Chiến thắng Điện Biên Phủ cũng mở ra trang sử mới cho lịch sử nhân loại, cổ vũ các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh tự giải phóng; đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chủ nghĩa thực dân cũ trên toàn thế giới.

Điện Biên Phủ có vị trí chiến lược quan trọng đối với chiến trường Đông Dương và cả Đông Nam Á. Vì thế, quân Pháp đã biến nơi đây thành một tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh nhất Đông Dương, được chúng huênh hoang là “pháo đài bất khả xâm phạm”. Đánh giá đúng tình hình và âm mưu, thủ đoạn của địch, cuối năm 1953, Bộ Chính trị quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định: Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà cả đối với quốc tế. Vì vậy, toàn dân, toàn quân, toàn Đảng phải tập trung hoàn thành cho kỳ được.

Để thực hiện quyết tâm chiến lược đánh chắc thắng, quân và dân ta phải vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hiểm nguy, nhất là khi lực lượng chủ lực của ta hạn chế về vũ khí, trang bị; đường cơ động xa, địa hình rừng núi rất hiểm trở, việc bảo đảm hậu cần, kỹ thuật cho chiến dịch lớn và dài ngày là thách thức chưa từng có.

Tuy nhiên, với tinh thần “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc cộng với sự ủng hộ của bạn bè quốc tế đã được phát huy cao độ. Cả nước đồng lòng dồn sức người, sức của; các chiến sĩ Điện Biên chiến đấu với tinh thần quả cảm, sẵn sàng hy sinh; Bộ chỉ huy mặt trận, đặc biệt là Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các tướng lĩnh, cán bộ các đơn vị chỉ đạo tài tình, linh hoạt, mưu trí, sáng tạo... đã tạo nên sức mạnh làm nên chiến thắng lẫy lừng.

Chiến thắng Điện Biên Phủ là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tiêu biểu cho trí tuệ, bản lĩnh, sức mạnh của dân tộc Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh. Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tri ân, tưởng nhớ đồng bào, đồng chí, cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc; cảm ơn sự giúp đỡ to lớn, chí nghĩa, chí tình của bạn bè quốc tế. Đồng thời, tiếp tục hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; khơi dậy khát vọng hòa bình, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để phát triển đất nước; giáo dục các thế hệ người Việt Nam phát huy truyền thống anh hùng, tích cực đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã để lại cho chúng ta nhiều bài học quý, rất sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn, vẫn còn nguyên giá trị.

Trước hết, đó là bài học về sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược đúng đắn, sáng tạo của Đảng, Tổng Quân ủy và Bộ Tổng Tư lệnh, trực tiếp là tài thao lược của người chỉ huy chiến dịch, các tướng lĩnh, cán bộ trên chiến trường.

Đó là bài học về công tác Đảng, công tác chính trị trong phát huy cao độ bản lĩnh, trí tuệ và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam; phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, “quân với dân một ý chí”, sẵn sàng hy sinh tất cả, “không có gì quý hơn độc lập, tự do”-quyết chiến và biết cách đánh thắng!  

Đó là bài học về sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Bài học về nhận định đúng tình hình, tận dụng thời cơ mở chiến dịch có ý nghĩa quyết định. Bài học về vận dụng sự độc đáo, sáng tạo của nghệ thuật quân sự Việt Nam, linh hoạt thay đổi cách đánh, ta biến yếu thành mạnh, làm cho địch từ mạnh thành yếu; toàn mặt trận thống nhất ý chí và hành động, chấp hành nghiêm kỷ luật chiến trường, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ, bảo đảm hiệu suất chiến đấu cao, tạo những đòn tấn công bất ngờ, làm địch bị phân tán, từ tan rã từng phần đến thất bại toàn bộ...

Đó là nhiều bài học trong tổ chức sử dụng lực lượng linh hoạt, hiệu quả; phát huy tối đa mọi nguồn lực bảo đảm hậu cần, kỹ thuật và tất cả các mặt cho tác chiến chiến dịch nói riêng và chiến tranh nói chung; không ngừng xây dựng LLVT, nhất là Quân đội nhân dân (QĐND) vững mạnh, làm nòng cốt trong chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc...

Đặc biệt là bài học “đánh chắc, tiến chắc”, chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh; tiến hành “chỉnh huấn” ngay tại chiến trường để kịp thời khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, biểu hiện tư tưởng tiêu cực, giữ vững ý chí quyết tâm chiến đấu thắng lợi.

Đất nước ta đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh có nhiều thuận lợi, thời cơ, song cũng không ít khó khăn, thách thức. Để thực hiện thành công các mục tiêu mà Đảng ta xác định, tinh thần đại đoàn kết, yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí quyết tâm không quản ngại gian khổ, hy sinh, phấn đấu hết mình vì lợi ích chung như trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa cần được nhân lên. Đảng đã có đường lối đúng, mọi tổ chức, cá nhân phải nghiêm túc chấp hành, nỗ lực thực hiện; phát huy tinh thần chủ động, linh hoạt, sáng tạo nhưng phải bảo đảm hoàn thành thắng lợi mục tiêu như phương châm “đánh chắc, tiến chắc”, có như vậy mới tạo được sự phát triển bền vững. 

Cùng với cả nước, LLVT mà nhất là QĐND Việt Nam càng phải phát huy bản chất, truyền thống anh hùng cách mạng; vận dụng sáng tạo, hiệu quả những bài học kinh nghiệm trong Chiến dịch Điện Biên Phủ vào xây dựng, tổ chức lực lượng, tiến hành công tác tư tưởng; tăng cường huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, bảo đảm sức mạnh giành thắng lợi trong mọi tình huống.

Trước mắt, toàn quân cần phát huy tinh thần, ý chí của chiến sĩ Điện Biên trong rèn cán, luyện binh, xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, thực sự là đội quân cách mạng, làm nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, đồng thời tích cực tham gia xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh. Từ tướng lĩnh đến mỗi chiến sĩ cần biến niềm tự hào thành động lực, tạo sức bật mới cho đơn vị và toàn quân, lập thành tích hướng tới kỷ niệm 80 năm thành lập QĐND Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân; xứng đáng với truyền thống Quân đội anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng.