Thông qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử vụ án Tạ Tấn P về tội “Giết người”, Tòa án nhân dân cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh đã không áp dụng tình tiết giảm nhẹ “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” và “Bồi thường thiệt hại” để tăng hình phạt đối với bị cáo Tạ Tấn P từ 13 năm tù lên 14 năm tù về tội “Giết người”. VKSND cấp cao tại thành phố Hồ Chí Minh thông báo đến các địa phương rút kinh nghiệm chung.
1. Nội dung vụ án
Do mâu thuẫn trong việc bị cáo Tạ Tấn P nợ anh Nguyễn Văn H số tiền 10.000.000 đồng. Khoảng 22 giờ ngày 11/12/2019, H và bạn bè của H nhiều lần điện thoại cho P yêu cầu đến khu vực công viên Phường 4, Quận A, tỉnh B để nói chuyện. Khi P tới thì gặp H đi cùng 02 thanh niên (không rõ lai lịch) trên 02 xe SH chờ sẵn, H yêu cầu P lên xe đồng bọn của H để đến nơi khác nói chuyện. Cả 4 người di chuyển về Phường 1, Quận A, tỉnh B. Khi vào hẻm, H yêu cầu P trả tiền và 02 bên cự cãi. H yêu cầu P cởi áo ra để kiểm tra P có đem theo hung khí không. Sau đó, H thách thức P cởi áo ra để đánh nhau theo phương châm “Đâm trúng chết ráng chịu”. H ném 01 con dao về phía P đồng thời cũng cầm dao xông đến chém vào mặt P, P bỏ chạy nhưng vấp ngã nên nhặt con dao H ném ra, cầm trên tay phải chém về phía H. Cả hai đánh nhau khoảng 5 phút thì H gục tại chỗ còn P thì ngất xỉu. Sau đó, cả hai được đồng bọn của H đưa tới bệnh viện cấp cứu nhưng H chết trước khi nhập viện.
Tại bản kết luận giám định pháp y tử thi số 2066-19/KLGĐ-PY ngày 14/02/2020 của Trung tâm pháp y Sở y tế tỉnh B kết luận: Nguyễn Văn H chết do sốc mất máu không hồi phục do vết thương đâm đứt động - tĩnh mạch dưới đòn trái và thủng phổi trái.
Tại bản kết luận giám định pháp y, về thương tích số 83/TCT.19 ngày 10/02/2020 của Trung tâm pháp y Sở y tế tỉnh B kết luận: Thương tích của Tạ Tấn P là 32%.
2. Quá trình giải quyết vụ án
Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 419/2000/HS-ST ngày 24/9/2020 của Tòa án nhân dân tỉnh B đã quyết định: Tuyên bố bị cáo Tạ Tấn P phạm tội “Giết người”. Căn cứ vào điểm c khoản 1 Điều 123; điểm b, e, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Xử phạt Tạ Tấn P 13 năm tù.
Sau khi xét xử, VKSND tỉnh B kháng nghị theo trình tự phúc thẩm tăng hình phạt đối với bị cáo Tạ Tấn P.
Bản án hình sự phúc thẩm số 13/2021/HS-PT ngày 08/01/2021 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh chấp nhận kháng nghị tăng hình phạt đối với bị cáo Tạ Tấn P; áp dụng điểm b khoản 1 Điều 123; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017; xử phạt bị cáo Tạ Tấn P 14 năm tù về tội “Giết người”.
3. Những nội dung cần rút kinh nghiệm
Căn cứ nội dung vụ án đã thu thập trong quá trình điều tra, xét xử xác định: Người bị hại chủ động thách đấu với bị cáo và bản thân bị cáo không bị kích động mà đã tự nguyện tiếp nhận sự thách đấu của bị hại. Do đó, không có cơ sở để áp dụng tình tiết “Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra” và tình tiết này chỉ có thể áp dụng khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015. Về tình tiết giảm nhẹ theo điểm b khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015, trước khi mở phiên tòa sơ thẩm, gia đình bị cáo đã nộp số tiền 50.000.000 đồng tại cơ quan thi hành án để bồi thường trách nhiệm dân sự, tuy gia đình bị cáo đã có tinh thần chủ động bồi thường thiệt hại cho gia đình bị hại, nhưng lại thông qua cơ quan thi hành án, gia đình bị hại thực chất chưa nhận được khoản bồi thường này. Do đó, cũng chỉ áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015 đối với bị cáo Tạ Tấn P.