Việc thực hiện có hiệu quả đề án xây dựng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy" của VKSND huyện Thanh Chương đã góp phần không nhỏ vào công tác phòng ngừa ma túy “từ sớm, từ xa”, tạo lập “lá chắn”, “vành đai biên giới” để ngăn chặn ma túy trên địa bàn.
Thanh Chương là huyện miền núi, có đường biên giới quốc gia dài 55.471 km; có cửa khẩu Thanh Thủy và nhiều đường tiểu ngạch qua biên giới; có 05 xã biên giới là Thanh Sơn, Ngọc Lâm, Hạnh Lâm, Thanh Đức, Thanh Thủy (xếp thứ hai toàn tỉnh Nghệ An). Tại địa bàn các xã biên giới tình hình tội phạm đặc biệt là tệ nạn ma túy diễn biến rất phức tạp, trong đó hoạt động thẩm lậu ma túy từ nước ngoài vào nội địa chưa được kiểm soát hiệu quả, một vài điểm bán lẻ ma túy gây bức xúc trong cộng đồng, số người nghiện ma túy còn nhiều dẫn đến những hậu quả gây tác hại to lớn, lâu dài cho xã hội, tác động, kìm hãm sự phát triển về kinh tế - xã hội của các xã biên giới nói riêng và của cả huyện Thanh Chương nói chung.
Tại địa bàn huyện Thanh Chương hiện nay có 05/05 xã biên giới có ma túy, trong đó có 02/05 xã trọng điểm phức tạp về ma túy (Thanh Sơn, Ngọc Lâm). Đồng thời, các xã giáp biên giới là địa bàn thuận lợi để các đối tượng phạm tội ma túy lợi dụng trung chuyển ma túy từ Lào và địa bàn huyện đi các địa phương khác tiêu thụ.
Trước tình hình đó, các cấp ủy đảng, chính quyền đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, phát huy vai trò hệ thống chính trị quyết liệt triển khai có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy, đặc biệt chú ý tại các xã trọng điểm về ma túy ở địa bàn biên giới. Trong đó, VKSND huyện Thanh Chương được cấp ủy chính quyền địa phương ghi nhận là một trong những đơn vị tích cực tham gia công cuộc phòng chống ma túy; đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm 2022, VKSND huyện Thanh Chương đã phối hợp lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng xử lý, giải quyết 23 vụ án về ma túy, trong đó có 15 vụ xảy ra tại 05 xã biên giới; tham gia 76 phiên họp xem xét quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc trong đó có 73 trường hợp trú tại các xã biên giới...
Tuy nhiên, thời gian tới, dự báo tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh tiếp tục diễn biến phức tạp; khu vực biên giới vẫn là địa bàn trọng điểm trung chuyển ma túy từ Lào vào địa bàn tỉnh Nghệ An. Tội phạm ma túy ở địa bàn biên giới huyện có nguy cơ gia tăng cả về tính chất và mức độ, với phương thức và thủ đoạn ngày càng tinh vi và manh động hơn. Mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy” thực sự đi vào cuộc sống và trở thành nhận thức của mọi người dân, quyết tâm không để khu vực biên giới Nghệ An trở thành địa bàn trung chuyển ma túy, tạo thành “vùng xanh”; là chốt chặn đầu tiên, có ý nghĩa quyết định để thực hiện tốt mục tiêu chiến lược là đưa Nghệ An ra khỏi diện địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy cả nước.
Huyện ủy Thanh Chương cũng đã ban hành các Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy” và kế hoạch xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy” trên địa bàn huyện Thanh Chương với mục tiêu huy động sức mạnh tổng hợp của cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị và toàn dân tại các xã biên giới tham gia công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy; triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp đấu tranh với tội phạm, triệt xóa các điểm phức tạp về ma túy, tăng cường công tác cai nghiện, quản lý sau cai nghiện công tác tái hòa nhập cộng đồng, không để phát sinh tình hình phức tạp mới liên quan đến tội phạm và tệ nạn ma túy; quyết tâm xây dựng 05 xã biên giới trên địa bàn huyện sạch về ma túy trong năm 2022.
Xác định đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, có ý nghĩa thiết thực, Chi bộ VKSND huyện Thanh Chương đã triển khai ngay kế hoạch thực hiện, đề ra các mục tiêu rõ ràng, đưa vào Nghị quyết chi bộ; lãnh đạo, chỉ đạo cán bộ, Kiểm sát viên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đoàn thể trong hệ thống chính trị, hưởng ứng tích cực phong trào xây dựng “Xã biên giới sạch về ma túy”. Cán bộ làm công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát án hình sự phối hợp chặt chẽ với liên ngành tư pháp huyện Thanh Chương xác định các vụ án trọng điểm về ma túy, đưa ra xét xử lưu động nhiều vụ án tại địa bàn các xã biên giới; tích cực phối hợp Cơ quan điều tra, Bộ đội biên phòng tham gia kiểm sát ngay hoạt động mở niêm phong, kiểm đếm, cân xác định trọng lượng ma túy; cán bộ làm công tác kiểm sát việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án tích cực nghiên cứu hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, tham gia 100% phiên họp xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc... Đồng thời, Tổ tuyên truyền của VKSND huyện chủ động nghiên cứu, đề xuất cách thức tổ chức tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về tội phạm tại các địa bàn xã biên giới.
Ngày 27/5/2022, VKSND huyện Thanh Chương phối hợp TAND huyện Thanh Chương tổ chức 04 phiên xét xử lưu động tại trụ sở UBND xã Thanh Sơn để xét xử các vụ án liên quan đến tội phạm về ma tuý. Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đã nghiên cứu kỹ và nắm chắc nội dung vụ án, chuẩn bị chu đáo dự thảo luận tội, đề cương xét hỏi, dự kiến những vấn đề cần tranh luận để phiên tòa đảm bảo chất lượng và hiệu quả tranh tụng. Các bản luận tội được lãnh đạo phê duyệt kỹ lưỡng, chú trọng phần kiến nghị phòng ngừa, qua đó nêu nổi bật lên tác hại của ma túy cũng như hậu quả khôn lường mà tội phạm ma túy gây ra, ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình an ninh trật tự và đời sống xã hội của nhân dân.
Các phiên tòa xét xử lưu động đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của đông đảo quần chúng nhân dân. Những hình phạt nghiêm khắc đối với các bị cáo bị xét xử là hồi chuông cảnh tỉnh, răn đe các đối tượng khác, góp phần phòng ngừa tội phạm đồng thời góp phần tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật đấu tranh phòng chống các tội phạm về ma túy.
Để công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng chống ma túy được hiệu quả hơn, VKSND huyện Thanh Chương cũng đã gửi tặng nhiều đầu sách pháp luật cho các UBND xã trên địa bàn, bổ sung vào tủ sách pháp luật của xã, góp phần tăng thêm nguồn tư liệu cho cán bộ, nhân dân trong xã nghiên cứu, tham khảo nâng cao nhận thức về pháp luật để làm tốt hơn công tác xây dựng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”.
Đầu năm 2022 vừa qua, VKSND huyện Thanh Chương cùng với lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng trên địa bàn vinh dự được Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương tuyên dương, khen thưởng vì đã có thành tích xuất sắc trong phòng chống tội phạm ma túy. Qua đó khẳng định những đóng góp tích cực, hiệu quả của VKSND huyện Thanh Chương thời gian qua đã góp phần nâng cao vai trò, chức năng, vị trí của ngành Kiểm sát tại địa phương ngày càng được được nâng cao; nhận được sự tín nhiệm của cấp ủy, chính quyền cũng như đông đảo nhân dân trên địa bàn./.