Nội dung vụ án:

Vào lúc 21h20, ngày 31/3/2018, tại Tổ chốt trực khu vực H, đồng chí Nguyễn Quang V, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK cùng ông Trần Văn P tiến hành kiểm tra tại Tổ chốt trực khu vực H đã phát hiện và bắt quả tang một số cán bộ thuộc Hạt Kiểm lâm tổ chức đánh bài ăn tiền; Biên bản chỉ thể hiện rõ việc đánh bài là có thật, không mô tả và thu giữ tang vật cụ thể.

Báo cáo số 109/BC-HKL ngày 10/4/2018 của Hạt Kiểm lâm về việc xác minh, làm rõ vụ việc tổ chức đánh bạc tại Tổ chốt trực khu vực H thuộc Trạm Kiểm lâm KG xác định việc tổ chức đánh bạc là có thật, nhưng chỉ tranh thủ vào giờ nghỉ trưa và ban đêm, cụ thể diễn ra trong các ngày, đêm như sau:

- Đêm ngày 26/3/2018 (từ 19h00 đến 22h00), gồm 03 người: Lê Thế Q, Phan Văn L và Trương Đình O;

- Trưa ngày 31/3/2018 (từ 12h00 đến 14h00), gồm 05 người: Lê Thế Q, Phan Văn L, Nguyễn Văn H, Trương Đình O, Đinh Xuân T và 01 người dân KG;

- Đêm ngày 31/3/2018 (từ 20h00 đến 21h00), đồng chí Nguyễn Quang V, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK bắt quả tang và lập biên bản gồm có Lê Thế Q, Nguyễn Văn H, Phạm Chí T, Nguyễn Đức T, Trương Đình O, Đinh Xuân T và Nguyễn Nam Đ, Trạm trưởng Kiểm lâm CN có mặt ngồi xem.

Thông báo số 121/TB-HKL ngày 16/4/2018 của Hạt Kiểm lâm về việc kiểm điểm và xử lý kỷ luật đối với viên chức, gồm: Lê Thế Q, Nguyễn Văn H, Phạm Chí T, Nguyễn Đức T và ông Phan Văn L, trong đó ghi: Thời điểm có hành vi vi phạm pháp luật: Ngày 26 và ngày 31/3/2018; thời điểm phát hiện có vi phạm pháp luật: Ngày 31/3/2018.

Ngày 19/4/2018, ông Phan Văn L có Bản tường trình khai nhận có tham gia đánh bài ăn tiền tại Tổ chốt H vào các ngày 26, 31/3/2018; ông L tự nhận hình thức kỷ luật cảnh cáo.

Ngày 02/5/2018, Trạm Kiểm lâm KG tổ chức họp kiểm điểm viên chức đánh bài ăn tiền, trường hợp của ông Phan Văn L kết quả bỏ phiếu 12/14 phiếu đề nghị kỷ luật cảnh cáo; 02/14 phiếu đề nghị kỷ luật khiển trách.

Ngày 08/5/2018, Hạt Kiểm lâm PK tổ chức họp kiểm điểm viên chức có hành vi vi phạm đối với ông Phan Văn L, kết quả bỏ phiếu: 17/19 phiếu (89,5%) đề nghị kỷ luật cảnh cáo; 02/19 (10,5%) phiếu đề nghị kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc.

Ngày 21/5/2018, Hội đồng kỷ luật Hạt Kiểm lâm PK tổ chức họp, bỏ phiếu kỷ luật đối với trường hợp ông Phan Văn L, kết quả bỏ phiếu đề nghị kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc là 5/5 phiếu (100%).

Ngày 04/6/2018, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK ban hành Quyết định số 117/QĐ-HKL về việc thi hành kỷ luật đối với ông Phan Văn L (Quyết định số 117/QĐ-HKL) với hình thức kỷ luật: Buộc thôi việc.

Không đồng ý với Quyết định số 117/QĐ-HKL, ông Phan Văn L khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên hủy Quyết định trên đối với ông.

Quá trình giải quyết vụ án, tại Bản án sơ thẩm số 01/2019/LĐ-ST ngày 29/7/2019 của Tòa án nhân dân huyện B, tỉnh Q quyết định: Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Phan Văn L, hủy Quyết định xử lý kỷ luật "Buộc thôi việc" số 117/QĐ-HKL ngày 04/6/2018 của Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK đối với viên chức Phan Văn L. Buộc Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK phải nhận ông Phan Văn L lại làm việc và bố trí công việc phù hợp theo quy định của pháp luật, khôi phục lại toàn bộ quyền lợi của viên chức Phan Văn L kể từ khi Hạt Kiểm lâm PK ra quyết định kỷ luật "Buộc thôi việc" đối với ông Phan Văn L và thôi trả lương cùng các khoản phụ cấp khác nếu có theo quy định của pháp luật cho ông L.

Ngày 08/8/2019, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK có đơn kháng cáo toàn bộ Bản án lao động sơ thẩm số 01/2019/LĐ-ST ngày 29/7/2019 của Tòa án nhân dân huyện B.

Tại Bản án lao động phúc thẩm số 01/2019/LĐ-PT ngày 12/11/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Q quyết định:

- Không chấp nhận phần kháng cáo của Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK nội dung cho rằng đơn khởi kiện của ông Phan Văn L phải được giải quyết theo thủ tục hành chính và thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm thuộc Tòa án nhân dân cấp tỉnh.

- Chấp nhận phần kháng cáo của Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK kháng cáo nội dung án sơ thẩm hủy Quyết định số 117/QĐ-HKL ngày 04/6/2018 của Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK; sửa án sơ thẩm như sau: Không chấp nhận đơn khởi kiện của ông Phan Văn L về yêu cầu Tòa án hủy Quyết định buộc thôi việc viên chức của Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK đối với ông L và yêu cầu buộc Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK nhận ông L trở lại làm việc, phục hồi toàn bộ quyền lợi viên chức của ông L theo quy định của pháp luật.

Ngày 20/11/2019, VKSND tỉnh Q có Công văn số 2597/VKS-P10 và ngày 27/11/2019 ông Phan Văn L có đơn cùng đề nghị xem xét theo trình tự giám đốc thẩm đối với Bản án lao động phúc thẩm nêu trên.

Ngày 19/02/2020, VKSND cấp cao tại Đà Nẵng ban hành Kháng nghị số 22/QĐKNGĐT-VKS-LĐ, đề nghị Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xét xử giám đốc thẩm, hủy toàn bộ Bản án lao động phúc thẩm số 01/2019/LĐ-PT ngày 12/11/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Q, giữ nguyên Bản án lao động sơ thẩm số 01/2019/LĐ-ST ngày 29/7/2019 của Tòa án nhân dân huyện B, tỉnh Q.

Tại Quyết định giám đốc thẩm số 02/2020/LĐ-GĐT ngày 30/3/2020 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng quyết định: Chấp nhận Quyết định kháng nghị số 22/QĐKNGĐT-VKS-LĐ của VKSND cấp cao tại Đà Nẵng. Hủy toàn bộ Bản án lao động phúc thẩm số 01/2019/LĐ-PT ngày 12/11/2019 của Tòa án nhân dân tỉnh Q, giữ nguyên Bản án lao động sơ thẩm số 01/2019/LĐ-ST ngày 29/7/2019 của Tòa án nhân dân huyện B, tỉnh Q.

Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:

Tòa án cấp phúc thẩm đã vi phạm trong việc đánh giá chứng cứ quy định tại các điều 93, 94, 108 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, vi phạm trong việc nhận định, áp dụng pháp luật, cụ thể như sau:

Hồ sơ xử lý kỷ luật ông Phan Văn L chỉ thể hiện ông L có hành vi đánh bài trong ngày 26 và trưa ngày 31/3/2018. Việc đánh bài của ông L không bị phát hiện lập biên bản tại chỗ, chưa có văn bản của Hạt Kiểm lâm PK yêu cầu ông L kiểm điểm. Tuy nhiên, ông L đã thành khẩn khai báo, tự làm bản tường trình, kiểm điểm và nhận hình thức cảnh cáo trước lãnh đạo đơn vị; chưa có tài liệu nào phản ánh tính chất, mức độ hành vi vi phạm của ông L gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến đơn vị, xã hội; các tài liệu của Hạt Kiểm lâm PK thu thập làm căn cứ để xử lý kỷ luật ông L chưa đủ cơ sở xác định hành vi vi phạm của ông L thuộc trường hợp vi phạm ở mức độ đặc biệt nghiêm trọng quy định tại khoản 6, Điều 13 Nghị định số 27/2012/NĐ-CP ngày 06/4/2012 của Chính phủ. Do đó, việc Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK ban hành Quyết định số 117/QĐ-HKL là không đúng quy định của pháp luật.

Tòa án cấp phúc thẩm nhận định ông L có hành vi đánh bạc 02 lần vào ngày 26/3/2018 và ngày 31/3/2018 là vi phạm các khoản 1, 2, 3, 4 Điều 16; khoản 1, 6 Điều 19 Luật Viên chức; Điều 104, 117 Bộ luật Lao động và Điều 8 Quy chế làm việc của Hạt Kiểm lâm PK. Đây là những căn cứ viện dẫn về nghĩa vụ và những việc viên chức không được làm theo quy định của Luật Viên chức; viện dẫn quy định về thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi đối với công việc có tính chất đặc biệt theo quy định của Bộ luật Lao động. Nhận định các Chỉ thị, Thông tư của Trung ương, địa phương về chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương trong công chức, viên chức, đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tệ nạn cờ bạc dưới hình thức số lô, số đề, cá độ bóng đá... viện dẫn căn cứ pháp luật mang tính chất chung chung; không viện dẫn được tài liệu, chứng cứ và căn cứ pháp luật để chứng minh hành vi vi phạm pháp luật của ông L thuộc trường hợp "đặc biệt nghiêm trọng" dẫn đến hình thức kỷ luật "buộc thôi việc".

Ngoài ra ông Nguyễn Văn H cũng là người bị bắt quả tang đánh bạc vào tối ngày 31/3/2018. Hành vi của ông H cũng tương tự như hành vi đánh bạc của ông Phan Văn L (ông H bị bắt quả tang, ông L không bị bắt quả tang) nhưng Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm PK đã ban hành quyết định kỷ luật ông H với hình thức "cảnh cáo" là không đảm bảo khách quan, công bằng trong việc xử lý kỷ luật đối với viên chức trong đơn vị.

VKSND tỉnh Q đã kịp thời phát hiện vi phạm của Tòa án cấp phúc thẩm, báo cáo, đề nghị VKSND cấp cao tại Đà Nẵng xem xét kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm, kháng nghị của VKSND cấp cao tại Đà Nẵng có căn cứ, đúng quy định của pháp luật nên được Tòa án cùng cấp chấp nhận theo quy định của pháp luật.