Công tác thanh tra, kiểm tra trong ngành Kiểm sát là khâu công tác quan trọng có nhiệm vụ thực hiện các hoạt động thanh tra, kiểm tra nội bộ, nhằm phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm quy định của Ngành hoặc vi phạm pháp luật trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ; những sơ hở về cơ chế quản lý, để đề xuất với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao biện pháp khắc phục; góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý của lãnh đạo Viện với toàn Ngành...
Trọng tâm công tác thanh tra, kiểm tra năm 2012
Thạc sỹ Nguyễn Kim Sáu
Ban Thanh tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao
Công tác thanh tra, kiểm tra trong ngành Kiểm sát là khâu công tác quan trọng có nhiệm vụ thực hiện các hoạt động thanh tra, kiểm tra nội bộ, nhằm phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm quy định của Ngành hoặc vi phạm pháp luật trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ; những sơ hở về cơ chế quản lý, để đề xuất với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao biện pháp khắc phục; góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý của lãnh đạo Viện với toàn Ngành. Những năm qua, công tác thanh tra, kiểm tra đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, góp phần quan trọng trong việc xây dựng ngành KSND trong sạch, vững mạnh.
Chỉ thị số 01/CT-VKSTC ngày 01/01/2012 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác của ngành Kiểm sát năm 2012 đã xác định: “ Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về nghiệp vụ, đề cao việc tự kiểm tra của từng cấp kiểm sát, từng đơn vị nghiệp vụ trong ngành; tập trung kiểm tra việc triển khai thực hiện các quy chế của ngành, chỉ đạo của Viện kiểm sát cấp trên, việc thực hiện các chỉ tiêu công tác. Qua đó, tăng cường trách nhiệm, kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động của Viện kiểm sát các cấp và giải quyết dứt điểm khiếu nại, tố cáo trong nội bộ cơ quan. Xác minh kịp thời và xử lý nghiêm minh các trường hợp cán bộ của Ngành vi phạm... Ban Thanh tra phối hợp cùng Văn phòng xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao và theo dõi, đánh giá chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra ở Viện kiểm sát các cấp”.
Ban Thanh tra đã phối hợp với Văn phòng và các đơn vị thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao tham mưu giúp Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Kế hoạch thanh tra, kiểm tra trong năm 2012 với trọng tâm cụ thể nhưsau:
1. Kiểm tra việc xây dựng và triển khai Kế hoạch công tác năm 2012
Kiểm tra việc xây dựng và triển khai thực hiện Kế hoạch công tác của Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh và cấp huyện, các phòng nghiệp vụ thuộc Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm công tác của Ngành và nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Kiểm tra kết quả bước đầu thực hiện Chỉ thị số 01/2012/CT-VKSTC của Viện kiểm sát nhân dân tối cao các tháng đầu năm 2012 và những khó khăn, vướng mắc; kiến nghị, của đơn vị trong tổ chức, triển khai thực hiện.
2. Công tác thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo và thông tin phản ánh liên quan đến cán bộ Kiểm sát
Khi vụ việc liên quan đến cán bộ Kiểm sát phát sinh phải thụ lý và giải quyết kịp thời. Việc xác minh, giải quyết đơn phải đảm bảo thận trọng, chính xác, đúng pháp luật và Quy chế của Ngành về giải quyết khiếu nại, tố cáo; phấn đấu hoàn thành (có kết luận hoặc văn bản trả lời đơn) đạt tỷ lệ 90% trở lên. Đối với các đơn do các cơ quan Đảng, Nhà nước chuyển đến, các vụ việc được phản ánh trên báo chí, những việc do lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao chỉ đạo phải giải quyết kịp thời, không để kéo dài; có văn bản trả lời. Đối với đơn tố cáo nặc danh, nếu có nội dung phản ánh về người, vụ việc cụ thể, có cơ sở kiểm tra thì báo cáo lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao xem xét, chỉ đạo để có thể kết hợp kiểm tra theo chuyên đề hoặc kiểm tra theo dấu hiệu vi phạm.
Thông qua việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo và thông tin phản ánh liên quan đến cán bộ Kiểm sát, ngoài việc kết luận nội dung đơn phản ánh, nếu phát hiện vi phạm kỷ luật nghiệp vụ hoặc có dấu hiệu tiêu cực liên quan đến cán bộ Kiểm sát trong quá trình thực hiện nhiệm vụ cần xem xét tiến hành thanh tra, kiểm tra toàn diện về lĩnh vực công tác có liên quan tại địa phương, đơn vị đó. Đồng thời, phải chỉ ra những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành để kiến nghị biện pháp khắc phục.
Phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kiến nghị thanh tra, kiểm tra và việc giải quyết các đơn, vụ việc có liên quan đến cán bộ trong Ngành thuộc thẩm quyền quản lý của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
3. Kiểm tra công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp
Kiểm tra về công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm; trường hợp Viện kiểm sát hủy quyết định khởi tố, yêu cầu khởi tố; các vụ án và bị can do Viện kiểm sát đình chỉ, tạm đình chỉ; hoặc do Cơ quan điều tra cùng cấp thực hiện; việc trả hồ sơ để điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng; các biện pháp tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra.
Đánh giá những ưu điểm, thiếu sót, vi phạm (nếu có), rút ra bài học kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự, bảo đảm việc khởi tố, điều tra và áp dụng các biện pháp ngăn chặn có căn cứ, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm.
Đánh giá chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên toà; các biện pháp cụ thể để nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên; kiến nghị của Viện kiểm sát về phòng; kết quả phối hợp với Tòa án trong tổ chức “phiên toà rút kinh nghiệm” theo tinh thần cải cách tư pháp; chất lượng công tác kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm; các trường hợp Viện kiểm sát truy tố bị Toà án tuyên không phạm tội.
Đánh giá kết quả kiểm sát việc bắt, tạm giữ, tạm giam và kiểm sát tại nhà tạm giữ, trại tạm giam và trại giam; kết quả công tác kiểm sát thi hành án hình sự, dân sự; những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Thi hành án hình sự năm 2010, công tác thi hành án dân sự; sơ kết 3 năm triển khai thực hiện Luật Thi hành án dân sự; chất lượng, hiệu quả công tác kháng nghị, kiến nghị đối với cơ quan hữu quan.
Đánh giá kết quả việc triển khai thực hiện công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ, việc dân sự, các vụ án hành chính, kinh tế, lao động… theo quy định của Luật Tố tụng hành chính năm 2010 và Bộ luật Tố tụng dân sự được sửa đổi, bổ sung năm 2011; vai trò, trách nhiệm của Kiểm sát viên tại các phiên toà, phiên họp; chất lượng kiểm sát bản án, quyết định của Toà án; chất lượng công tác kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm các bản án, quyết định về dân sự, hành chính, kinh tế... của Toà án có vi phạm. Những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Bộ luật dân sự, Bộ luật tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính.
- Kiểm tra về công tác giải quyết đơn, vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Viện kiểm sát và công tác kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp của các cơ quan tư pháp.
4. Kiểm tra về công tác xây dựng ngành
Kiểm tra việc thực hiện Quy chế dân chủ, vai trò của lãnh đạo, cấp uỷ và các tổ chức đoàn thể trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và tổ chức kiểm tra việc thực hiện Quy chế dân chủ tại cơ quan, đơn vị. Kết quả thực hiện Quy chế dân chủ trong quan hệ công tác của Viện kiểm sát với các cơ quan Nhà nước, các tổ chức và công dân; việc thực hiện dân chủ trong các hoạt động nghiệp vụ kiểm sát theo yêu cầu về cải cách tư pháp. Những thuận lợi, khó khăn, kinh nghiệm, kiến nghị về chủ trương, giải pháp để việc thực hiện Quy chế dân chủ có hiệu quả thiết thực.
Kiểm tra việc triển khai thực hiện công tác cải cách tư pháp của Ngành; việc tham gia đóng góp ý kiến xây dựng Hiến pháp (sửa đổi), Luật Tổ chức Viện kiểm sát, các văn bản pháp luật về hình sự, dân sự, tố tụng hình sự,... ; việc thực hiện các quy định của pháp luật và Quy chế của Ngành trong hoạt động hợp tác với nước ngoài về pháp luật, cải cách hành chính và cải cách tư pháp trong ngành Kiểm sát nhân dân.
Việc thực hiện các quy chế, quy định của ngành về công tác tổ chức cán bộ; đánh giá việc kiện toàn tổ chức bộ máy, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế; kết quả thực hiện việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, thực hiện cuộc vận động xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh; kỷ cương và trách nhiệm”; việc kiểm tra phát hiện vi phạm và xử lý cán bộ vi phạm.
Kiểm tra việc thực hiện các quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư trong việc xây dựng mới, chống xuống cấp trụ sở làm việc và việc mua sắm trang thiết bị, phương tiện làm việc; quy định về chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế, kinh phí hành chính; về phòng chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong việc sử dụng ngân sách, tài sản của cơ quan.
Đánh giá kết quả công tác kiểm sát phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương. Các biện pháp đổi mới trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành của Viện kiểm sát các cấp; công tác kiểm tra, hướng dẫn, tập huấn nghiệp vụ của Viện kiểm sát cấp trên đối với Viện kiểm sát cấp dưới.
Kiểm tra về công tác thống kê, việc chấp hành quy định về thông tin, báo cáo, quản lý công tác trong ngành theo Quy chế 198/ 2008/QĐ- VKSTC ngày 29/4/2008 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
5. Kiểm tra kết quả thực hiện Chỉ thị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác của ngành Kiểm sát năm 2012
Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao giao cho Ban Thanh tra là đơn vị đầu mối, cùng với Văn phòng giúp lãnh đạo Viện quản lý, theo dõi, tổng hợp kết quả thanh tra, kiểm tra trong toàn Ngành, đánh giá về những ưu điểm, tồn tại để báo cáo lãnh đạo Viện chỉ đạo rút kinh nghiệm chung trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành.
Ban Thanh tra và Văn phòng có trách nhiệm dự kiến các đơn vị cần thanh tra, kiểm tra trong năm 2012 để báo cáo lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao quyết định. Việc thanh tra, kiểm tra toàn diện nhưng không chồng chéo, gây khó khăn cho đơn vị được kiểm tra. Dự kiến năm 2012, các Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đều được tiến hành thanh tra, kiểm tra ít nhất một lần.
Đơn vị thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch và chủ trì Đoàn kiểm tra về nội dung có liên quan đến lĩnh vực công tác phụ trách; cử cán bộ có năng lực nghiệp vụ tham gia, theo dõi, hướng dẫn nghiệp vụ cho Viện kiểm sát địa phương về khâu công tác của đơn vị mình phụ trách. Riêng các Đoàn kiểm tra toàn diện các mặt công tác theo Chỉ thị (số 01) của Viện trưởng về công tác của Ngành năm 2012 sẽ do lãnh đạo Viện trực tiếp chủ trì. Ngoài ra, việc thanh tra, kiểm tra đột xuất, kiểm tra theo yêu cầu quản lý phải báo cáo Viện trưởng Viện kieemr sát nhân dân tối cao quyết định.
Việc thanh tra, kiểm tra phải thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của Luật Thanh tra và quy định Ngành kiểm sát nhân dân.