Ngày 06/9/2011, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định số 1081/ QĐ-KNPT-P5 kháng nghị bản án dân sự sơ thẩm số 06/DS-ST ngày 04/8/2011, của Tòa án nhân dân huyện Văn Quan do vi phạm tố tụng và thu thập chứng cứ trong việc giải quyết vụ kiện dân sự “Tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất” do nguyên đơn là ông Hà Văn Được, bị đơn là ông Hà Văn Xuôi, đều trú tại thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Bản án sơ thẩm nêu trên đã quyết định:
“ 1. Bác đơn khởi kiện của ông Hà Văn Được yêu cầu được quản lý, sử dụng khu rừng có tên gọi Khau Sáng hoặc Cốc Ỏi ở thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn vì không có cơ sở;
2. Ông Hà Văn Xuôi có quyền quản lý, sử dụng khu rừng có tên Khau Sáng hoặc Cốc Ỏi có diện tích 13.012 m2 tại thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Ông Xuôi có quyền lập thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật”.
Sau khi nghiên cứu bản án sơ thẩm và hồ sơ vụ kiện, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lạng Sơn nhận thấy khu đất tranh chấp có diện tích là 17.827 m2, trong đó đất rừng là 1,3 ha (13.012 m2), đất nương là 4.815 m2, thuộc thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trên diện tích đất rừng tranh chấp có các cây: trám đen, trám trắng, nhãn, bưởi, hồi và các cây gỗ tạp khác...
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỈNH LẠNG SƠN: KHÁNG NGHỊ BẢN ÁN DÂN SỰ SƠ THẨM VÌ CÓ VI PHẠM NGHIÊM TRỌNG VỀ TỐ TỤNG
Ngày 06/9/2011, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định số 1081/ QĐ-KNPT-P5 kháng nghị bản án dân sự sơ thẩm số 06/DS-ST ngày 04/8/2011, của Tòa án nhân dân huyện Văn Quan do vi phạm tố tụng và thu thập chứng cứ trong việc giải quyết vụ kiện dân sự “Tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất” do nguyên đơn là ông Hà Văn Được, bị đơn là ông Hà Văn Xuôi, đều trú tại thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn.
Bản án sơ thẩm nêu trên đã quyết định:
“ 1. Bác đơn khởi kiện của ông Hà Văn Được yêu cầu được quản lý, sử dụng khu rừng có tên gọi Khau Sáng hoặc Cốc Ỏi ở thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn vì không có cơ sở;
2. Ông Hà Văn Xuôi có quyền quản lý, sử dụng khu rừng có tên Khau Sáng hoặc Cốc Ỏi có diện tích 13.012 m2 tại thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Ông Xuôi có quyền lập thủ tục đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật”.
Sau khi nghiên cứu bản án sơ thẩm và hồ sơ vụ kiện, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lạng Sơn nhận thấy khu đất tranh chấp có diện tích là 17.827 m2, trong đó đất rừng là 1,3 ha (13.012 m2), đất nương là 4.815 m2, thuộc thôn Cốc Sáng, xã Đồng Giáp, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trên diện tích đất rừng tranh chấp có các cây: trám đen, trám trắng, nhãn, bưởi, hồi và các cây gỗ tạp khác.
Theo lời khai của nguyên đơn là ông Hà Văn Được thì nguồn gốc của khu đất tranh chấp là của cha ông để lại, từ khi được chia gia đình ông đã quản lý, sử dụng liên tục, riêng diện tích đất nương gia đình đã trồng ngô, khoai, sắn từ năm 1963, đến cuối năm 2005 và đầu năm 2006, ông Xuôi đến khai thác gỗ thì xảy ra tranh chấp.
Lời khai của bị đơn là ông Hà Văn Xuôi thì khu rừng tranh chấp có nguồn gốc là của ông cha để lại, gia đình ông quản lý, sử dụng từ 4 đời nay không ai tranh chấp. Năm 1966 gia đình ông có để cho ông Được phát nương trồng khoai, sắn nhờ trên một phần mảnh đất, sau đó ông Được đã lấn sang cả đất rừng của gia đình ông. Đến năm 1982, gia đình ông đã yêu cầu ông Được trả lại đất để canh tác nhưng ông được không đồng ý nên đã xảy ra tranh chấp và Ủy ban nhân dân xã Đồng Giáp đã hòa giải và giao diện tích đất rừng cho ông quản lý, sử dụng, phần diện tích đất nương giao cho ông Được quản lý sử dụng. Khu rừng tranh chấp gia đình ông đã khai thác gỗ vào các năm 1993, 1998, 2002, 2005, 2006. Khi khai thác gỗ ông Được đều biết nhưng không có ý kiến gì.
Cả nguyên đơn và bị đơn đều yêu cầu được quản lý, sử dụng diện tích đất tranh chấp và được sử hữu toàn bộ tài sản có trên đất tranh chấp.
Ngày 08/12/2009, Tòa án nhân dân huyện Văn Quan đã tiến hành thẩm định tại chỗ và xác định trên diện tích đất tranh chấp có 01 cây trám đen, 6 cây trám trắng, 5 cây nhãn, 2 cây hồi và một số cây gỗ tạp khác.
Việc Tòa án nhân dân huyện Văn Quan chỉ giải quyết về phần đất mà chưa xem xét giải quyết đối với tài sản gắn liền với đất là chưa giải quyết hết yêu cầu khởi kiện của đương sự, là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng và gây ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự. Hội đồng xét xử chỉ căn cứ vào báo cáo xác minh dựa trên biên bản hòa giải của Ủy ban nhân dân xã Đồng Giáp, ngoài ra không căn cứ vào các tài liệu nào khác nhưng đã khẳng định ông Hà Văn Xuôi là người đã quản lý, sử dụng diện tích đất tranh chấp từ lâu để bác đơn khởi kiện của ông Hà Văn Được là chưa có căn cứ. Mặt khác, trong quá trình giải quyết vụ án, lời khai của nguyên đơn, bị đơn, người làm chứng có mâu thuẫn nhưng cấp sơ thẩm không xác minh làm rõ.
Để đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp của công dân, bảo đảm tuân thủ nghiêm minh của pháp luật. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã kháng nghị bản án dân sự sơ thẩm số 06/2011/DS-ST ngày 04/8/2011 của Tòa án nhân dân huyện Văn Quan để xét xử theo thủ tục phúc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm.
Kim Thoa.