Những biện pháp nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

Những biện pháp nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

Bắc Ninh là một tỉnh nằm trong khu vực kinh tế trọng điểm Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh có vị trí địa lý nằm giữa ba tuyến đường giao thông quan trọng là tuyến: Lạng Sơn - Bắc Ninh - Hà Nội; tuyến Tây Bắc - Bắc Ninh - Quảng Ninh; tuyến Thái Nguyên - Bắc Ninh - Bắc Giang thuận lợi cho việc giao thông, đi lại, và phát triển kinh tế xã hội. Là tỉnh có mật độ dân số đông, đang tiến hành mạnh mẽ công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá, tốc độ đô thị hoá phát triển nhanh, nhà máy, xí nghiệp, mọc lên nhiều, thu hút lượng lớn lao động ở trong và ngoài tỉnh vào làm việc. Với vị trí như vậy tỉnh Bắc Ninh là nơi trung chuyển ma tuý từ bên ngoài vào địa bàn; cùng với nhiều vấn đề xã hội nảy sinh, tình hình vi phạm, tệ nạn ma túy nói chung và tội phạm về ma tuý nói riêng diễn biến rất phức tạp.

Thực trạng tệ nạn ma túy và tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

Nhưng năm gần đây, tệ nạn ma túy và hoạt động của tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh diễn biến rất phức tạp. Ngoài những tụ điểm bán ma túy trên địa bàn cho những người nghiện ma túy, còn nhiều nơi trung chuyển ma túy với số lượng lớn với các đầu mối từ Tuyến Tây Bắc - Hà Nội - Bắc Ninh, Bắc Giang - Bắc Ninh, Bắc Ninh - Lạng Sơn, Bắc Ninh - Quảng Ninh. Cùng với sự phức tạp về tội phạm ma túy thì tệ nạn nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh cũng phức tạp và chưa có chiều hướng giảm. Theo hồ sơ quản lý, số người nghiện ma túy năm 2010 là 1.012 người, năm 2011 là 1.122 người nghiện ma túy của 100/126 xã, phường, thị trấn; năm 2012 thì đã có 110/126 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy, với 1.246 người nghiện. Số liệu trên thể hiện theo hồ sơ quản lý, nhưng trên thực tế số lượng người nghiện ma túy còn lớn hơn nhiều (khoảng 700 người nghi vấn có dụng ma túy). Những người nghiện ma túy tập trung nhiều ở những địa bàn trọng điểm, phức tạp, như:  TP Bắc Ninh, TX Từ Sơn, huyện Gia Bình, huyện Tiên Du (14/14 xã có người nghiện ma túy). Các đối tượng nghiện ma túy trước đây chủ yếu sử dụng heroin, nhưng thời gian gần đây xu hướng sử dụng ma túy tổng hợp tăng nhiều. Điều đáng báo động là hiện nay tệ nạn ma tuý đã xâm nhập vào học đường, có nhiều học sinh PTTH đã mắc nghiện ma tuý, cán bộ công chức, người lao động làm việc tại các cơ quan, nhà máy xí nghiệp mắc nghiện cũng chiếm một tỷ lệ đáng kể. Đáng lưu ý là số người mắc nghiện ma tuý ở độ tuổi dưới 30 chiếm tỷ lệ tương đối lớn. Việc mắc nghiện của họ có nhiều nguyên nhân như: Chơi bời lêu lổng, bị bạn bè rủ rê lôi kéo, không có nghề nghiệp hoặc nghề nghiệp không ổn định, mâu thuẫn xung đột với gia đình...

Về tội phạm ma túy:  Năm 2010, Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố 125 vụ/ 139 bị can; năm 2011 khởi tố 203 vụ/ 223 bị can; năm 2012 khởi tố 236 vụ/ 266 bị can về tội phạm ma túy. Mặc dù số lượng án ma túy trong những năm qua trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh so với một số tỉnh thì không phải là nhiều. Song loại tội phạm này xảy ra trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh ngày càng diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng. Phương thức, thủ đoạn hoạt động của bọn tội phạm ngày càng tinh vi, xảo quyệt, việc triệt phá các đường dây mua bán ma tuý lớn gặp rất nhiều khó khăn và phức tạp. Nhưng năm trước đây thì số vụ án ma tuý bị khám phá chủ yếu là các con nghiện mua ma tuý về bán lẻ lấy lãi hoặc các con nghiện mua ma tuý về để sử dụng. Số lượng ma tuý bị bắt thu giữ chủ yếu là hêrôin còn các chất ma tuý khác không đáng kể. Song những năm gần đây, những vụ án ma túy với số lượng lớn đã tăng nhiều, các chất ma túy tổng hợp ngày càng nhiều, đối tượng phạm tội ngày càng liều lĩnh, sẵn sàng sử dụng vũ khí “nóng” khi bị bắt giữ, sẵn sàng chống đối lực lượng chức năng.

Công tác lãnh đạo và chỉ đạo: Nhận thức rõ tác hại do ma tuý gây ra cho đời sống xã hội, Đảng và nhà nước ta đã ban hành nhiều Chỉ thị, Quyết định về việc tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác phòng chống ma túy trong tình hình mới và Chương trình, mục tiêu quốc gia về phòng chống ma túy. Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo sát sao đối với các cơ quan, tổ chức và toàn dân đối với hoạt động phòng chống ma túy. Ủy ban tỉnh Bắc ninh thành lập Ban chỉ đạo phòng chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma túy, mại dâm. Hàng năm, Ban chỉ đạo đều xây dựng kế hoạch công tác phòng, chống ma túy, mở đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, tổ chức tốt các hoạt động nhân tháng hành động phòng, chống ma túy, ngày toàn dân tham gia phòng, chống ma túy và được triển khai thực hiện từ các ban ngành ở Tỉnh đến các cơ sở và toàn dân, quyết tâm đẩy lùi tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội.

Cùng với chương trình phòng chống ma túy của Trung ương và của tỉnh thì Ban cán sự đảng, Đảng uỷ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã tổ chức quán triệt, đến toàn thể Cán bộ, Kiểm sát viên trong toàn ngành những văn bản pháp luật về phòng, chống ma tuý. Ban cán sự Đảng, Đảng uỷ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã thành lập ban chỉ đạo phòng, chống ma tuý do một đồng chí lãnh đạo viện làm trưởng ban. Ban chỉ đạo phòng chống ma tuý của Viện kiểm sát tỉnh hoạt động thường xuyên và đã chỉ đạo tốt việc thực hiện tốt các đề án phòng chống ma tuý của Uỷ ban Quốc gia về phòng chống ma tuý. Mặt khác Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh còn tham mưu cho cấp Uỷ Đảng đề ra các biện pháp phối hợp đấu tranh phòng ngừa tệ nạn ma tuý và tội phạm về ma tuý với các cơ quan hữu quan, góp phần đáng kể làm giảm tệ nạn nghiện ma tuý và tội phạm về ma tuý, trên địa bàn tỉnh.

Công tác thông tin tuyên truyền giáo dục phòng chống ma tuý: trước tác hại của ma túy cũng như thực trạng của tệ nạn nghiện ma túy, tội phạm nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh thì các ban ngành, đoàn thể và nhân dân đều xác định để ngăn chặn và tiến tới loại bỏ tệ nạn nghiện ma túy ra khỏi đời sống xã hội, thì một trong các công tác thực hiện đó là công tác tuyên truyền phòng chống tệ nạn nghiện ma túy. Các biện pháp cơ bản để thực hiện công tác tuyên truyền này trong những năm qua thể hiện như sau:

 Biện pháp tuyên truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng:

Việc tuyên truyền được tổ chức thực hiện thường xuyên thông qua đài truyền hình của tỉnh và đài phát thanh từ tỉnh đến cơ sở. Hàng năm, biên soạn viết trên 350 tin bài phát sóng trên Đài PTTH tỉnh và phát trên hệ thống loa truyền thanh các huyện, thành phố, thị xã và cả khu dân cư; kẻ vẽ hàng ngàn pano, khẩu hiệu, áp phích, băng rôn; tích cực tổ chức các biện pháp tuyên truyền bằng hình thức sân khấu hóa, chiếu phim lưu động, kể truyện. Các nội dung tuyên truyền đều phản ánh tác hại của ma túy, hậu quả của tệ nạn nghiện ma túy mà bản thân người nghiện, gia đình của người nghiện cũng như xã hội phải gánh chịu...tuyên truyền cả về quy định của pháp luật về ma túy cũng như cách chống ma túy để toàn dân cùng thực hiện.

 Biện pháp tuyên truyền thông qua các hoạt động của Cơ quan, tổ chức.

Hàng năm, các cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, thông qua các hoạt động chuyên môn của mình đã thường xuyên tuyên truyền phòng chống tệ nạn ma túy dưới nhiều hình thức khác nhau, mở các lớp tập huấn cho các tập thể, cá nhân về kiến thức phòng chống tệ nạn và tội phạm ma túy, cụ thể như: Hội liên hiệp phụ nữ đã tuyên truyên thông qua các hoạt động của các mô hình phong trào (như Câu lạc bộ đồng cảm, Câu lạc bộ tình thương và trách nhiệm...). Tích cực tuyên truyền và vận động trên 20.400 gia đình hội viên ký cam kết gia đình không có con em mắc tệ nạn nghiện ma túy. Mở nhiều lớp tập huấn về phòng chống ma túy cho 292 cán bộ chuyên trách; Đoàn thanh niên tuyên truyền tệ nạn ma túy thông qua hàng trăm câu lạc bộ "Thanh niên phòng chống ma túy" từ tỉnh đoàn đến đoàn thanh niên các cơ sở. Liên đoàn lao động tỉnh tổ chức trên 20 lớp tập huấn về phòng chống tệ nạn ma túy cho trên 3.500 công nhân viên chức lao động; Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh cũng mở nhiều lớp tập huấn kiến thức về ma túy, các hội viên đếu tham gia ký cam kết về quản lý, giáo dục con, em mình nói không với ma túy. Tổ chức giúp đỡ cho những người cai nghiện tại cộng đồng. Giúp đỡ cho những người sau cai nghiện hòa nhập cộng đồng, tạo điều kiện việc làm để và các điều kiện khác để không tái nghiện ma túy trở lại.

Ngành Giáo dục và đào tạo đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tin tuyên truyền, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục trực tiếp về phòng, chống ma túy, tổ chức cho học sinh, sinh viên trong nhà trường ký cam kết không sử dụng ma túy, phát động phong trào xây dựng mô hình “Nhà trường không ma túy”, xây dựng và duy trì hòm thư “Vì tương lai bạn bè”; phối hợp giữa gia đình và nhà trường quản lý học sinh, sinh viên, tổ chức nhiều sân chơi bổ ích, lành mạnh… nhằm tăng cường nhận thức đầy đủ và sâu sắc về tác hại, sự nguy hiểm của ma túy để các em học sinh, sinh viên có biện pháp phòng, tránh. Phối hợp với cơ quan y tế tiến hành xét nghiệm cho 200 em ở các trường học có nghi vấn sử dụng chất ma túy để qua đó là cơ sở tuyên truyền, có sức thuyết phục đối với các em học sinh.

Mặt trận tổ Quốc tỉnh hàng năm đều phát động các phong trào toàn dân hưởng ứng tham gia các hoạt động có tác dụng tích cực đẩy lùi tệ nạn ma túy như: Phong trào toàn dân tham gia phòng ngừa tội phạm, tệ nạn xã hội; cảm hóa người lầm lỗi tại gia đình và cộng đồng dân cư. Tổ chức cho trên 115.000 hộ gia đình ký cam kết không có con em phạm tội và mắc tệ nạn ma túy; 56 lớp tập huấn kiến thức về ma túy, tạo điều kiện cho 91 gia đình có người nghiện ma túy được vay vốn để phát triển kinh tế. Tổ chức Hội thi tuyên truyền viên giỏi về hoạt động phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên. Xây dựng mới 13 mô hình xã, phường, thị trấn lành mạnh không có tệ nạn ma túy, mại dâm. Phối hợp các ngành, đoàn thể lồng ghép công tác phòng chống ma túy với cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư"; nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức nhân dân tự quản như: "Khu phố tự quản", "Tổ an ninh nhân dân"... Tổ chức cho người nghiện đăng ký tình trạng nghiện ma túy và hình thức cai nghiện; quản lý chặt chẽ số người nghiện ma túy; quản lý giáo dục những người đã hoàn thành thi hành án hoặc xử phạt hành chính từ các trại giam, cơ sở giáo dục, trại giáo dưỡng, cơ sở chữa bệnh bắt buộc về địa phương...từng bước xây dựng xã, phường không ma túy.   

Cùng với sự nâng cao biện pháp tuyên truyền tệ nạn nghiện ma túy của của các cơ quan đoàn thể thì ngành Kiểm sát Bắc Ninh cũng chủ động và tích cực thực hiện. Hàng năm, ban cán sự đảng, Đảng uỷ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh thường xuyên tổ chức tuyên truyền và giáo dục đến toàn thể cán bộ đảng viên trong toàn ngành về tác hại của ma tuý bằng nhiều hình thức khác nhau như: hội họp, phổ biến văn bản liên quan, xây dựng kế hoạch phòng chống ma tuý trong nội bộ ngành. Cán bộ, đảng viên cam kết bản thân và người thân trong gia đình không mắc vào tệ nạn ma tuý. Hàng tháng các chi bộ họp kiểm điểm nghiêm túc về trách nhiệm của từng đảng viên trong việc thực hiện chỉ thị của Bộ chính trị và các văn bản pháp luật qui định về công tác phòng, chống ma tuý.

Viện kiểm sát nhân dân hai cấp thường xuyên phối hợp với các cơ quan hữu quan nói chung và các cơ quan chuyên trách phòng chống ma tuý nói riêng, tổ chức tuyên truyền vận động giác ngộ tới cán bộ công chức và quần chúng nhân dân lao động về tác hại của ma tuý và cách phòng chống đến tận các thôn xóm, khu phố, xã phường thị trấn và trên các phương tiện thông tin đại chúng.

 Hoạt động tuyên truyền, giáo dục trong nhân dân nhằm góp phần nâng cao ý thức đấu tranh phòng và chống tội phạm ma tuý, tệ nạn ma túy trong ngành kiểm sát Bắc Ninh còn được thông qua hoạt động xử lý tội phạm về ma túy như: Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, phân loại xử lí kịp thời, đề ra các giải pháp đẩy nhanh tiến độ điều tra, giải quyết dứt điểm các vụ án phức tạp. Phối hợp chặt chẽ với Toà án để xét xử nhanh chóng kịp thời và đưa nhiều vụ án về ma tuý đi xét xử lưu động nhằm mục đích tuyên truyền giáo dục tinh thần đấu tranh phòng chống ma tuý sâu rộng trong quần chúng nhân dân. Viện kiểm sát nhân dân hai cấp ở tỉnh Bắc Ninh cũng tham gia tích cực, đầy đủ các đợt cao điểm về phòng chống ma tuý do liên ngành tư pháp trung ương phát động, kết thúc các đợt cao điểm đơn vị đều tiến hành tổng kết, rút kinh nghiệm.

Kết quả đạt được trong hoạt động tuyên truyền tệ nạn nghiện ma túy:

Trong những năm qua, công tác tuyên truyền phòng chống tệ nạn ma túy đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, đã góp phần đáng kể vào sự phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh, trật tự xã hội.

- Bằng nhiều phương thức, chương trình tuyên truyền phù hợp, bám sát thực tế cuộc sống của các phương tiện thông tin đại chúng, cũng như các hoạt động của các cơ quan, tổ chức đoàn thể mà toàn thể nhân dân luôn lưu ý, nhận thức cao đối với vấn nạn này. Mỗi gia đình đều có trách nhiệm trong việc quản lý giáo dục thanh viên trong gia đình, thân nhân của mình về tác hại của ma túy và thực hiện tốt quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy.

- Đến nay, các tổ chức đoàn thể cũng như mọi người dân đã tham gia, hỗ trợ hoạt động cai nghiện ma túy tại các cơ sở cai nghiện và tại cộng đồng, từng bước kiểm soát, quản lý chặt chẽ các đối tượng nghiện ma túy và các đối tượng nghi vấn; đồng thời giúp đỡ các đối tượng này hòa nhập với cộng đồng, phòng, chống tái nghiện. Bên cạnh đó, mọi người dân cũng rất tích cực trong việc phát hiện, cung cấp nhanh chóng các thông tin về tệ nạn ma túy cho cơ quan công an hoặc các cơ quan khác có thẩm quyền.

- Chương trình công tác phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy của chính quyền địa phương bước đầu mang lại nhiều tác động tích cực cho xã hội. Đến nay đã hạn chế được sự gia tăng số người nghiện ma túy. Các tụ điểm phức tạp về mua bàn ma túy, tụ điểm về sử dụng ma túy phức tạp đã được triệt pháp. ở các địa bàn trước đây không có người nghiện ma túy vẫn tiếp tục duy trì không có người nghiện ma túy.

- Thông qua công tác phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy của các cấp chính quyền, một số địa bàn trên địa phương đã làm tốt công tác hỗ trợ sau cai nghiện. Sau khi cai nghiện thành công, người cai nghiện được tái hòa nhập cộng đồng với một công việc ổn định và được sống trong môi trường xã hội không kỳ thị, phân biệt. Đặc biệt, ở một số địa phương còn có chính sách hỗ trợ vay vốn, tạo việc làm cho các đối tượng sau cai nghiện.

Một số giải pháp nâng cao kết quả trong công tác tuyên truyền phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy

Để thực hiện có hiệu quả trong công tác tuyên truyền phòng, chống tệ nạn nghiện ma túy cần thực hiện các giải pháp trọng tâm sau:

- Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, của Lãnh đạo các cơ quan, đoàn thể đối với công tác phòng chống tệ nạn ma túy, tội phạm về ma túy. Kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy phòng chống ma túy, nâng cao năng lực cán bộ chuyên trách phòng, chống tệ nạn ma túy ở các cấp, đặc biệt là cấp xã, phường, thị trấn. Việc thực hiện tuyên truyền phòng, chống tê nạn ma túy phải được thực hiện thường xuyên, lâu dài.

- Mở rộng và nâng cao hiệu quả xây dựng xã, phường lành mạnh là một trong những giải pháp quan trọng làm chuyển hóa địa bàn, giảm tệ nạn xã hội. Gắn chặt xây dựng xã, phường lành mạnh với cuộc vận động để toàn dân tham gia phòng chống tệ nạn ma túy; tăng cường vận động, thuyết phục để phòng ngừa tệ nạn xã hội. Tăng cường truy quét ổ nhóm, đường dây tội phạm buôn bán ma túy, các địa phương cần tập trung mạnh mẽ, kiên quyết lặp lại trật tự, kỷ cương làm lành mạnh hóa các hoạt động kinh doanh, dịch vụ, kết hợp chặt chẽ giữa quản lý ngành và quản lý địa bàn.

- Phát động phong trào toàn dân phát hiện, tố giác tội phạm, vận động đối tượng nghiện và gia đình tự khai báo. Tổ chức cai nghiện tại các Trung tâm chữa bệnh - giáo dục - lao động xã hội, các trường, các cơ sở và tại gia đình, cộng đồng. Tập trung giải quyết tốt các vấn đề sau cai nghiện, tổ chức dạy nghề, hỗ trợ vốn, tạo việc làm, xóa đói giảm nghèo... để giúp các đối tượng vi phạm pháp luật tái hòa nhập cộng đồng. Xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm hoặc tái phạm các quy định của pháp luật về phòng, chống các tệ nạn xã hội và tệ nạn ma túy.

- Tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho người dân, để họ hiểu rõ hơn những quy định của pháp luật về ma túy và các tác hại do ma túy gây ra; gia đình phải quản lý và quan tâm giáo dục con em mình biết tránh xa hiểm họa này, kiên quyết không để bị lôi kéo vào con đường nghiện ma túy; chính quyền, các ngành và đoàn thể tổ chức nhiều hơn nữa các hoạt động lành mạnh phù hợp tuổi trẻ để thu hút thanh niên, thông qua đó, tuyên truyền vận động phòng, chống ma túy.

- Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền giáo dục về tác hại của ma tuý bằng nhiều hình thức phong phú, khi tuyên tuyền cần viện dẫn những trường hợp cụ thể xảy ra trong thực tế để có sức thuyết phục cao đối với nhân dân. Đối tượng tuyên truyền cần sâu, rộng hơn, tập chung hướng vào những nơi có nguy cơ cao về tệ nạn ma túy như: Những con em, của gia đình có hoàn cảnh đặc biệt, những người không có việc làm cũng như những người lao động ở các khu công nghiệp.