Về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2023, Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 9, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; kinh tế phục hồi chậm, tăng trưởng thấp, lạm phát vẫn duy trì ở mức cao ở nhiều quốc gia, khu vực; giá dầu thô, lương thực có xu hướng tăng; thiên tai, biến đổi khí hậu gây hậu quả nặng nề. Ở trong nước, nền kinh tế tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực; tuy nhiên, khó khăn, thách thức còn rất lớn, nhất là “tác động kép” từ những yếu tố bất lợi bên ngoài và hạn chế, bất cập nội tại bộc lộ rõ hơn trong điều kiện khó khăn.

Trước bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Trung ương Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự chung sức, đồng lòng của người dân, doanh nghiệp và sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các Ngành, các địa phương nắm chắc tình hình, bám sát thực tiễn, tập trung thực hiện quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực; chú trọng tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; chủ động, tích cực giải quyết những vấn đề tồn đọng kéo dài và ứng phó, xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh. Nhờ vậy, tình hình kinh tế - xã hội tháng 9, quý III và 09 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước và đạt những kết quả quan trọng, tích cực trên nhiều lĩnh vực.

Trong những tháng cuối năm 2023 và thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Để nỗ lực phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất các nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết, thống nhất, phối hợp chặt chẽ, thực hiện quyết liệt, nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; trong đó, tập trung thực hiện một số nội dung.

Các Bộ, cơ quan, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, tiếp tục tập trung chỉ đạo, chú trọng ưu tiên thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng, thu hút vốn đầu tư ngoài nhà nước gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Theo dõi sát tình hình thế giới, trong nước, tăng cường năng lực phân tích, dự báo để có phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, hiệu quả trước các tình huống phát sinh. Quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, kinh doanh, nhất là việc tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. Tuyệt đối không trông chờ, ỷ lại, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm.

Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan báo chí hướng dẫn, tuyên truyền việc huy động vốn qua các kênh trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán và các kênh hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

Tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển. Tăng cường xúc tiến, thu hút đầu tư, dự án FDI có quy mô lớn, công nghệ cao, nhất là trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn. Chú trọng giải quyết vướng mắc, nhất là về cơ chế, chính sách ưu đãi, thủ tục pháp lý, giải phóng mặt bằng... để đẩy nhanh triển khai dự án đầu tư tại Việt Nam.

Tiếp tục thúc đẩy hơn nữa phát triển hạ tầng chiến lược, đặc biệt là hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu...; rà soát, kịp thời tháo gỡ vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ các dự án, công trình thuộc phạm vi quản lý, nhất là các dự án đường bộ cao tốc; bảo đảm an toàn và tiến độ thi công công trình trong mùa thiên tai, mưa lũ cuối năm. Khẩn trương hoàn thành việc lập, tổ chức thẩm định, phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia. Tăng cường công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, yêu cầu khôi phục đúng quy hoạch. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc đi qua phải phối hợp để bảo đảm cung ứng vật liệu cát, sỏi, đất đắp nền...

Cùng với đó, Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan, địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác phòng cháy, chữa cháy và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 825/CĐ-TTg ngày 15/9/2023 về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy.

Thường xuyên quan tâm, triển khai đầy đủ, kịp thời, hiệu quả công tác bảo đảm an sinh xã hội; thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển, nhất là đối với các ngành mới nổi, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu... Chủ động, kịp thời ứng phó, kiểm soát và thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh. Làm tốt các nhiệm vụ phát triển văn hóa, thể thao. Theo dõi, nắm bắt tình hình và có giải pháp hỗ trợ kịp thời, bảo đảm ổn định đời sống cho người lao động. Chủ động, sẵn sàng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn, kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển, ổn định đời sống.

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, bảo đảm thực chất, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với chuyển đổi số quốc gia, trong đó tập trung thực hiện đúng tiến độ, chất lượng các nhiệm vụ được giao trọng tâm Kế hoạch hoạt động năm 2023 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, Kế hoạch hoạt động 4 tháng cuối năm 2023 của Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ.

Rà soát, hoàn thiện các cơ sở dữ liệu (CSDL) hiện có, bảo đảm kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các CSDL của các bộ, ngành, địa phương với CSDL quốc gia về dân cư, Trung tâm thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đẩy mạnh cập nhật, liên thông, kết nối, chia sẻ, khai thác hiệu quả dữ liệu từ các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành để phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chính quyền các cấp và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, giảm thiểu giấy tờ, thời gian cho người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính.

Các địa phương tập trung rà soát các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2023 của địa phương, kết quả thực hiện trong 9 tháng, thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra của năm 2023. Triển khai tốt việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước, đầu tư công và chỉ tiêu biên chế năm 2024; rà soát, tính toán chỉ tiêu sử dụng đất đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả đưa vào kế hoạch sử dụng đất trình cấp có thẩm phê duyệt trong tháng 10/2023. Tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để triển khai nhanh các dự án bất động sản, nhà ở, nhất là các dự án nhà ở có mức giá phù hợp cho người lao động; thúc đẩy phát triển các ngành sản xuất công nghiệp trên địa bàn.

Các bộ, cơ quan được giao nhiệm vụ tập trung chuẩn bị chu đáo, bảo đảm tiến độ, chất lượng các báo cáo, tờ trình, đề án, tài liệu phục vụ Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ theo chức năng, nhiệm vụ được giao tập trung chỉ đạo hoàn thiện các hồ sơ, tài liệu, báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm chất lượng, thời hạn theo quy định; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội trong quá trình tiếp thu, giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, kịp thời báo cáo Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ đối với các vấn đề phát sinh; chủ động chuẩn bị kỹ các nội dung thuộc lĩnh vực theo dõi để giải trình, trả lời chất vấn trước Quốc hội. Triển khai tích cực, hiệu quả xây dựng nghị định, các chủ trương của Đảng, các Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua, bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật...

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, các Bộ, Ngành, địa phương có liên quan theo dõi sát tình hình Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII; tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Trung ương, cập nhật số liệu, tình hình phát triển kinh tế - xã hội 9 tháng và ước thực hiện cả năm 2023 để hoàn thiện các Báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội theo quy định.

Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các các bộ, cơ quan liên quan chủ động xây dựng các văn bản quy định và chuẩn bị các công việc cụ thể để triển khai kịp thời chế độ tiền lương mới khi được Trung ương và Quốc hội thông qua...

Về tình hình triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ cơ bản thống nhất với Báo cáo số 8068/BC-BKHĐT ngày 29/9/2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, yêu cầu: Ngân hàng Chính sách Xã hội chuẩn bị các điều kiện, thủ tục cần thiết để bảo đảm giải ngân hết số vốn dự kiến điều chuyển để bổ sung cho chính sách cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm trong năm 2023.

Các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương đẩy mạnh thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư của Chương trình; điều chuyển giữa kế hoạch vốn của Chương trình và Kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021 - 2025 được giao theo quy định tại Nghị quyết số 93/2023/QH15 của Quốc hội, bảo đảm giải ngân hết kế hoạch vốn.

Về tình hình phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, Chính phủ cơ bản thống nhất với Báo cáo số 8071/BC-BKHĐT ngày 29/9/2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư; để phấn đấu đạt cao nhất kết quả giải ngân năm 2023; yêu cầu: Các Bộ, cơ quan, địa phương chỉ đạo quyết liệt đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; phát huy vai trò của các Tổ công tác để kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác giải ngân. Các Bộ, cơ quan, địa phương chưa phân bổ hết số kế hoạch vốn năm 2023 phải hoàn thành việc phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư năm 2023 trước ngày 20/10/2023.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, theo chức năng, nhiệm vụ được phân công, có trách nhiệm trả lời và kịp thời xử lý kiến nghị của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương tại các cuộc họp của Tổ công tác theo Quyết định số 235/QĐ-TTg ngày 14/3/2023, Quyết định số 435/QĐ-TTg ngày 24/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ.

Về tình hình triển khai 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, Chính phủ cơ bản thống nhất với Báo cáo số 8063/BC-BKHĐT ngày 29/9/2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Để đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện, giải ngân các Chương trình, Chính phủ yêu cầu:

Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục khẩn trương rà soát việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Chính phủ, các Chỉ thị, Công điện, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các Công văn số 555/TTg-QHĐP ngày 16/6/2023, số 666/TTg-QHĐP ngày 18/7/2023, các Thông báo số 335/TB-VPCP ngày 18/8/2023, số 392/TB-VPCP ngày 24/9/2023, đẩy nhanh tiến độ giải ngân, quyết tâm giải ngân 100% vốn kế hoạch năm 2022 và tối thiểu 95% vốn kế hoạch năm 2023.

Rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó: Các cơ quan chủ chương trình, chủ dự án thành phần và các cơ quan có liên quan chủ động rà soát các kiến nghị, khẩn trương phối hợp chặt chẽ trong xử lý tháo gỡ vướng mắc của địa phương đảm bảo kịp thời, hiệu quả. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động rà soát, khẩn trương hoàn thành theo thẩm quyền việc cụ thể hóa các quy định, cơ chế chính sách thực hiện tại địa phương, kịp thời điều chỉnh những quy định còn bất cập; nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động có thu nhập thấp và hỗ trợ để nâng cao năng lực đào tạo của các trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên tại các huyện nghèo từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trong kế hoạch ngân sách được phân bổ.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trực tiếp chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia tại địa phương; chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện của địa phương, không để xảy ra tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, thất thoát, lãng phí, tham nhũng, tiêu cực.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan Chủ chương trình mục tiêu quốc gia và các Bộ, cơ quan liên quan cập nhật thông tin, số liệu về kết quả triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, hoàn thiện hồ sơ, tài liệu theo yêu cầu của Đoàn Giám sát tối cao của Quốc hội; tích cực, chủ động phối hợp với Đoàn Giám sát để đề xuất, báo cáo Quốc hội xem xét, phê duyệt các giải pháp, cơ chế đặc thù nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các Luật, Nghị quyết của Quốc hội trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.

Về Báo cáo đánh giá giữa kỳ tình hình thực hiện Chương trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021 - 2026 thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 – 2025, Chính phủ cơ bản thống nhất với Báo cáo số 8072/BC-BKHĐT ngày 29 tháng 9 năm 2023 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư; yêu cầu: Các Bộ, cơ quan, nhất là các cơ quan có các nhiệm vụ chậm tiến độ, chưa hoàn thành, khẩn trương rà soát, tập trung thời gian, nguồn lực để thực hiện, hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ đã được Chính phủ giao. Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát với Báo cáo đánh giá giữa kỳ kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, bảo đảm thống nhất số liệu và nhận định giữa các Báo cáo.