Thực hiện chủ trương cải cách tư pháp theo Nghị quyết 08 ngày 02/01/2002, ngày 02/6/2005 Bộ Chính trị ra Nghị quyết số 49/NQ-TW về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020. Trên cơ sở Kế hoạch của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Chương trình công tác của Tỉnh ủy Lào Cai về việc triển khai thực hiện nghị quyết. Ban Cán sự Đảng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã xây dựng kế hoạch và chương trình hành động để thống nhất triển khai thực hiện trong giai đoạn 2006 - 2010. Đồng thời thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết gồm các đồng chí trong tập thể lãnh đạo viện, Ban cán sự Đảng, ủy ban kiểm sát do đồng chí Bí thư Ban Cán sự làm Trưởng ban để theo dõi đôn đốc các đơn vị thực hiện. Trên cơ sở nội dung những văn bản trên, 100% các đơn vị trực thuộc đều xây dựng chương trình hành động, đồng thời tổ chức học tập quán triệt và tổ chức thực hiện theo đúng nội dung và lộ trình đã đề ra...
Kết quả năm 5 năm thực hiện chiến lược cải cách tư pháp
của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai.
Thực hiện chủ trương cải cách tư pháp theo Nghị quyết 08 ngày 02/01/2002, ngày 02/6/2005 Bộ Chính trị ra Nghị quyết số 49/NQ-TW về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020. Trên cơ sở Kế hoạch của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Chương trình công tác của Tỉnh ủy Lào Cai về việc triển khai thực hiện nghị quyết. Ban Cán sự Đảng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã xây dựng kế hoạch và chương trình hành động để thống nhất triển khai thực hiện trong giai đoạn 2006 - 2010. Đồng thời thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết gồm các đồng chí trong tập thể lãnh đạo viện, Ban cán sự Đảng, ủy ban kiểm sát do đồng chí Bí thư Ban Cán sự làm Trưởng ban để theo dõi đôn đốc các đơn vị thực hiện. Trên cơ sở nội dung những văn bản trên, 100% các đơn vị trực thuộc đều xây dựng chương trình hành động, đồng thời tổ chức học tập quán triệt và tổ chức thực hiện theo đúng nội dung và lộ trình đã đề ra. Để đánh giá đúng kết quả đã làm được, định kỳ (6 tháng, 01 năm) ngoài việc kiểm tra đánh giá thực hiện chức năng nhiệm vụ theo luật định, toàn ngành còn tiến hành kiểm điểm đánh giá việc thực hiện chương trình kế hoạch đề ra, về thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp. Qua 5 năm tổ chức thực hiện chủ trương cải cách tư pháp, có thể khẳng định rằng, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình và phối hợp với các cơ quan tư pháp địa phương, triển khai thực hiện tốt, có hiệu quả chủ trương cải cách tư pháp mà Đảng và Nhà nước đã đề ra, kết quả đó là:
Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp: Thực hiện chức năng nhiệm vụ theo luật định, nhất là từ khi tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 08/NQ-TW về một số nhiệm vụ cấp bách về cải cách tư pháp, triển khai thực hiện nghị quyết 49/NQ-TW cho đến nay, chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp đã có chuyển biến tích cực và rõ nét. Từ khâu xử lý tin báo đến việc bắt, giam giữ, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đều đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. So với trước đây việc bắt, giam, giữđược xem xét thận trọng trên cơ sở quy định của pháp luật. Việc lạm dụng bắt khẩn cấp, hình sự hoá các quan hệ dân sự kinh tếđã được khắc phục. Tỷ lệ bắt giam giữ, đưa ra truy tốđạt cao. Giải quyết án được đẩy nhanh về tiến độ và đạt kết quả tốt, trong đó đã chú ý việc xác định án điểm, áp dụng thủ tục rút gọn với nhiều vụ án để tập trung điều tra truy tố xét xử nhanh, kịp thời phục vụ tình hình chính trị địa phương, tình trạng oan sai đã được khắc phục. Công tác đặc xá và thi hành án hình sự được tổ chức thực hiện tốt. Việc thi hành án dân sự được tiến hành với nhiều giải pháp nên đã thu được kết quả khả quan.
Trên cơ sở quy định của pháp luật và mô hình tiếp nhận quản lý, xử lý tin báo tội phạm của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai đã được Hội đồng khoa học tỉnh nghiệm thu đưa vào ứng dụng. Thông qua việc cập nhật thông tin từ các nguồn: xã, huyện, thành phố, các đồn biên phòng và thông qua chếđộ giao ban nội chính hàng tuần. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã tiếp nhận cơ bản đầy đủ mọi thông tin vi phạm và tội phạm xảy ra. Do vậy các tin báo về vi phạm và tội phạm đều được phân loại xử lý kịp thời, hạn chếđến mức thấp nhất việc bỏ lọt tội phạm và người phạm tội; trong 05 năm toàn ngành đã tiếp nhận 5.810 tin báo, qua phân loại đã khởi tố được 2.311 vụ/2.833 bị can để điều tra xử lý, có 09 vụ/31 bị can thuộc nhóm án tham nhũng, trong đó Viện kiểm sát yêu cầu khởi tố 17 vụ/21 bị can; việc phân công kiểm sát viên kiểm sát từ khi khởi tố vụ án, tiến hành kiểm sát điều tra và nghiên cứu kỹ hồ sơ trước khi toà án đưa ra xét xử; chuẩn bị kỹ nội dung thẩm vấn, tranh luận, bản luận tội và theo dõi sát sao qúa trình xét xử, đặc biệt là việc tham gia thẩm vấn và tranh tụng tại phiên toà, đã thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử 2.230 phiên toà sơ thẩm, 154 phiên toà phúc thẩm, 13 phiên toà giám đốc thẩm.
Công tác kiểm sát giam giữ, cải tạo đã được cả hai cấp kiểm sát (tỉnh, huyện) chú trọng, tiến hành kiểm sát hàng ngày tại nơi giam giữ và định kỳ 6 tháng, 01 năm kiểm sát trực tiếp, toàn diện nơi giam giữ, cải tạo với sự phối hợp của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc. Đồng thời với việc tiến hành kiểm sát nơi giam giữ, công tác nghiên cứu phê chuẩn các loại lệnh cũng được xem xét thận trọng đảm bảo có căn cứ. Do vậy đã từng bước hạn chế được tình trạng lạm dụng bắt khẩn cấp hoặc bắt giữ không có lệnh. Thông qua công tác kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân hai cấp đã ban hành 224 bản kết luận, 21 bản kiến nghị yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục những vi phạm tồn tại trong công tác giam giữ, cải tạo.
Hội thảo khoa học "Hoàn thiện Bộ luật tố tụng hình sự, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp"
do VKSND tỉnh Lào Cai phối hợp với Viện khoa học kiểm sát tổ chức tại Lào Cai tháng 11-2010
Cùng với việc thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự, kinh tế, lao động, hành chính kinh doanh thương mại cũng được hai cấp chú trọng nâng cao chất lượng, đảm bảo việc giải quyết các vụ án đúng pháp luật, quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia được tôn trọng, bảo vệ. Thông qua việc theo dõi việc thụ lý và kiểm sát các quyết định, bản án của Toà án Viện kiểm sát hai cấp đã ban hành 18 bản kháng nghị theo trình tự phúc thẩm, 13 bản kháng nghị theo trình tự giám đốc thẩm, 2 kiến nghị thông báo rút kinh nghiệm trong việc giải quyết án dân sự, các kháng nghị của Viện kiểm sát đều được Toà án chấp nhận. án kinh tế, lao động, hành chính, thụ lý không nhiều xong cũng được tiến hành theo dõi kiểm sát thường xuyên, việc giải quyết của Toà án đều đúng theo quy định của pháp luật.
Công tác thi hành án hình sự, dân sự cũng đã kiểm sát chặt chẽ việc ra quyết định thi hành do vậy các bị án đã có hiệu lực pháp luật đều được Toà án ra quyết định thi hành, các trường hợp hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ thi hành cơ bản có căn cứđúng quy định của pháp luật. Qua công tác kiểm sát đã yêu cầu cơ quan Công an bắt thi hành 6 bị án, yêu cầu Toà án hoãn thi hành án 1 bị can, ban hành 95 bản kiến nghịđối với Uỷ ban nhân dân các xã phường về những vi phạm trong việc quản lý giáo dục người được hưởng án treo cải tạo không giam giữ tại địa phương. Ban hành 12 bản kết luận về công tác thi hành án của 9 huyện, thành phố. Tham gia 100% các vụ cưỡng chế, tiêu huỷ tang vật và tham gia đấu gía tài sản thi hành án; việc xét miễn giảm tiền phạt, án phí theo Thông tư 02/TTLN được thực hiện đúng trình tự thủ tục; công tác kiểm sát việc xét đặc xá được thực hiện hàng năm vào dịp Quốc khánh 2/9 và tết Nguyên đán đảm bảo đúng quy định của pháp luật, dân chủ và công khai.
Công tác giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo và kiểm sát giải quyết khiếu nại tố cáo trong hoạt động tư pháp: Ngoài việc tiếp dân theo quy định, các đơn thư gửi đến được tiếp nhận xử lý, giải quyết 100% các đơn thư khiếu nại tố cáo thuộc thẩm quyền. Bên cạnh đó đơn vị còn triển khai thực hiện có hiệu quả việc tổng rà soát đơn thư khiếu nại tố cáo theo Chỉ thị 09 của Ban bí thư và Kế hoạch 02 Liên ngành Trung ương. Trong 4 năm đã tiếp nhận 589 đơn, trong đó có 80 đơn thuộc thẩm quyền đã giải quyết 100%. Việc giải quyết đều đảm bảo đúng quy định, không có trường hợp nào kéo dài. Công tác kiểm sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo trong lĩnh vực tư pháp được theo dõi và tiến hành kiểm sát theo kế hoạch hàng năm.
Ngoài những kết quả nêu trên, thực hiện chủ trương của ngành đơn vị còn làm tốt việc tuyển chọn để bổ nhiệm kiểm sát viên và tuyển chọn kiểm sát viên tiêu biểu, kiểm sát viên giỏi. Phối hợp với Trung tâm Hán Ngữ mở lớp học tiếng Trung cho đội ngũ cán bộ. Qua đó đã có tác dụng thiết thực trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Đến nay đã hoàn thành việc tăng thẩm quyền cho 100% Viện kiểm sát các huyện, thành phố.
Về hợp tác Quốc tế: Trên cơ sở ghi nhớđã ký kết giữa Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai - Việt Nam và Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vân Nam - Trung Quốc. Hai bên tiến hành luân phiên hội đàm hàng quý để trao đổi tình hình và phối hợp giải quyết các vi phạm, tội phạm xảy ra trên tuyến biên giới Việt - Trung. Cử các đoàn sang thăm, học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác và hợp tác tương trợ tư pháp.
Năm 2010 nhân kỷ niệm 50 năm xây dựng và trưởng thành, tập thể Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai đã vinh dựđược nhận Bằng khen của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, nhiều cá nhân có thành tích xuất sắc đã được nhận Bằng khen của Chính phủ, của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Có được những thành tích đó trong 05 năm qua là sự nỗ lực phấn đấu của tập thể, cán bộ, kiểm sát viên ở cả 02 cấp kiểm sát (tỉnh và huyện). Trong thời gian tiếp theo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lào Cai sẽ tiếp tục phấn đấu hoàn thiện hơn nữa nhằm thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ mà Đảng, nhân dân giao phó, tiếp tục đáp ứng theo yêu cầu cải cách tư pháp trong giai đoạn hiện nay, xứng đáng với 10 chữ vàng Bác Hồ đã tặng "Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn./.
Thế Hùng