Đắk Lắk là một tỉnh trọng điểm của khu vực miền Trung Tây Nguyên và cả nước (có đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Campuchia và các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Nông và Gia Lai), là tỉnh có diện tích rộng, địa hình đồi núi phức tạp, do đó có nhiều đối tượng tội phạm ở những nơi khác lẫn trốn vào địa bàn tỉnh và tiếp tục phạm tội…
VKSND TỈNH ĐẮK LẮK SƠ KẾT 05 NĂM TRIỂN KHAI
THỰC HIỆN CHỈ THỊ SỐ 48-CT/TW CỦA BỘ CHÍNH TRỊ
Đắk Lắk là một tỉnh trọng điểm của khu vực miền Trung Tây Nguyên và cả nước (có đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Campuchia và các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Đắk Nông và Gia Lai), là tỉnh có diện tích rộng, địa hình đồi núi phức tạp, do đó có nhiều đối tượng tội phạm ở những nơi khác lẫn trốn vào địa bàn tỉnh và tiếp tục phạm tội… làm cho tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp và tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ngờ. Tính chất, mức độ của tội phạm ngày càng nghiêm trọng; đối tượng phạm tội ngày càng đa dạng.
Do đó, ngay sau khi Chỉ thị số 48 được ban hành, xác định đúng nhiệm vụ của Ngành trong việc thực hiện Chỉ thị, quán triệt sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Cán sự đảng, lãnh đạo VKSND tối cao và Tỉnh ủy Đắk Lắk, Ban Cán sự đảng và lãnh đạo VKSND tỉnh đã chỉ đạo, quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị số 48 đến toàn thể cán bộ, đảng viên trong ngành KSND tỉnh; đồng thời luôn xác định việc thực hiện Chỉ thị số 48 là một nhiệm vụ cả trước mắt và lâu dài, trong quá trình triển khai thực hiện, lãnh đạo VKSND tỉnh yêu cầu các đơn vị, bên cạnh việc triển khai thực hiện tốt trong Ngành mình thì tùy theo chức năng, nhiệm vụ và phạm vi công tác, các đơn vị phải phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật và các cơ quan hữu quan ở địa phương để thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 48, góp phần đấu tranh phòng, chống có hiệu quả các loại tội phạm ở địa phương.
Trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, Ban Cán sự đảng và lãnh đạo VKSND tỉnh đã luôn quan tâm đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng của người cán bộ, đảng viên nói chung và giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức của Ngành trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói riêng. Vì vậy, hầu hết cán bộ, Kiểm sát viên trong ngành KSND tỉnh đã hiểu rõ được ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác này, đồng thời nâng cao tính chuyên nghiệp, sức chiến đấu và hiệu quả công tác thực hành quyền công tố (THQCT) và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, góp phần vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ở địa phương.
Ban Cán sự đảng và lãnh đạo VKSND tỉnh quan tâm và làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng nên đội ngũ cán bộ, đảng viên trong ngành KSND tỉnh đã chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật, không có trường hợp nào cán bộ, đảng viên vi phạm phạm luật, bao che, dung túng cho tội phạm hoặc có biểu hiện tiêu cực trong thực hiện nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm; không có trường hợp nào cán bộ, đảng viên có vợ hoặc chồng, con bị xử lý hình sự. Bên cạnh việc nâng cao vai trò trách nhiệm của bản thân, cán bộ, đảng viên ngành KSND tỉnh còn tích cực thực hiện việc tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân ở địa phương và gia đình thực hiện đúng các quy định của pháp luật, đồng thời tích cực tham gia vào công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Trong những năm qua,lãnh đạo VKSND tỉnh đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị trong ngành KSND tỉnh phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể trong cơ quan, đơn vị mình chú trọng đổi mới hình thức, nội dung, định hướng công tác tuyên truyền đi vào chiều sâu, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong ngành KSND tỉnh và các tầng lớp Nhân dân trong công tác phòng, chống tội phạm. Bên cạnh đó, với chức trách, nhiệm vụ của mình, ngành KSND tỉnh đã có những hình thức tuyên truyền, vận động Nhân dân ở địa phương tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm một cách phù hợp, hiệu quả như: qua các buổi tham gia trợ giúp pháp lý; thông qua công tác THQCT và kiểm sát xét xử tại các phiên tòa, nhất là các phiên tòa lưu động ở nơi xảy ra tội phạm, đây làkênh tốt nhất, hiệu quả nhất để phổ biến, tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm cho Nhân dân, vì qua tham dự các phiên tòa xét xử các vụ án hình sự, Nhân dân đã hiểu rõ trách nhiệm của hành vi phạm tội và hậu quả do tội phạm để lại; hiểu được chính sách pháp luật hình sự của Nhà nước ta, qua đó có ý thức tuân thủ pháp luật, đồng thời động viên gia đình và người thân cùng chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Mặt khác, thông qua công tác THQCT và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, Kiểm sát viên đã lồng ghép để tuyên truyền trong cán bộ, Nhân dân về những chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để giúp cho cán bộ, Nhân dân hiểu được các chủ trương, chính sách, những quy định của pháp luật nói chung và về chức năng, nhiệm vụ của VKSND nói riêng, tạo được sức lan tỏa trong cộng đồng về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Ngoài ra VKSND tỉnh và VKSND cấp huyện thông qua công tác kết nghĩa với các buôn đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ để tuyên truyền về các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; về đạo đức, văn hóa, lối sống và những truyền thống tốt đẹp của các dân tộc…
Trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ tại địa phương, trong phạm vi công tác của mình, ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh luôn chủ động, tích cực tham gia ý kiến vào các dự thảo văn kiện, văn bản của cấp ủy Đảng, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân địa phương có liên quan đến công tác pháp luật, công tác tư pháp và công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực thường xảy ra vi phạm và tội phạm. VKSND tỉnh đã trực tiếp tham mưu cho Tỉnh ủy Đắk Lắk xây dựng và ban hành Chỉ thị số 17-CT/TU, ngày 23/5/2012 về lãnh đạo công tác phòng, chống tội phạm trên địa bàn tỉnh, từ khi Chỉ thị số 17-CT/TU của Tỉnh ủy được ban hành thì việc phối hợp giữa các cấp, các ngành và các tổ chức đoàn thể trên địa bàn tỉnh trong công tác phòng, chống tội phạm đã đi vào nề nếp, mang lại hiệu quả tích cực.
Ngoài ra, ngành KSND tỉnh còn tích cực tham gia đóng góp ý kiến vào việc sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các đạo luật hoặc các văn bản hướng dẫn thi hành liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm, như: Hiến pháp năm 2013; Luật Tổ chức VKSND năm 2014; Bộ luật hình sự (sửa đổi), Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi), Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự…; tiến hành sơ kết, tổng kết việc thực hiện các Nghị quyết của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật… khi có yêu cầu của Ngành cấp trên.
Công tác kiểm sát về đấu tranh phòng, chống tội phạm:Xác định đúng vai trò quan trọng của công tác giải quyết tin báo tội phạm, nếu nâng cao được hiệu quả, chất lượng công tác này thì sẽ nâng cao được tỷ lệ khám phá các loại tội phạm, tạo niềm tin trong Nhân dân đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật, giảm bớt được khiếu kiện trong Nhân dân. Vì vậy, trong những năm qua, lãnh đạo VKSND tỉnh luôn chỉ đạo cả hai cấp Kiểm sát phải tăng cường công tác kiểm sát việc thụ lý, giải quyết tin báo tội phạm của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, nhằm thực hiện tốt kế hoạch công tác hàng năm đã đề ra; đồng thời, cả hai cấp Kiểm sát đã chủ động phối hợp với Cơ quan điều tra và các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương để xây dựng, ban hành các quy chế, quy định phối hợp trong công tác tiếp nhận và giải quyết tin báo tội phạm; hàng năm, VKSND tỉnh thường phối hợp với Cơ quan điều tra Công an tỉnh tiến hành kiểm tra việc giải quyết tin báo tội phạm tại một số Cơ quan điều tra Công an cấp huyện. Bên cạnh việc phối hợp với các cơ quan hữu quan thì, lãnh đạo VKSND tỉnh cũng đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo cả hai cấp Kiểm sát phải tăng cường công tác kiểm sát việc giải quyết tin báo tội phạm. Do đó, cả hai cấp Kiểm sát đã chú trọng kiểm sát chặt chẽ việc thụ lý, giải quyết tin báo, phân công cho Kiểm sát viên lập hồ sơ kiểm sát và đề ra yêu cầu xác minh đối với từng tin báo tội phạm mà Cơ quan điều tra đã thụ lý; định kỳ hàng tháng VKSND đã họp với Cơ quan điều tra để rà soát, phân loại tin báo tội phạm. Vì vậy, việc phối hợp giải quyết tin báo tội phạm của Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát hai cấp trong thời gian qua đã ngày càng đi vào nề nếp và đạt hiệu quả cao; nhiều tin báo phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, tin báo quá thời hạn giải quyết đã được phối hợp xử lý dứt điểm và đúng pháp luật.
Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra theo quy định của pháp luật và của Ngành. Kiểm sát chặt chẽ các vụ án hình sự ngay sau khi khởi tố, chủ động, tích cực đề ra yêu cầu điều tra, yêu cầu khởi tố vụ án, khởi tố bị can, chống lạm dụng việc bắt khẩn cấp hoặc bỏ lọt tội phạm và người phạm tội; hồ sơ kiểm sát án hình sự được lập theo đúng hướng dẫn của Ngành. Vì vậy, chất lượng khởi tố, điều tra, truy tố được nâng lên, hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ án trả hồ sơ để điều tra bổ sung hoặc án bị cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm xử hủy, sửa.
Nâng cao chất lượng công tác THQCT trong hoạt động xét xử, trọng tâm là:“Nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại phiên tòa” của Kiểm sát viên. Ở hầu hết các vụ án, trước khi truy tố, Kiểm sát viên đã nghiên cứu, đánh giá đầy đủ về chứng cứ, bảo đảm việc truy tố có căn cứ, đúng người, đúng tội. Trước khi tham gia phiên tòa, Kiểm sát viên chuẩn bị tốt đề cương xét hỏi, dự kiến tình huống diễn biến tại phiên tòa; nâng cao chất lượng luận tội; chủ động tham gia xét hỏi, tranh luận đối đáp với những người tham gia tố tụng; đề nghị áp dụng hình phạt và mức hình phạt phù hợp quy định của pháp luật... Vì vậy, không để xảy ra trường hợp Viện kiểm sát truy tố, Tòa án xét xử tuyên bị cáo không phạm tội, thay đổi hoặc rút quyết định truy tố; hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp bị hủy, sửa có trách nhiệm của Kiểm sát viên. Tăng cường phối hợp với Tòa án để tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động và các phiên tòa để rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp...lãnh đạo VKSND tỉnh đã sáng kiến, chủ động phối hợp với lãnh đạo TAND tỉnh xây dựng Quy chế phối hợpvề tổ chức các phiên tòa xét xử các vụ án hình sự để rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp; ban hànhMẫu biên bản “Về việc xem biên bản phiên tòa” hình sự sơ thẩm, phúc thẩm…
Đối với các vụ án kinh tế, chức vụ, tham nhũng và án trọng điểm thuộc diện Tỉnh ủy theo dõi, đôn đốc chỉ đạo xử lý, trong qúa trình giải quyết từ giai đoạn kiểm sát việc giải quyết tin báo tội phạm và trong suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử, VKSND tỉnh đã một mặt thực hiện tốt trách nhiệm THQCT và KSĐT, KSXX, mặt khác đã chủ động phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra và TAND tỉnh đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và xét xử các vụ án; đồng thời phối hợp báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy trong một số trường hợp cụ thể, để giải quyết các vụ án đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Vì vậy, việc giải quyết các vụ án kinh tế, chức vụ, tham nhũng và án trọng điểm trong thời gian qua của VKSND tỉnh nói riêng và các cơ quan tiến hành tố tụng ở địa phương nói chung luôn đảm bảo đúng quy định của pháp luật, được dư luận và Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Việc thực hiện các biện pháp chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm: Trong những năm qua, quán triệt, thực hiện chủ trương của Đảng, quy định của pháp luật, các Nghị quyết của Quốc hội, nhất là Nghị quyết số 37/2012/QH13, Nghị quyết số 63/2013/QH13, các chỉ thị và Kế hoạch của lãnh đạo VKSND tối cao. Ngành KSND tỉnh đã thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống oan, sai và chống bỏ lọt tội phạm. Cụ thể như: Công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành tập trung thực hiện nhiệm vụ phòng, chống oan, sai trong giải quyết án hình sự; đẩy mạnh và thực hiện tốt công tác THQCT và kiểm sát tư pháp trong lĩnh vực hình sự; chú trọng xây dựng, hoàn thiện cơ chế hữu hiệu phòng, chống oan, sai, như: Chỉ đạo tổ chức nhiều phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên, tạo môi trường tranh tụng dân chủ, công khai, góp phần làm rõ bản chất vụ án; thực hiện nhiều biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác THQCT và kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự; rà soát, giải quyết dứt điểm hoặc chuyển các cơ quan có thẩm quyền giải quyết các đơn khiếu nại, tố cáo vi phạm pháp luật trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự, nhất là đối với đơn kêu oan; chú trọng công tác tổng kết thực tiễn, hướng dẫn áp dụng pháp luật, thông báo rút kinh nghiệm cho các đơn vị trong Ngành; chỉ đạo xây dựng nhiều chuyên đề, quy trình nghiệp vụ hướng dẫn trong quá trình THQCT và KSĐT, KSXX các vụ án hình sự; xử lý nghiêm khắc đối với những Kiểm sát viên, kể cả lãnh đạo các đơn vị để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm... Vì vậy, số bị trường hợp bị oan, sai và bỏ lọt tội phạm đã được hạn chế đến mức thấp nhất, không để xảy ra trường hợp nào oan, sai nghiêm trọng, qua đó đã tạo được niềm tin trong Nhân dân đối với các cơ quan tư pháp nói chung và VKSND nói riêng.
Công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự: Trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự được hai cấp Kiểm sát hết sức quan tâm và thực hiện thận trọng, kiên quyết hơn, đảm bảo các trường hợp bị bắt, tạm giữ, tạm giam có căn cứ, đúng pháp luật; kiên quyết không phê chuẩn đối với các trường hợp bắt, gia hạn không có căn cứ pháp luật; yêu cầu ra quyết định thi hành các bản án đã có hiệu lực pháp luật... Viện kiểm sát đã tiến hành 226 cuộc kiểm sát trực tiếp đối với các Nhà tạm giữ, Trại tạm giam về công tác bắt, tạm giữ, tạm giam và đã phát hiện một số vi phạm, thiếu sót của cơ quan Công an trong khâu công tác này; đã ban hành 198 kháng nghị, kiến nghị và được cơ quan Công an tiếp thu và khắc phục, sửa chữa.
Trong công tác kiểm sát thi hành án hình sự, hai cấp Kiểm sát đã tiến hành 218cuộc kiểm sát trực tiếpđối với các cơ quan hữu quan.Thông qua công tác kiểm sát, đã phát hiện một số vi phạm, như: Cơ quan Thi hành án hình sự chậm áp giải, chậm ra lệnh truy nã đối với các bị án trốn thi hành án; Tòa án chậm ra quyết định thi hành án, chậm chuyển giao các bản án đã có hiệu lực pháp luật cho cơ quan thi hành án, một số trường hợp ra quyết định hoãn thi hành án không đúng quy định; Trại tạm giam, Trại giam còn để xảy ra một số trường hợp phạm nhân bỏ trốn, vi phạm pháp luật và phạm tội mới; một số trường hợp vi phạm trong việc lập hồ sơ quản lý, đề nghị và xét miễn chấp hành án phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù chưa đầy đủ; UBND cấp xã không ra quyết định phân công người trực tiếp giám sát, giáo dục bị án; không đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đã chấp hành xong thời gian thử thách cho bị án… Đã ban hành 221kháng nghị, kiến nghị yêu cầu và được các cơ quan bị kháng nghị, kiến nghị tiếp thu và khắc phục thiếu sót, vi phạm.
Việc kiến nghị các cơ quan hữu quan có biện pháp phòng ngừa vi phạm, tội phạm: KSND tỉnh tích cực, chủ động thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của Ngành ở địa phương, qua phân tích, tổng hợp tình hình, làm rõ nguyên nhân, điều kiện của tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm trên địa bàn tỉnh trong những năm qua, ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh đã kịp thời ban hành 44 kiếnnghị đến các cơ quan, tổ chức hữu quan.
Qua 05 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 48, Ban Cán sự đảng, Đảng ủy, Lãnh đạo VKSND tỉnh đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, đề ra các giải pháp thiết thực, có hiệu quả, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp ủy Đảng và cán bộ, đảng viên ngành KSND tỉnh trong công tác phòng, chống tội phạm. Lãnh đạo VKSND tỉnh đã chỉ đạo hai cấp Kiểm sát phải chủ động, chủ trì phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan hữu quan liên quan ở cả hai cấp tỉnh và huyện thường xuyên củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động công tác phối hợp liên ngành trong thụ lý và giải quyết các tin báo tội phạm và giải quyết các vụ án hình sự, do vậy tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục được giữ vững và ổn định./.