Thành phố Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế quan trọng của cả nước. Với vị trí và vai trò của mình, Thủ đô Hà Nội có mật độ dân cư đông, số lượng người nhập cư và lao động ngoại tỉnh rất lớn..
VKSND thành phố Hà Nội thực hiện thực hiện tốt Chỉ thị số 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”
Thành phố Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế quan trọng của cả nước. Với vị trí và vai trò của mình, Thủ đô Hà Nội có mật độ dân cư đông, số lượng người nhập cư và lao động ngoại tỉnh rất lớn; tập trung nhiều đầu mối giao thông, có nhiều bến xe, nhà ga, sân bay, hàng nghìn địa điểm kinh doanh các dịch vụ nhạy cảm như khách sạn, nhà nghỉ, quán bar do đó tình hình tội phạm luôn tiềm ẩn phức tạp. Bên cạnh đó tình hình đô thị hóa nhanh đã tạo ra một số lượng người nông dân không có đất đai làm việc nhưng chưa được đào tạo nghề, giá cả sinh hoạt đắt đỏ cũng làm ảnh hưởng đến tình hình trật tự trị an trên địa bàn.
Trong 5 năm qua, tình hình tội phạm vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, đã khởi tố 48.834 vụ/83.107 bị can. Các tội phạm liên quan đến tệ nạn xã hội như Đánh bạc, Tổ chức đánh bạc hoặc Gá bạc, Môi giới mại dâm, Chứa mại dâm chưa giảm. Hiện tượng đánh bạc qua Internet có nhiều hành vi tinh vi và phức tạp. Nguyên nhân của tình hình tội phạm diễn biến phức tạp nêu trên có một số nguyên nhân chủ yếu như: Tình hình kinh tế, xã hội trong nước và quốc tế đang trong thời kỳ khủng hoảng, nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động, người lao động mất việc làm; sự xuống cấp đạo đức xã hội ở một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên do ảnh hưởng bởi mạng Internet, văn hóa phẩm đồi trụy không lành mạnh… Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa một số ban ngành, đoàn thể, chính quyền cơ sở còn thiếu đồng bộ, chưa chặt chẽ, do đó chưa làm chuyển biến tình hình.
Nhận thức được tầm quan trọng của Chiến lược quốc gia phòng chống tội phạm đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 của Đảng và Nhà nước, tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thành uỷ Hà Nội và Ban Cán sự đảng VKSND tối cao, Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo VKSND thành phố Hà Nội đã tổ chức quán triệt Kế hoạch thực hiện các văn bản mới của TW và Chính phủ về thực hiện Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm giai đoạn 2011 - 2015, Chỉ thị số 09-CT/TW của Ban Bí thư TW Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”, Chương trình hành động số 11-CTr/TU của Thành uỷ Hà Nội và Kế hoạch số 59/KH-UBND ngày 10/5/2011 của UBND thành phố thực hiện Chỉ thị 48/CT-TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”, Kế hoạch số 06-KH/BCS ngày 16/11/2010 của Ban Cán sự Đảng VKSND tối cao về thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị, triển khai đến toàn thể Kiểm sát viên, cán bộ trong ngành Kiểm sát thành phố.
Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của ngành, Ban Cán sự đảng VKSND thành phố đã triển khai Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, xây dựng Kế hoạch số 38/BCSĐ ngày 26/5/2011, Chương trình số 13/CTr-BCSĐ ngày 07/3/2012 của Ban Cán sự đảng VKSND thành phố về nhiệm vụ trọng tâm công tác cải cách tư pháp trong năm 2012 và giai đoạn 2012-2016, đồng thời tổ chức quán triệt tới các VKS cấp huyện cũng như các cán bộ, Kiểm sát viên trong đơn vị nghiêm túc thực hiện. Trên cơ sở đó, các cấp ủy Đảng, Viện kiểm sát nhân dân hai cấp đã xây dựng kế hoạch, chương trình hành động để triển khai thực hiện một cách nghiêm túc nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; đặt nhiệm vụ phòng, chống tội phạm là một trong những chương trình lớn xuyên suốt cả nhiệm kỳ gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Bên cạnh đó, khi xây dựng Kế hoạch công tác kiểm sát hàng năm, VKSND thành phố luôn đưa các nội dung của Chỉ thị vào Kế hoạch công tác để triển khai thực hiện trong toàn ngành; trong đó, chỉ đạo VKS hai cấp tập trung làm tốt công tác kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; tăng cường công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự; chủ động phối hợp với Cơ quan điều tra, Tòa án trong việc xác định án trọng điểm và đưa xét xử lưu động nhằm làm tốt công tác tuyên truyền pháp luật phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương cũng như công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố. Ban Cán sự đảng, Đảng ủy cũng quán triệt đến từng chi bộ trực thuộc đưa các nội dung tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức VKS hai cấp trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm vào nội dung sinh hoạt chi bộ; nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự. Sự chỉ đạo, định hướng cụ thể của các cấp ủy đảng đã tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cán bộ, kiểm sát viên trong đơn vị, thể hiện trực tiếp và cụ thể qua chất lượng công tác chuyên môn hàng năm cũng như công tác giáo dục bồi dưỡng bản lĩnh chính trị cán bộ, đảng viên.
Viện KSND thành phố Hà Nội cũng thường xuyên kiện toàn thành viên tham gia các Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm của thành phố, cử đại diện của VKS là các lãnh đạo và cơ quan chuyên môn giúp việc phối hợp công tác chặt chẽ với cơ quan thường trực các Ban chỉ đạo. Viện KSND thành phố đã tham gia Ban chỉ đạo khẩn cấp về giải quyết tình hình an ninh trật tự trên địa bàn thành phố và phối hợp với các cơ quan chức năng của thành phố chủ động đề ra các biện pháp ứng phó, bố trí lực lượng trực, nắm tình hình, bảo vệ và duy trì các cuộc biểu tình, tuần hành trong trật tự, không để xảy ra các vụ việc bạo loạn, quá khích, biểu tình trái pháp luật, gây rối trật tự công cộng. Tại cơ quan VKS thành phố cũng thành lập và kiện toàn các Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm (Ban chỉ đạo phòng, chống AIDS, mại dâm, ma túy), duy trì hoạt động tốt.
VKSND thường xuyên kiểm tra, nắm bắt tình hình thực hiện nhiệm vụ, khó khăn vướng mắc của cấp cơ sở để có biện pháp tháo gỡ kịp thời. Từ 1/4/2014, Thanh tra VKSND thành phố được chính thức thành lập. Qua hơn 01 năm hoạt động, thanh tra VKSND thành phố đã thực hiện được nhiều cuộc thanh tra toàn diện, thanh tra nghiệp vụ và thanh tra đột xuất. Sau đợt thanh tra đều có kết luận thanh tra cụ thể nêu bật những điểm cần khắc phục, sửa chữa của đơn vị được thanh tra.
VKS thành phố đã tăng cường và đổi mới công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát của Đảng ủy và của Ban thanh tra nhân dân nhằm phát hiện, giải quyết tố cáo, xử lý kịp thời các vi phạm; chú trọng kiểm tra, giám sát đối với cấp cơ sở; tăng cường kiểm tra, thanh tra công vụ việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính của các đơn vị, nghiêm túc xử lý trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị nhiều lần vi phạm; xác minh, kết luận và xử lý kịp thời, nghiêm minh các đơn thư khiếu nại, tố cáo và những vấn đề do báo chí phản ánh về cán bộ, công chức liên quan đến tội phạm. Đảng uỷ, chính quyền cơ quan VKSND thành phố tổng hợp những kết quả đã đạt được, những mặt còn hạn chế, đánh giá nguyên nhân, tìm ra giải pháp nhằm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của Ngành. Định kỳ hàng năm, VKS thành phố đã xây dựng Kế hoạch và tổ chức kiểm tra việc thực hiện Quy chế dân chủ; việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; kiểm tra việc chấp hành kỷ luật nội vụ tại 30 VKS cấp huyện và phòng nghiệp vụ VKS thành phố. Qua công tác thanh tra, kiểm tra đã kịp thời chấn chỉnh những tồn tại, thiếu sót của cá nhân, tập thể có sai phạm, đồng thời động viên, khen thưởng các cá nhân, đơn vị có nhiều thành tích nổi bật trong công tác, đặc biệt là trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và công tác xây dựng Ngành.
Thông qua việc kiểm tra kết quả công tác định kỳ và kết quả đánh giá, phân loại cán bộ, công chức và đảng viên hàng năm, Ban Cán sự đảng VKSND thành phố Hà Nội có nhiều kênh thông tin để nắm bắt chặt chẽ, kịp thời các biểu hiện tiêu cực của cán bộ, đảng viên để có uốn nắn, sửa chữa; đặc biệt nắm chắc và phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng trong việc xử lý trường hợp đảng viên phạm tội hoặc vi phạm kỷ luật.
Qua 5 năm thực hiện Chỉ thị số 48-CT/TW, vai trò của các cấp ủy đảng VKSND thành phố Hà Nội đã thể hiện rõ nét và tích cực. Ban Cán sự đảng, Đảng ủy và Lãnh đạo VKSND thành phố đã có những chủ trương, kế hoạch cụ thể, phân công, phân nhiệm rõ ràng, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, đồng thời quan tâm đến công tác thi đua, khen thưởng để khuyến khích, động viên kịp thời những điển hình, cá nhân tiên tiến. Công tác chuyên môn gắn chặt chẽ với công tác đảng, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tư pháp ngang cấp, làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy và chính quyền địa phương, tham gia với vai trò chủ động, tích cực trong các Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của thành phố. Với những việc làm cụ thể và hiệu quả trên, Viện KSND thành phố đã làm tốt công tác THQCT và kiểm sát các hoạt động tư pháp, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị ở địa phương, đóng góp tích cực vào công tác phòng chống tội phạm của Ngành và thành phố.
Ban Cán sự đảng và Lãnh đạo VKS hai cấp thường xuyên tổ chức học tập, quán triệt và tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống tội phạm đối với cán bộ, công chức; tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các quy định của pháp luật về phòng, chống tội phạm, tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, bồi dưỡng về nghiệp vụ và trình độ lý luận cho đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên.
Ban Cán sự đảng, lãnh đạo VKS thành phố phối hợp với Ban chấp hành Đảng ủy cơ quan thường xuyên tổ chức quán triệt, học tập Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho toàn thể cán bộ, Đảng viên trong cơ quan, đặc biệt là đợt học tập Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (Khóa XI) về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XV; thực hiện nếp sống văn minh công sở, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; thường xuyên quán triệt Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 07/7/2007 của Bộ Chính trị về sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật (Quy định số 02/QĐ-VKSTC ngày 17/10/2008 của BCS Đảng VKSND tối cao về việc thực hiện Chỉ thị số 15) trong công tác điều tra, xử lý các vụ án và công tác bảo vệ Đảng. Tiếp tục thực hiện Quy định số 57/QĐ-TW ngày 03/5/2007 của Bộ Chính trị, Hướng dẫn số 11/HD-BTCTW ngày 24/10/2007 của Ban tổ chức TW về bảo vệ chính trị nội bộ Đảng, Kế hoạch số 24/KH-BCS ngày 25/10/2006 của Ban Cán sự đảng VKSND tối cao về tăng cường công tác lãnh đạo bảo đảm an ninh quốc gia trong tình hình mới. Tiến hành chặt chẽ thủ tục thẩm tra, xác minh đối với các trường hợp tuyển dụng, hợp đồng lao động 68, hồ sơ bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý, kiểm sát viên, kiểm tra viên về lý lịch, thái độ chính trị, bằng cấp. Qua xác minh đã phát hiện 01 trường hợp cán bộ công chức mới được tuyển dụng vi phạm quy chế về công tác Bảo vệ chính trị nội bộ trong ngành KSND và đã đưa ra khỏi ngành. Quản lý chặt chẽ việc cho phép cán bộ đi thăm quan, du lịch nước ngoài; yêu cầu các trường hợp sau khi đi thăm quan, du lịch về có báo cáo về chuyến đi theo quy định. Thực hiện nghiêm túc hướng dẫn số 31/HD-VKSTC-V9 ngày 5/11/2013 của VKSND tối cao và Thông tư 08/2013/TT-TTCP ngày 31/10/2013 của Thanh tra Chính phủ hướng dẫn thi hành các quy định về minh bạch tài sản, thu nhập.
Đảng ủy VKSND thành phố làm tốt công tác quản lý đảng viên hai chiều, gắn kết chặt chẽ việc đánh giá, phân loại công chức cả ở nơi làm việc và nơi cư trú. Động viên cán bộ, công chức tham gia tuyên truyền viên về pháp luật cho nhân dân dưới nhiều hình thức khác nhau: thi tìm hiểu pháp luật, tổ chức cho đoàn thanh niên tổ chức diễn án, thi tuyên truyền viên giỏi, khai trương trang web của VKSND thành phố; duy trì hòm thư tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm ở VKSND thành phố và 30 VKSND cấp huyện; phối hợp với Tòa án ngang cấp đưa xét xử lưu động gần 8.000 vụ án tại địa bàn xảy ra tội phạm hoặc nơi người phạm tội cư trú để trực tiếp tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho quần chúng một cách trực quan và sinh động.
Tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020; thực hiện nghiêm túc Quy định số 02/QĐ-VKSTC ngày 17/10/2008 của Ban Cán sự đảng VKSND tối cao về việc thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 07/7/2007 của Bộ Chính trị về sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án và công tác bảo vệ Đảng, Nghị quyết số 09/1998/NQ-CP ngày 31/7/1998 của Chính phủ về tăng cường công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới và Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm.
VKS thành phố đã triển khai đóng góp ý kiến vào việc sửa đổi Hiến pháp 1992, tổng kết thực tiễn để sửa đổi, bổ sung Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, Luật tổ chức VKSND và Pháp lệnh Kiểm sát viên VKSND năm 2002, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tham gia đóng góp ý kiến vào các văn bản pháp luật đáp ứng yêu cầu công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới như Luật Lý lịch tư pháp, Luật phòng, chống khủng bố, Luật Tổ chức VKSND…; đặc biệt trong năm 2013 - 2014, Viện KSND thành phố đã được VKSND tối cao giao nhiệm vụ xây dựng đề tài khoa học cấp bộ có tính thực tiễn cao là “Thực trạng công tác giải quyết án ma túy trên địa bàn thành phố Hà Nội và những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giải quyết , hạn chế tỷ lệ gia tăng của tội phạm này trong thời gian tới” và “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng THQCT và KSĐT các vụ án vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ trên địa bàn thành phố Hà Nội trong tình hình hiện nay”. Cả 02 đề tài đều được Hội đồng khoa học VKSND tối cao đánh giá xuất sắc với sự đầu tư nghiên cứu sâu sắc, có những kiến giải hết sức thực tế và xác đáng.
Bên cạnh đó, VKSND thành phố cũng tiếp tục phối hợp với các ngành tư pháp, VKS tối cao thực hiện tốt các chuyên đề, đề án phòng chống tội phạm có tổ chức, tội phạm hình sự nguy hiểm và tội phạm có tính quốc tế; Chương trình phòng, chống tội phạm Mua bán người, Mua bán trẻ em; phòng, chống tệ nạn xã hội, mại dâm; các chuyên đề “Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án Chống người thi hành công vụ trên địa bàn thành phố Hà Nội theo yêu cầu cải cách tư pháp”, chuyên đề “Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự nhằm hạn chế việc trả điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng”, chuyên đề “Chống hình sự hóa các quan hệ dân sự và ngược lại trong lĩnh vực tín dụng”; xây dựng, thực hiện chuyên đề “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử án hình sự qua các phiên tòa rút kinh nghiệm”; phối hợp với Công an, Tòa án thành phố hoàn chỉnh, bổ sung Quy chế phối hợp trong giải quyết án hình sự và quy tắc ứng xử của Kiểm sát viên tại phiên tòa.
Trong 05 năm qua, VKS hai cấp thành phố đã thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 48-CT/TW của Bộ Chính trị, tập trung phối hợp với các cơ quan tư pháp hai cấp thành phố điều tra, xử lý kịp thời, nghiêm minh các loại tội phạm, đặc biệt là các tội phạm về an ninh quốc gia, ma túy, tội phạm về tham nhũng, mua bán người, tội phạm có tổ chức…; công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự đều đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm, không là oan người vô tội và có tác dụng giáo dục, răn đe phòng ngừa chung, góp phần quan trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. VKS hai cấp thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, Đảng viên về phòng, chống tội phạm, có chương trình, kế hoạch phòng, chống tội phạm hiệu quả, định kỳ sơ kết, đánh giá tình hình, kết quả, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện phòng, chống tội phạm trên địa bàn. Công tác của VKS hai cấp đã góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, phục vụ kịp thời nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của Thủ đô./.