cập hiện hành liên quan đến vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của Chấp hành viên; nghiên cứu, bổ sung các giải pháp chính sách nhằm nâng cao chất lượng của Chấp hành viên; trao đổi, thống nhất với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính về chế độ, chính sách đối với Chấp hành viên, bảo đảm thống nhất quy định pháp luật hiện hành; tiếp thu ý kiến của Bộ trưởng Bộ Công an, chỉnh lý thống nhất với Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trong thi hành án dân sự.

Về Đề nghị xây dựng Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), Chính phủ đánh giá cao Bộ Tài chính đã chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan lập Đề nghị xây dựng Luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; thống nhất với mục tiêu xây dựng Luật để thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước về cải cách hệ thống chính sách thuế nói chung, chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp nói riêng; đáp ứng các yêu cầu từ thực tiễn, yêu cầu phát triển mới của nền kinh tế, góp phần cơ cấu lại ngân sách nhà nước theo hướng an toàn và bền vững; tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, công bằng; bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và tăng cường hợp tác quốc tế về thuế.

Cơ bản thống nhất 07 chính sách tại Đề nghị xây dựng Luật, Bộ Tài chính nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Chính phủ, ý kiến của các Thành viên Chính phủ, hoàn thiện bảo đảm yêu cầu sau:

- Tiếp thu tối đa ý kiến của Chính phủ và các Thành viên Chính phủ để hoàn thiện hồ sơ lập Đề nghị xây dựng Luật, đặc biệt các ý kiến của Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Ngoại giao, Bộ Thông tin về Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giao thông vận tải và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

- Rà soát kỹ các Chính sách để bảo đảm tính đồng bộ và thống nhất trong hệ thống pháp luật, phù hợp với chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước an toàn và bền vững, phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu, rộng hiện nay.

- Đánh giá tác động kỹ các chính sách để tăng tính thuyết phục của Đề nghị xây dựng Luật; các ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp nên được ưu tiên cho các khu vực yếu thế, các ngành nghề cần khuyến khích phát triển, đổi mới, sáng tạo nhằm tạo thuận lợi, công bằng cho người dân, doanh nghiệp khi tham gia vào môi trường đầu tư, kinh doanh; bảo đảm tính minh bạch, tránh trục lợi chính sách trong quá trình triển khai...