1. Nội dung vụ án và quá trình giải quyết

Khoảng 21 giờ, ngày 26/5/2018, Đỗ Thế V cùng với bạn là Bùi Hữu T, Bùi Chí D, Trần Anh G và anh Nguyễn Đình H (sinh năm 2001) ngồi uống nước tại quán của chị Tạ Thị Mỹ L. Sau đó, V một mình đi bộ để sang bên kia đường thì suýt xảy ra va chạm với xe mô tô do anh Vũ Hồng Q điều khiển. Anh Q quay lại nói với V: “Mày bị điên, thích chết à” rồi điều khiển xe mô tô đi tiếp. Nghe anh Q nói vậy, V bực tức vào quán nước nói với nhóm bạn lấy xe đuổi theo xem ai đã chửi V. Nghe thấy V nói như vậy, T và D đi ra chỗ để xe mô tô ở sát quán nước lấy xe, còn V lấy tại quán nước của chị L 01 con dao lưỡi bằng kim loại tối màu dài 36,7 cm, bản rộng 5,2 cm, cán gỗ hĩnh trụ tròn dài 12,3cm; 01 ống kim loại hình trụ tròn, đường kính khoảng 1cm dài khoảng 01 mét đi ra ngồi sau xe mô tô do T điều khiển đuổi theo anh Q. D đi xe máy loại xe Honda Supercub theo sau xe T và V. Khoảng vài phút sau, G đứng dậy nhờ anh H lấy xe chở G đi theo V xem sự việc thế nào, anh H đồng ý và đi ra chỗ để xe mô tô bên cạnh quán lấy xe, còn G lấy 01 đoạn ống nhựa chịu nhiệt dài 77,2cm, đường kính 2,6 cm ngồi lên xe mô tô do anh H điều khiển. Khi đuổi kịp, T đã áp sát phía bên trái đầu xe của anh Q, làm xe đổ và anh Q bị ngã xuống lòng đường. Tiếp đó, V cầm dao và đưa đoạn ống kim loại cho T, V và T xông đên, thì anh Q bỏ chạy, nhảy qua tường rào vào trong sân nhà anh K và gọi anh K giúp đỡ. Lúc này, D và G cũng đến trước cổng nhà anh K cùng với V và T chửi bới, nhặt đá ở khu vực cổng ném vào trong sân nhà anh K và thách thức đánh nhau với anh Q. Thấy V, T đến cống nhà của anh K là chỗ quen biết vói gia đình của anh H và định đánh anh Q nên anh H chạy đến can ngăn, kéo vai và nói V cùng mọi người không đánh anh Q nữa nhưng V không nghe. Do trời tối, có đông người dân đứng xem nên anh H không can ngăn được. V cùng đồng bọn đuổi đánh anh Q. Anh K và anh Q liền chạy vào trong nhà đóng, giữ cửa chính. T xông đến giật bung chốt làm hé cửa, V liền dùng dao lùa vào bên trong chém 01 nhát trúng vào tay phải anh Q, anh Q buông tay và chạy vào trong phòng ngủ thì V, T, D, G đuổi theo. D dùng viên đá ném, V dùng dao, T cầm ống kim loại, G dùng ống nhựa chịu nhiệt chém, đập, vụt nhiêu nhát vào vùng đầu, tay, vai, lưng làm anh Q bị thương tích chảy nhiều máu và ngã gục xuống giường ngủ. Anh K và vợ anh K hô hoán mọi người đến giúp và can ngăn thì V cùng đồng bọn mới dừng lại bỏ ra về.

Tại Giấy chứng nhận thương tích, xác nhận tình trạng thương tích của anh Vũ Hồng Q lúc vào viện như sau:

-   Vùng đầu có 2 vết thương: Thái dương phải có 1 vết thương kích thước khoảng 6x2 cm, sâu, sát xương. Thái dương trái có 1 vết thương kích thước khoảng 4cm, sâu, sát xương.

-  Cẳng tay trái mặt sau có vết thương kích thước 10x5cm kéo dài từ khuỷu tay đến 1/3 trên cẳng tay, chảy máu nham nhở, bắn, sâu, sát xương trụ.

-  Bàn tay phải: Vết thương đốt 1 ngón I kích thước khoảng 3cm, chảy máu, vết thương ô mô út kích thước 6x3 cm, chảy máu, đứt gân đuôi ngón V bàn tay phải, vết thương mặt mu tay phải ngang khớp đốt 1-2 ngón V kích thước khoảng 2cm. Vận động ngón V hạn chế.

-  Sây sát da gối, cẳng, bàn chân phải.

-  Bầm tỉm vai trái, thắt lưng phải.

Bản Kết luận giám định pháp y về thương tích của Trung tâm GĐPY Sở y tế tỉnh W kết luận: Sức khỏe của anh Vũ Hồng Q bị giảm do thương tích là 12%. Các vết thương đế lại sẹo do vật cứng, có cạnh sắc, bản dài gây nên.

Ngày 27/05/2018, Đỗ Thế V, Bùi Hữu T, Bùi Chí D, Trần Anh G đến Cơ quan Cảnh sát điều tra đầu thú khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như trên.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 57/2018/HSST ngày 27/11/2018, của TAND thị xã Z: Áp dụng điểm đ khoản 2 Điều 134; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 54, Điều 58 Bộ luật Hình sự, xử phạt bị cáo Đỗ Thế V 18 tháng tù; bị cáo Bùi Hữu T 15 tháng tù về tội “Cố ý gây thương tích”.

Ngoài ra, còn tuyên phạt đối với bị cáo Bùi Chí D, Trần Anh G và các vấn đề khác theo luật định.

Ngày 03/12/2018, Bùi Hữu T kháng cáo xin được hưởng án treo.

Ngày 5/12/2018, bị hại (anh Q) kháng cáo đề nghị tăng hình phạt đối với 3 bị cáo: V, T, G; tăng mức bồi thường dân sự.

Tại Bản án hình sự phúc thẩm số 35/2019/HSPT ngày 20/3/2019, của TAND tỉnh W giữ nguyên hình phạt 18 tháng tù đối với Đỗ Thế V; Sửa án sơ thẩm, xử phạt Bùi Hữu T 15 tháng tù, cho hưởng án treo...

Tại Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 24 ngày 21/10/2019 của VKSND cấp cao, quyết định kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm số 35/2019/HSPT ngày 20/3/2019 của TAND tỉnh W phần quyết định hình phạt đối với bị cáo Đỗ Thế V và Bùi Hữu T theo hướng tăng hình phạt đối với bị cáo Đỗ Thế V và Bùi Hữu T và không cho bị cáo T hưởng án treo.

Tại Quyết định số 23/2020/HS-GĐT ngày 30/5/2020, Hội đồng giám đốc thẩm TAND cấp cao quyết định: Hủy Bản án hình sự phúc thẩm số 35/2019/HSPT ngày 20 tháng 3 năm 2019 của TAND tỉnh W về phần quyết định hình phạt đối với bị cáo Đỗ Thế V để xét xử phúc thẩm lại theo hướng tăng hình phạt đối với bị cáo Đỗ Thế V. Đối với Bùi Hữu T, Hội đồng xét xử nhận định: Sau phiên tòa phúc thẩm, Bùi Hữu T đã nộp án phí và bồi thường đủ cho người bị hại và chính quyền địa phương có xác nhận T chấp hành tốt các quy định của địa phương nên không cần thiết phải hủy phần hình phạt đối với Bùi Hữu T.

2. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm

Chỉ vì một mâu thuẫn rất nhỏ trong sinh hoạt mà các bị cáo đã ngay lập tức chuẩn bị dao, ống tuýp sắt, ống nhựa hàn nhiệt, đá là những hung khí nguy hiểm đuổi theo tấn công rất quyết liệt, gây thương tích cho người bị hại 12%, kể cả khi bị hại đã chạy trốn vào buồng nhà người quen và đã được nhiều người can ngăn, bảo vệ. Hành vi của các bị cáo là rất manh động, thể hiện rõ tính côn đồ, hung hãn và quyết tâm thực hiện tội phạm đến cùng.

Bị cáo V giữ vai trò chính, là người khởi xướng, lôi kéo đồng phạm; thực hiện hành vi phạm tội, tích cực chuẩn bị hung khí dao, ống kim loại để đánh nhau, trực tiếp cầm dao chém gây thương tích cho bị hại nhiều nhát.

Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo V đã bị xử lý vi phạm hành chính về hành vi cố ý gây thương tích, nay lại tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội cùng đồng bọn với vai trò tích cực, thể hiện bản tính rất hung hãn. Sau khi phạm tội đã ra đầu thú khai nhận hành vi phạm tội của mình, quá trình điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã tác động gia đình bồi thường khắc phục hậu quả cho bị hại, được anh xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, bị cáo bị truy tố, xét xử tội: “Cố ý gây thương tích” theo điểm đ khoản 2 Điều 134 BLHS trường hợp quy định tại điểm a, i khoản 1 Điều 134 BLHS là 2 tình tiết khung tăng nặng hình phạt: “Dùng hung khí nguy hiểm” và “Có tính chất côn đồ”. Bị cáo V nhân thân xấu, phạm tội với vai trò đầu vụ, là người khởi xướng, hô hào, lôi kéo đồng bọn và là người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội quyết liệt nhất, các thương tích gây ra trên người bị hại chủ yếu do V gây lên, nên cần phải xử phạt hình phạt tù trên hoặc ngang bằng mức khởi điểm của khung hình phạt đã truy tố, xét xử bị cáo V mới đảm bảo tính giáo dục và răn đe, phòng ngừa. Bản án hình sự phúc thẩm của TAND tỉnh W tuyên phạt bị cáo V 18 tháng tù (dưới khung hình phạt) là quá nhẹ so với tính chất, mức độ phạm tội và nhân thân của bị cáo, không đảm bảo tính răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung.