1. Nội dung vụ án

Khoảng 10h30’ ngày 19/7/2018, anh Nguyễn Văn N, cháu Lê Thị K (cháu anh N) đi qua trang trại chăn nuôi bò sữa của anh Nguyễn Bá M. Thấy cửa không khóa, hai người đi vào trang trại với mục đích tìm đá đỏ trong bãi đất trống vừa mới được san lấp. Lúc này, Bùi Hữu V là bảo vệ của trang trại đã yêu cầu anh N đi ra khỏi khu vực, nhưng anh N không thực hiện dẫn đến hai bên cãi nhau. V nhặt một hòn đá ném trúng vào đuôi mắt trái anh N, sau đó V vào lấy con dao quắm chạy ra đuổi đánh anh N thì được cháu K và chị H là em gái anh N đến can ngăn.

Tại bản Kết luận giám định pháp y số 240/TTPY ngày 08/8/2019 của Trung tâm pháp y tỉnh D kết luận: Tổn thương cơ thể của anh N do thương tích gây nên tại thời điểm giám định là 3%.

2. Quá trình giải quyết vụ án

Bản án hình sự sơ thẩm số 52/2018/HSST ngày 21/11/2018 của TAND huyện Q áp dụng điểm d khoản 2 Điều 134; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật Hình sự xử phạt bị cáo Bùi Hữu V 02 năm tù, nhưng cho hưởng án treo, thời hạn thử thách 48 tháng về tội “Cố ý gây thương tích”.

Ngày 05/12/2018, VKSND tỉnh D ban hành Quyết định số 2243/QĐ-VKS-P7 kháng nghị phúc thẩm một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 52/2018/HSST ngày 21/11/2018 của TAND huyện Q, sửa án sơ thẩm áp dụng hình phạt tù giam đối với bị cáo Bùi Hữu V.

Bản án hình sự phúc thẩm số 87/2019/HSPT ngày 14/6/2019 của TAND tỉnh D chấp nhận một phần kháng nghị của VKSND tỉnh D, sửa bản án sơ thẩm. Áp dụng điểm d khoản 2 Điều 134; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 65 Bộ luật Hình sự xử phạt Bùi Hữu V 12 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 24 tháng về tội “Cố ý gây thương tích”.

Ngày 27/8/2019, VKSND tỉnh D báo cáo đề nghị VKSND cấp cao tại Hà Nội kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm đối với Bản án số 87/2019/HSPT ngày 14/6/2019 của TAND tỉnh D.

Ngày 30/3/2020, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội kháng nghị giám đốc thẩm hủy bản án hình sự phúc thẩm số 87/2019/HSPT ngày 14/6/2019 của TAND tỉnh D để xét xử phúc thẩm không cho bị cáo Bùi Hữu V được hưởng án treo.

Ngày 25/7/2020, Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại Hà Nội xử giám đốc thẩm hủy Bản án phúc thẩm số 87/2019/HSPT ngày 14/6/2019 của TAND tỉnh D để xét xử lại phúc thẩm không cho bị cáo Bùi Hữu V được hưởng án treo.

3. Nội dung rút kinh nghiệm

Mặc dù bị cáo Bùi Hữu V có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Trong đó có 02 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại điểm b, s khoản 1 Điều 52 và nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự, nhưng bị cáo V có nhân thân xấu, trước đó có 02 tiền án: Ngày 14/5/1999, bị TAND tỉnh D xử phạt 07 năm tù về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”; ngày 27/9/2011, bị TAND thành phố X, xử phạt 09 năm tù về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Bị cáo chưa được xóa án tích nhưng lại tiếp tục phạm tội với lỗi cố ý, nên được xác định thuộc trường hợp tái phạm nguy hiểm. Đối chiếu với quy định tại Nghị quyết số 02/2018 ngày 15/5/2018 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 65 Bộ luật Hình sự về án treo thì trường hợp người phạm tội thuộc trường hợp tái phạm, tái phạm nguy hiểm sẽ không được hưởng án treo. Bản án hình sự phúc thẩm số 87/2019/HSPT ngày 14/6/2019 TAND tỉnh D chấp nhận một phần kháng nghị của VKSND tỉnh D, sửa bản án sơ thẩm và xử phạt bị cáo Bùi Hữu V 12 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 24 tháng về tội “Cố ý gây thương tích” là sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật, không đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa tội phạm.