Xem xét việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em

Ngày 27/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội phối hợp cùng Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức cuộc họp xem xét việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh, phòng chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình chủ trì cuộc họp...

Xem xét việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em

Tham dự cuộc họp còn có lãnh đạo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng các đại biểu Quốc hội và các chuyên gia, nhà khoa học, luật sư có quan tâm đến vấn đề này.

Phát biểu khai mạc cuộc họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, bên cạnh những kết quả đã đạt được trong thực hiện quy định pháp luật về bảo vệ trẻ em, hiện nay vẫn còn những hạn chế bất cập như sự quan tâm chưa đúng mức, nhận thức chưa đầy đủ về vị trí, vai trò của trẻ em của một số tổ chức, gia đình, cá nhân có liên quan ảnh hưởng đến hiệu quả công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em. Qua nhiều kênh thông tin cho thấy tình trạng trẻ em, trẻ em nữ bị xâm hại tình dục có xu hướng diễn biến phức tạp, mức độ nghiêm trọng gây tâm lý lo lắng cho các gia đình có trẻ em, gây bức xúc trong xã hội. Điều này đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền, các tổ chức đoàn thể và xã hội phải có sự phối hợp, vào cuộc tích cực để lên án mạnh mẽ, đấu tranh phòng chống quyết liệt loại tội phạm này.

Vì vậy Ủy ban Tư pháp phối hợp với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức cuộc họp về “Việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh, phòng chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em” với mục đích cùng các cơ quan, tổ chức hữu quan đánh giá khách quan và toàn diện về thực trạng, tình hình xâm hại tình dục trẻ em; xác định trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức hữu quan và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hơn nữa biện pháp bảo vệ, chăm sóc trẻ em, đặc biệt là phòng chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã nghe các Bộ là Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao và Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là các cơ quan, đơn vị theo quy định của pháp luật có trách nhiệm trong công tác bảo vệ và chăm sóc trẻ em và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em báo cáo về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em theo phạm vi lĩnh vực phụ trách của đơn vị mình.

Tình hình xâm hại tình dục trẻ em có xu hướng ngày càng phức tạp

Qua báo cáo của các cơ quan có thẩm quyền, tình hình trẻ em xâm hại tình dục đang có diễn biến rất phức tạp và ngày càng nghiêm trọng. Một số vụ việc đặc biệt nghiêm trọng với đối tượng bị xâm hại là trẻ em nhỏ tuổi, xâm hại gây tổn thương nặng nề đến thể chất, tinh thần trẻ em thậm chí dẫn tới trẻ em bị tử vong hoặc tự tử. Đối tượng xâm hại tình dục trẻ em phần lớn là những người quen, họ hàng, hàng xóm. Điều này cho thấy sự suy đồi đạo đức, coi thường tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm của phụ nữ, trẻ em gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Theo thống kê của Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, trong 5 năm (2012-2016), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em, với gần 10.000 nạn nhân, trong đó số vụ bị xâm hại tình dục chiếm tới 5.300 vụ.

Theo báo cáo của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, đầu năm 2017 (tính từ tháng 12/2016 đến 28/02/2017) đã khởi tố 168 vụ /164 bị can; truy tố 167 vụ/173 bị can và xét xử 158 vụ/162 bị can. Ngoài ra, mỗi năm còn khoảng trên, dưới 200 vụ thuộc trường hợp mới thụ lý đang giải quyết tố giác tin báo tội phạm, tạm đình chỉ, hoặc ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Vụ trưởng Vụ pháp chế Bộ Y tế Nguyễn Huy Quang cho biết, hàng năm, các cơ quan giám định khoảng 2.000 vụ có dấu hiệu bị xâm hại tình dục trẻ em. Trong năm 2016 và quý 1/2017, Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã khám và chăm sóc cho 33 trẻ bị xâm hại tình dục, trong đó trẻ ít tuổi nhất là 4 tuổi, ngoài ra còn có 29 trẻ dưới 16 tuổi sinh con.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và xã hội Đào Hồng Lan cho rằng, những con số này chỉ là những vụ việc được báo cáo, còn rất nhiều vụ nạn nhân bị kẻ xâm hại dọa dẫm hoặc vì lý do nào đó đã không được thống kê. Đặc biệt, gần đây qua phản ánh của báo chí cho thấy, tính chất của các vụ xâm hại tình dụ trẻ em có xu hướng ngày càng phức tạp, báo động về sự suy đồi đạo đức của một bộ phận người lớn.

Đánh giá đúng thực trạng

Tại cuộc họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho biết năm 2012, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng khóa XIII đã tiến hành giám sát về việc thực hiện chính sách, pháp luật phòng chống bạo lực, xâm hại trẻ em giai đoạn 2008-2010. Kết quả giám sát chỉ ra những tồn tại hạn chế như công tác quản lý nhà nước về phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em còn nhiều yếu kém; công tác tuyên truyền giáo dục chưa đạt hiệu quả; hệ thống dịch vụ bảo vệ trẻ em còn hạn chế; việc xây dựng môi trường an toàn, lành mạnh cho trẻ em còn nhiều bất cập và chưa đồng bộ; thiếu đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em; ngân sách nhà nước dành cho công tác phòng, chống bạo lực xâm hại trẻ em chưa đáp ứng được yêu cầu. Đoàn giám sát cũng đưa ra nhóm giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật phòng chống bạo lực, xâm hại trẻ em như sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự để quy định các thủ tục điều tra, truy tố, xét xử nhạy cảm với trẻ em; ban hành quy trình thống nhất liên ngành về can thiệp các trường hợp trẻ em bị xâm hịa từ khâu tiếp nhận thông tin, xác định nhu cầu can thiệp đến khâu kiểm tra, đánh giá giám sát; đưa nội dung bảo vệ trẻ em vào chương trình đào tạo tại các cơ sở đào tạo luật, công an, kiểm sát, toà án, bổ trợ tư pháp, lao động xã hội nhằm tăng cường bảo vệ, hỗ trợ trẻ em bị hại một cách hiệu quả…

Tuy nhiên, sau 5 năm nhiều nội dung như đánh giá thực trạng, tồn tại hạn chế và nguyên nhân của báo cáo giám sát tiếp tục được nhắc lại trong các báo cáo của các cơ quan có thẩm quyền về thực hiện quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình đề nghị các cơ quan, tổ chức cần có đánh giá xu hướng tội phạm một cách khách quan, chính xác; giải thích việc nhận định tình hình phức tạp nghiêm trọng nhưng số lượng vụ việc được đưa ra truy tố, xét xử lại giảm; bổ sung số liệu giải quyết các tin báo tố giác tội phạm về xâm hại tình dục trẻ em; bổ sung các nội dung về thực hiện kết luận giám sát của Quốc hội trước đây, làm rõ trách nhiệm cụ thể của các bộ, ngành và vai trò của các tổ chức, đoàn thể.

Nguồn: Bảo Yến - quochoi.vn