Qua công tác phối hợp với Cơ quan điều tra, Tòa án xác định , điều tra, truy tố, xét xử án trọng điểm theo Thông tư số 01/TTLN ngày 15/10/1994 của ba ngành Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an), Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định, VKSND tỉnh Đồng Tháp có thông báo rút kinh nghiệm một số vấn đề xác định, giải quyết án trọng điểm phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của Ngành. Trang tin điện tử VKSND tối cao trích đăng để bạn đọc tham khảo...
Thông báo rút kinh nghiệm về việc xác định,
điều tra, truy tố, xét xử án trọng điểm
Qua công tác phối hợp với Cơ quan điều tra, Tòa án xác định , điều tra, truy tố, xét xử án trọng điểm theo Thông tư số 01/TTLN ngày 15/10/1994 của ba ngành Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an), Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao quy định, VKSND tỉnh Đồng Tháp có thông báo rút kinh nghiệm một số vấn đề xác định, giải quyết án trọng điểm phục vụ nhiệm vụ chính trị tại địa phương và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của Ngành. Trang tin điện tử VKSND tối cao trích đăng để bạn đọc tham khảo.
Về xác định án trọng điểm: Biên bản họp xác định án trọng điểm của một số đơn vị chưa thể hiện đúng mục đích, yêu cầu của việc xác định án điểm. Việc xác định án trọng điểm là để ưu tiên sử dụng lực lượng điều tra, truy tố, xét xử các vụ án nhanh chóng, kịp thời, chính xác, chứ không phải chỉ xét xử, nhưng có một số biên bản xác định án trọng điểm ở phần trích yếu nêu “Về việc xét xử án điểm”, mà phải nêu “Về việc xác định án trọng điểm”. Phần nội dung của biên bản không nêu hành vi phạm tội của bị can thế nào?, vì sao phải xác định vụ án là án trọng điểm, như vụ án Đặng Văn Định phạm tội “mua bán trái phép chất ma túy”.
Theo thông tư 01, án trọng điểm không nhất thiết phải là vụ án về tội phạm nghiêm trọng, nhưng phải là vụ án mà việc giải quyết nó có tầm quan trọng nhất định. Tuy nhiên, tiêu chuẩn này có một số đơn vị thực hiện chưa đúng, một số hành vi phạm tội đơn giản, chiếm đoạt tài sản có giá trị không lớn, nhưng vẫn được xác định là án trọng điểm. Điển hình, vụ Sầm Duy lợi dụng chị Bùi Thị Ngọc Hậu ngủ, lén lút lấy điện thoại trị giá 3.000.000 đồng nhưng vẫn được xác định là án trọng điểm.
Trong khi, thời gian qua việc kéo giảm tai nạn giao thông đường bộ là vấn đề mà Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm. Thiệt hại về con người và tài sản vì tai nạn giao thông đường bộ trong phạm vi cả nước nói chung, địa bàn tỉnh Đồng Tháp nói riêng diễn biến phức tạp. Vì vậy, theo chỉ đạo của Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Ban chỉ đạo 138 của tỉnh, hàng năm Viện kiểm sát tỉnh đều có văn bẩn chỉ đạo các Viện kiểm sát cấp huyện thực hiện một số giải pháp nhằm kéo giảm tai nạn giao thông, trong đó có giải pháp xác định án trọng điểm đối với án tai nạn giao thông để nhanh chóng điều tra, truy tố, xét xử, nhằm nâng cao tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung, nhưng vẫn có một số đơn vị thực hiện chưa tốt. Điển hình, trong năm toàn tỉnh có 73 vụ án vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, nhưng chỉ xác định án trọng điểm 05 vụ (trong đó có 03 vụ của huyện Châu Thành).
Về thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án trọng điểm: Theo yêu cầu của thông tư 01, việc giải quyết án trọng điểm phải nhanh chóng, kịp thời, chính xác. Vì vậy,khi xác định án trọng điểm cần phải điều tra,truy tố, xét xử khẩn trương, giải quyết nhanh chóng, chính xác, có tác dụng giáo dục, thúc đẩy phong trào quần chúng bảo vệ an nịnh tổ quốc, gữi gìn trật tự xã hội. Tuy nhiên, thời gian qua cũng còn một số vụ án trọng điểm nhưng thời gian điều tra, truy tố, xét xử còn kéo dài, không đáp ứng được yêu cầu nhanh chóng, kịp thời, chính xác. Cụ thể:
Vụ Võ Minh Nhựt, Trần Thanh Nhẫn phạm tội “cướp tài sản”: khởi tố vụ án, khởi tố bị can ngày 02/3/2014; ngày kết luận điều tra 16/9/2014 (thời hạn điều tra hơn 06 tháng).
Vụ Trần Việt Bình, Nguyễn Văn Trải và Phạm ngọc Quý phạm tội “cướp tài sản”: kết luận điều tra ngày 26/8/2014; truy tố ngày 14/10/2014 (thời gian truy tố 01 tháng 18 ngày).
Vụ Nguyễn Thị Nhung phạm tội “vi phạm quy ddionhj về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ “: Tòa án thụ lý ngày 08/4/2014; ngày xét xử 03/7/2014 (thời gian để xét xử vụ án là 02 tháng 25 ngày).
Nguyên nhân: Do lựa chọn vụ án để xác dịnh án trọng điểm không phù hợp: Một số vụ án trọng điểm thời gian điều tra, truy tố, xét xử kéo dài là do chọn những vụ án có nhiều bị can, bị cáo cần thu thập nhiều; có vụ Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và tòa án chưa thống nhất cao với nhau về tội danh, khung hình phạt nên phải báo cáo thỉnh thị cấp trên.
Viện kiểm sát chưa làm tốt công tác kiểm sát ngay từ đầu; chưa bám sát tiến trình điều tra; làm chưa tốt việc tăng cường trách nhiệm công tố với hoạt động điều tra. Vì vậy, khi vụ án kết thúc điều tra, Viện kiểm sát cần quá nhiều thời gian mới ra được Cáo trạng truy tố.
Sự phối hợp trong giải quyết án trọng điểm giữa ba ngành Tòa án, Viện kiểm sát và cơ quan điều tra chưa tốt. Đặc biệt là Tòa án thực hiện chưa tốt quy định tại đoạn 1 mục 4 phần III Thông tư 01. Thẩm phán chỉ nghiên cứu hồ sơ vụ án khi nhận được hồ sơ và Cáo trạng của Viện kiểm sát, dẫn đến thời gian chuẩn bị xét xử kéo dài.
Để xác định, điều tra, truy tố, xét xử án trọng điểm đạt hiệu quảphải dựa vào tiêu chuẩn quy định tại phần I Thông tư 01. Bên cạnh đó, lựa chọn những vụ án hành vi phạm tội của bị can, bị cáo rõ ràng; có sự thống nhất cao giữa Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án về tội danh, khung hình phạt.
Đối với án trọng điểm, Kiểm sát viên phải tham gia kiểm sát ngay từ đầu, bám sát tiến hành điều tra, tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, đôn đốc để nhanh chóng kết thúc điều tra, rút ngắn thời gian ra Cáo trạng.
Khi nhận được kết luận điều tra và hồ sơ vụ án, Viện kiểm sát đề nghị Tòa án thực hiện quy định tai đoạn 1 mục 4 phần III Thông tư 01. Khi có vấn đề cần bổ sung thì Thẩm phán yêu cầu điều tra bổ sung trong thời gian truy tố./.
TH