Ngày 17/05/2021, Viện trưởng VKSND tối cao đã ban hành Chỉ thị số 03 về tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Kiểm sát nhân dân. Thực hiện Kế hoạch công tác số 05/KH – VKS ngày 04/01/2022 của VKSND tỉnh Bắc Ninh, ngày 17/1/2022, VKSND thành phố Bắc Ninh xây dựng kế hoạch công tác kiểm sát năm 2022, trong đó, xác định “Đẩy mạnh ứng dụng CNTT, chuyển đổi số và đảm bảo nguồn lực để thực hiện chức năng nhiệm vụ trong tình hình mới” là một trong những mục tiêu hướng tới nhằm thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu kế hoạch năm 2022 đề ra. Đơn vị đã chủ động báo cáo và được sự nhất trí, ủng hộ của các đồng chí Lãnh đạo VKSND tỉnh Bắc Ninh, Ban chỉ đạo ứng dụng CNTT, chuyển đổi số VKS tỉnh, lãnh đạo phòng nghiệp vụ VKSND tỉnh Bắc Ninh, đơn vị đã áp dụng cách làm mới: Tham dự trực tuyến phiên tòa tự rút kinh nghiệm thông qua phần mềm Zoom.

Đến nay, đơn vị đã thí điểm áp dụng tham dự trực tuyến và họp rút kinh nghiệm trực tuyến đối với 02 phiên tòa có số hóa hồ sơ trong 2 lĩnh vực khác nhau là hình sự và tranh chấp hôn nhân gia đình vào ngày 24/1/2022 và ngày 14/2/2022. Phiên tòa được diễn ra trực tiếp tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Bắc Ninh; địa điểm theo dõi trực tuyến là các phòng làm việc của các Kiểm sát viên tại trụ sở VKSND thành phố Bắc Ninh.

Ngay từ đầu năm, Viện trưởng VKSND thành phố Bắc Ninh đã đưa việc tăng cường ứng dụng CNTT, thúc đẩy chuyển đổi số vào Chương trình, Kế hoạch công tác và coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị, đã phân công 01 đồng chí Phó Viện trưởng trực tiếp đề ra các phương hướng, biện pháp, phương pháp và trực tiếp chỉ đạo thực hiện ứng dụng công nghệ số; phân công các đồng chí Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Chuyên viên trẻ tiên phong ứng dụng công nghệ vào thực hiện tại đơn vị. Để chuẩn bị cho việc theo dõi xét xử trực tuyến và họp rút kinh nghiệm trực tuyến thông qua phần mềm Zoom, đơn vị đã thực hiện việc mua 1 địa chỉ ID Zoom, có cấp mật khẩu riêng. Sau đó yêu cầu toàn bộ cán bộ trong đơn vị được phân công theo dõi phiên tòa đăng nhập vào địa chỉ ID và mật khẩu đó trên máy tính hoặc thiết bị di động có kết nối internet để theo dõi phiên tòa.

Việc tổ chức tham dự phiên tòa được thực hiện tại 12 điểm cầu Zoom, trong đó có 03 điểm cầu Zoom chính thực hiện nhiệm vụ “Thu” và “Phát” được đặt tại vị trí hội trường xét xử, 01 điểm cầu thu phát tại vị trí Kiểm sát viên tham gia phiên tòa; 01 điểm cầu được đặt thu phát tại vị trí Hội đồng xét xử; 01 điểm cầu đặt thu phát vị trí của bị cáo. Riêng phiên tòa tranh chấp hôn nhân gia đình có 13 điểm cầu do 2 điểm cầu đặt ở 2 bên đương sự. Các điểm cầu chính này sẽ có nhiệm vụ thu trực tiếp toàn bộ diễn biến của phiên tòa tại các góc độ khác nhau và phát trực tiếp về 12 (hoặc 13) điểm cầu Zoom; còn lại 09 điểm cầu được đặt tại các vị trí trong các phòng làm việc của những đồng chí có nhiệm vụ tham gia theo dõi phiên tòa do đồng chí Phó Viện trưởng phụ trách cùng các Kiểm sát viên, Kiểm tra viên và Chuyên viên trong đơn vị thực hiện. Diễn biến phiên tòa đồng thời được ghi âm, ghi hình có âm thanh trực tiếp trên phần mềm Zoom. Tại điểm cầu các đồng chí trong đơn vị đã thực hiện nghiêm túc theo dõi diễn biến phiên tòa qua phần mềm Zoom.

Sau khi kết thúc phiên tòa, tại trụ sở VKSND thành phố Bắc Ninh, đồng chí Phó Viện trưởng phụ trách tổ chức chủ trì phiên họp rút kinh nghiệm trực tuyến trên phần mềm Zoom. Tham dự phiên họp có 09 điểm Zoom được đặt tại 9 bàn trong phòng làm việc của những đồng chí đã tham gia theo dõi phiên tòa theo hình thức trực tuyến. Với tinh thần thẳng thắn, trách nhiệm và nghiêm túc, các đồng chí tham dự phiên tòa đã phát biểu ý kiến đóng góp làm rõ những ưu điểm cũng như một số tồn tại cần rút kinh nghiệm của Kiểm sát viên.

Trước yêu cầu phòng, chống dịch Covid-19 cấp bách như hiện nay, việc tham dự trực tuyến phiên tòa xét xử qua phần mềm Zoom của đơn vị đã thể hiện nhiều ưu điểm vượt trội: Một là, việc thực hiện tham gia phiên tòa trực tuyến đang phù hợp với định hướng của việc xét xử trực tuyến theo Nghị quyết 33/QH đề ra, và hoàn toàn phù hợp với tình hình thực tế hiện nay về yêu cầu phòng chống dịch bệnh Covid-19 như yêu cầu giãn cách, hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp, tập trung đông người dễ làm dịch bệnh lây lan… Hai là, việc chuyển từ hình thức tham dự trực tiếp phiên tòa xét xử sang tham dự trực tuyến vẫn bảo đảm nguyên tắc việc theo dõi phiên tòa trọn vẹn, khách quan, toàn diện. Ba là, đối với người tham dự phiên tòa có thể tiết kiện được thời gian đi lại, vừa có thể có mặt tại cơ quan phục vụ yêu cầu chuyên môn khác, vừa có thể theo dõi được phiên tòa. Bốn là, người tham dự phiên tòa có thể nhiều hơn các phiên tòa tham dự trực tiếp, nhất là đối với những Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Chuyên viên đang là F0 thể nhẹ, F1 đang bị cách ly cũng có thể tham gia trực tiếp vào các hoạt động nghiệp vụ, thực hiện việc đào tạo tại chỗ một cách liên tục. Năm là, lãnh đạo VKSND 2 cấp dễ dàng kiểm tra, chỉ đạo; đối với Phòng 7, Phòng Thanh tra Viện KSND tỉnh để kiểm tra, đột xuất tham dự phiên tòa thì chỉ cần yêu cầu Viện KSND cấp huyện cung cấp mật khẩu và địa chỉ zoom hoặc đường link là có thể vào kiểm tra, thanh tra đột xuất bất kể lúc nào khi phiên tòa đang diễn ra. Sáu là, do phiên tòa và cuộc họp rút kinh nghiệm diễn ra trong phần mềm Zoom nên có thể lưu trữ lại toàn bộ hình ảnh và âm thanh của phiên tòa và cuộc họp rút kinh nghiệm vào thẻ nhớ làm tài liệu lưu trữ, phục vụ công tác kháng nghị, xét xử phúc thẩm và phục vụ công tác nghiên cứu sau này.

Lãnh đạo đơn vị đánh giá, đây là một trong những giải pháp tại đơn vị, chứng tỏ sự quyết tâm của tập thể đơn vị VKSND thành phố Bắc Ninh trong việc thực hiện chủ trương lớn của Ngành trong việc tăng cường ứng dụng CNTT, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành KSND, nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; góp phần vào việc nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chức năng, nhiệm vụ; là phương pháp thực hiện kịp thời, phù hợp và hiệu quả để chủ động thích ứng an toàn với tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến hoạt động tố tụng tại các đơn vị, nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu cải cách tư pháp hiện nay, từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển, hội nhập quốc tế.

Qua áp dụng trên thực tế, VKSND thành phố Bắc Ninh nhận thấy đây là phương pháp có thể phát triển và nhân rộng, không chỉ là các phiên tòa tự rút kinh nghiệm tại đơn vị, mà còn có thể áp dụng đối với những phiên tòa mời VKSND tỉnh và các đơn vị bạn tham dự, và trong các phiên tòa trực tuyến số hóa toàn tỉnh; không chỉ là trong các phiên tòa hình sự và tranh chấp hôn nhân gia đình mà còn trong các phiên tòa xét xử rút kinh nghiệm các vụ án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại... có số hóa hồ sơ theo hình thức trực tuyến và họp rút kinh nghiệm trực tuyến thông qua Phần mềm Zoom nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả của công tác tự đào tạo tại đơn vị.

Thời gian tới, VKSND thành phố Bắc Ninh sẽ tiếp tục nghiên cứu, áp dụng, triển khai và hoàn thiện thêm các biện pháp, phương pháp, ứng dụng mới để thuận tiện cho công tác quản lý công tác nghiệp vụ; góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên môn năm 2022 và những năm tiếp theo./.