Theo Quy chế, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương (Hội đồng) là cơ quan tham mưu, tư vấn cho Đảng và Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng. Nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng, gồm:

- Thực hiện sự phối hợp giữa cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương trong việc tham mưu, đề xuất chủ trương, chính sách về tổ chức phong trào thi đua và công tác thi đua, khen thưởng trong phạm vi cả nước.

- Tham mưu, tư vấn cho cấp có thẩm quyền quyết định phong tặng, truy tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động”, “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”, “Tỉnh Anh hùng”, “Thành phố Anh hùng” theo quy định của Luật Thi đua, khen thưởng.

- Định kỳ đánh giá phong trào thi đua và công tác khen thưởng; kiến nghị, đề xuất chủ trương, biện pháp đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước; tham mưu tổng kết công tác thi đua, khen thưởng; đề xuất sửa đổi, bổ sung chế độ, chính sách về thi đua, khen thưởng; theo dõi, đôn đốc, giám sát công tác thi đua, khen thưởng.

Cơ cấu Hội đồng, gồm Thường trực Hội đồng và các Ủy viên Hội đồng. Về thành phần Thường trực Hội đồng có Thủ tướng Chính phủ là Chủ tịch Hội đồng; Phó Chủ tịch nước là Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng; Bộ trưởng Bộ Nội vụ là Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chủ tịch Liên đoàn Lao động Việt Nam là 02 Phó Chủ tịch Hội đồng; Trưởng ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương và Ủy viên Thường trực Hội đồng.

Các Ủy viên Hội đồng, gồm: Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; đại diện Lãnh đạo: Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Dân vận Trung ương, Bộ Lao động - Thương binh và xã hội, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh; Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam và Phó Trưởng ban Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương.

Hội đồng hoạt động theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, biểu quyết theo đa số, các ý kiến khác nhau của các Ủy viên Hội đồng về việc đề xuất các chủ trương, chính sách về thi đua, khen thưởng đều được báo cáo với Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng để xem xét, quyết định.