Thực hiện Kế hoạch công tác đối ngoại năm 2023 của VKSND tối cao, nhận lời mời của đồng chí Yamila Peña Ojeda, Viện trưởng Viện kiểm sát tối cao Cuba, Đoàn đại biểu VKSND tối cao do đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Bí thư Ban cán sự đảng, Bí thư Đảng ủy, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao làm Trưởng đoàn đã kết thúc chuyến thăm, làm việc và dự Hội nghị quốc tế tại Cộng hòa Cuba từ ngày 15/3 - 17/3/2023 với nhiều kết quả tích cực.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, làm việc tại Cuba, Đoàn đã tham dự Hội nghị quốc tế lần XV về khoa học hình sự và Hội nghị lần thứ III về pháp quyền, pháp luật và xã hội được tổ chức tại Thủ đô La Habana. Đây là Hội nghị thường niên quan trọng của Viện kiểm sát/Viện công tố các nước thuộc khu vực châu Mỹ La Tinh do Viện kiểm sát tối cao Cuba chủ trì tổ chức. Hội nghị là diễn đàn pháp luật quan trọng để đại diện các nước tham gia thảo luận các vấn đề cốt lõi về luật pháp, nhất là về khoa học hình sự trong bối cảnh thế giới đối mặt với đại dịch do Covid-19, tác động mạnh đến các lĩnh vực của đời sống với một cuộc khủng hoảng về y tế, kinh tế, xã hội và pháp lý ở các quốc gia trong khu vực. Hội nghị năm nay có sự tham dự của 14 đoàn đại biểu Viện kiểm sát/Viện công tố các nước thuộc khu vực châu Mỹ La Tinh và một số đoàn đại biểu khách mời song phương của Viện kiểm sát tối cao Cuba gồm cơ quan kiểm sát các nước: Việt Nam, Liên bang Nga, Belarus, Mông Cổ và Mozambique.
Tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao Việt Nam đã có bài tham luận với chủ đề: “Nhà nước, xã hội và pháp luật trong đấu tranh phòng, chống tội phạm tham nhũng và tội phạm kinh tế, chức vụ tại Việt Nam”. Trong bài tham luận, đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao nhấn mạnh tham nhũng là hiện tượng xã hội tiêu cực tồn tại ở nhiều quốc gia trên thế giới; đồng thời khẳng định, Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam xác định công tác phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, vừa cấp bách, vừa khó khăn, phức tạp và lâu dài, có vai trò vô cùng quan trọng đối với công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước. Quan điểm của Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam là: Đấu tranh phòng, chống tham nhũng phải kiên quyết, kiên trì, không ngừng nghỉ; chủ động tích cực phòng ngừa, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, trong đó phòng là chính, là cơ bản, là lâu dài, chống là quan trọng, cấp bách. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”.
Đối diện với tình trạng tham nhũng, tội phạm kinh tế và lạm dụng quyền lực trở nên phổ biến và phức tạp hơn với các hình thức và chiêu thức tinh vi, đồng chí Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao Nguyễn Huy Tiến đề nghị tăng cường xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực và kỷ luật, hoàn thiện hệ thống pháp luật để giải quyết những bất cập, thiếu sót trong quy định pháp luật hiện tại và đảm bảo tính tương thích với sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Đồng chí Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao Nguyễn Huy Tiến cũng nhấn mạnh, cần thực hiện rà soát và phát hành các quy định về công khai, minh bạch tài sản, thu nhập, hạn chế sử dụng tiền mặt trong các giao dịch kinh tế và tăng cường khả năng thực thi của các cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng; đề xuất ngăn chặn việc tẩu tán tài sản tham nhũng, chuyển dịch tài sản và tiền tệ do phạm tội mà có, cũng như tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống tội phạm xuyên quốc gia. Đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao cũng chỉ rõ, đoàn kết quốc tế và hợp tác quốc tế là nền tảng quan trọng để cùng phát triển, là thông điệp chính trị, pháp lý mang tính toàn cầu và sẽ là kim chỉ nam hành động cho các nhà thực thi pháp luật trên chặng đường phía trước, cũng như để cùng xây dựng một thế giới công bằng và văn minh. Phát biểu của Đoàn đại biểu Việt Nam được đại biểu các nước tham dự đánh giá cao và đón nhận một cách tích cực.
Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc, Đoàn đại biểu VKSND tối cao cũng đã Hội đàm với đồng chí Yamila Peña Ojeda, Viện trưởng Viện kiểm sát tối cao Cuba. Trong buổi Hội đàm, đồng chí Nguyễn Huy Tiến, Phó Viện trưởng Thường trực VKSND tối cao trân trọng cảm ơn Viện kiểm sát tối cao Cuba đã mời đoàn Việt Nam tham dự và bố trí cho Đoàn phát biểu tại Hội nghị này; chúc mừng Viện kiểm sát tối cao Cuba đã tổ chức rất thành công sự kiện quốc tế đa phương có ý nghĩa này; đồng thời, đánh giá kết quả hợp tác giữa Viện kiểm sát tối cao hai nước trên cơ sở Chương trình hợp tác đã ký giai đoạn 2022 - 2023. Về phía Cuba, đồng chí Yamila Peña Ojeda, Viện trưởng Viện kiểm sát tối cao Cuba đánh giá rất cao nội dung phát biểu của Đoàn đại biểu Việt Nam tại Hội nghị; chúc mững những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và tội phạm tham nhũng, kinh tế, chức vụ nói riêng; đề xuất một số lĩnh vực hợp tác trong thời gian tới, đặc biệt là hợp tác trong đào tạo bồi dưỡng kỹ năng cho các Kiểm sát viên trong đấu tranh phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, nhất là tội phạm mới nổi trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19.
Bên lề Hội nghị, Đoàn đại biểu VKSND tối cao cũng đã có buổi tiếp xúc song phương với Đoàn đại biểu Viện kiểm sát Mông Cổ, Tổng Viện kiểm sát Liên bang Nga. Tại buổi làm việc với Tổng Viện kiểm sát Liên Bang Nga do Ông Vinnichenko N.A., Phó Viện trưởng làm Trưởng đoàn, hai bên đã trao đổi các nội dung hợp tác song phương trong khuôn khổ Chương trình hợp tác đã ký giữa hai nước, đặc biệt là các đề xuất hợp tác trong lĩnh vực đào tạo ngắn hạn, dài hạn, trao đổi chuyên gia chia sẻ về nghiệp vụ và các hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao.
Cũng trong thời gian làm việc tại Cộng hòa Cuba, Đoàn đã tới thăm, làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Cuba; dâng hoa lên Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Công viên Hồ Chí Minh ở Thủ đô La Habana.
Nhìn chung, chuyến thăm, làm việc và dự Hội nghị của Đoàn đại biểu VKSND tối cao Việt Nam đã kết thúc tốt đẹp, đảm bảo yêu cầu, mục tiêu đề ra. Chuyến thăm góp phần tích cực vào việc thúc đẩy hiệu quả hợp tác song phương giữa VKSND tối cao Việt Nam và Viện kiểm sát tối cao Cuba ngày càng đi vào thực chất; đồng thời, thúc đẩy quan hệ hợp tác quốc tế giữa Viện kiểm sát tối cao Việt Nam với Viện kiểm sát, Viện công tố các nước trong khu vực châu Mỹ La Tinh và trên thế giới.