Kết quả 5 năm thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới của VKSND tỉnh Quảng Ninh

uảng Ninh là tỉnh biên giới Đông Bắc, là trọng điểm trong “Tam giác kinh tế” ở đồng bằng Bắc Bộ, có nhiều tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, cảng biển, cửa khẩu, công nghiệp than, vận tải biển, đánh bắt hải sản, buôn bán thương mại với Trung Quốc....

Quảng Ninh là tỉnh biên giới Đông Bắc, là trọng điểm trong “Tam giác kinh tế” ở đồng bằng Bắc Bộ, có nhiều tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, cảng biển, cửa khẩu, công nghiệp than, vận tải biển, đánh bắt hải sản, buôn bán thương mại với Trung Quốc... Tuy nhiên, với địa hình phức tạp và trải dài, có cả vùng núi, biên giới, đồng bằng, hải đảo, ven biển và các đô thị, là nguy cơ tiềm ẩn các loại tội phạm. 5 năm qua tình hình tội phạm trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh vẫn diễn biến khá phức tạp đòi hỏi các cấp, các ngành, nhất là các cơ quan chuyên trách cần tăng cường phối hợp chặt chẽ, nỗ lực hơn nữa để thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 48-CT/TW trong tình hình mới.

Xác định tầm quan trọng Chỉ thị 48- CT/TW của Bộ Chính trị, ngay sau khi nhận được Chỉ thị, Ban cán sự đảng, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức Hội nghị phổ biến, quán triệt Chỉ thị 48 tới toàn thể cán bộ, công chức 2 cấp trong ngành Kiểm sát để thống nhất triển khai thực hiện. Căn cứ vào Kế hoạch số 06/KH- BCS ngày 16/11/2010, của Ban cán sự đảng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Chương trình hành động số 05/CTr- TU ngày 07/12/2010, của Tỉnh uỷ Quảng Ninh về việc thực hiện Chỉ thị 48- CT/TW, Ban cán sự đảng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã xây dựng Kế hoạch số 15/KH- BCSĐ ngày 10/12/2010, chỉ đạo thực hiện Chỉ thị 48- CT/TW ở VKS 2 cấp. Mục tiêu đặt ra là phải quản lý tốt tin báo tố giác, tin báo về tội phạm, bảo đảm mọi tội phạm xảy ra đều phải được khởi tố, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật, không bỏ lọt tội phạm.Việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử phải đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, nghiêm minh, kịp thời; các bản án đã có hiệu lực đều phải được đưa ra thi hành; nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục, phòng ngừa, đáp ứng yêu cầu của công tác phòng chống tội phạm trong tình hình mới. Cùng với đó, để nâng cao hiệu quả, việc thực hiện Chỉ thị 48 ở cả 2 cấp được gắn với thực hiện Chỉ thị 15 của Bộ Chính trị và đều do đồng chí Viện trưởng trực tiếp chỉ đạo. Hàng năm, ngay từ đầu năm, Viện kiểm sát tỉnh nhấn mạnh việc thực hiện Chỉ thị 48 là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, đưa vào kế hoạch công tác năm để các phòng và các VKS cấp huyện thực hiện. Các cuộc giao ban Lãnh đạo hàng tháng, quý, sơ kết 6 tháng, tổng kết năm, các cuộc kiểm tra chéo, kiểm tra nội bộ đều đánh giá kết quả chỉ đạo công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Bên cạnh việc triển khai chung trong Kế hoạch công tác năm, để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 09/1998/NQ- CP ngày 31/7/1998, của Chính phủ về tăng cường công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; Hàng năm căn cứ Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Ban Chỉ đạo 138, 389 của tỉnh; các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã xây dựng các Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng chống tội phạmhàng năm và theo giai đoạn đến năm 2015 và triển khai thực hiện ở cả 2 cấp, chỉ đạo các đơn vị nâng cao vai trò trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng tăng cường công tác quản lý tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; phát hiện khởi tố điều tra, xử lý kịp thời, góp phần kiềm chế, giảm thiểu tình hình tội phạm xảy ra trên địa bàn.

Việc triển khai phòng, chống tội phạm nói chung còn được gắn với việc thực hiện các đề án thuộc Chương trình phòng, chống tội phạm mua bán người, tệ nạn xã hội, mại dâm giai đoạn 2011-2015; Chương trình 138/CP với các Đề án Đấu tranh phòng, chống tội phạm có tổ chức, tội phạm hình sự nguy hiểm, tội phạm có tính chất quốc tế, tội phạm lứa tuổi vị thành niên, tội phạm về ma tuý, tội phạm mua bán người, tội phạm tham nhũng…

Bên cạnh việc quán triệt, xây dựng kế hoạch chỉ đạo thực hiện, Ban cán sự đảng đã ra Nghị quyết lãnh đạo Đảng ủy cơ quan VKSND tỉnh và 14 chi bộ thuộc VKSND các huyện, thị xã, thành phố về thực hiện Chỉ thị 48- CT/TW. Các tổ chức đảng đã nhận thức sâu sắc vai trò lãnh đạo, thể hiện ở việc xây dựng và triển khai Nghị quyết, lãnh đạo đảng viên, quần chúng thực hiện nhiệm vụ. Cấp ủy, Chi bộ ở các phòng và các VKS cấp huyện đã phối hợp chặt chẽ với Chuyên môn lãnh đạo để nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm. Thông qua kế hoạch, chương trình công tác định kỳ của đơn vị, Chi bộ và Thủ trưởng cơ quan đã kịp thời phổ biến quán triệt đến cán bộ, Đảng viên trong đơn vị các Nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống tội phạm, các biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng hoạt động này. Thực hiện tốt các chuyên đề nghiệp vụ; Làm tốt công tác tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương về các biện pháp phòng, chống tội phạm.

Do được quán triệt nghiêm túc Chỉ thị 48- CT/TW nên nhận thức của cán bộ, đảng viên được nâng lên. Thể hiện bằng các biện pháp, hành động, việc nâng cao trách nhiệm trong việc thực hiện chuyên môn nghiệp vụ, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng trong công tác điều tra, truy tố, xét xử, đảm bảo việc xử lý kịp thời, chính xác, đảm bảo đúng quy định, không để xảy ra oan sai. Mỗi cán bộ, đảng viên trong ngành cũng nâng cao trách nhiệm vận động người thân trong gia đình, nhân dân nơi cư trú cam kết không sa vào tệ nạn xã hội, nâng cao ý thức cảnh giác, ý thức chấp hành pháp luật, tích cực tham gia phong trào phòng, chống tội phạm trên địa bàn.

VKS 2 cấp luôn chú trọng công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao ý thức pháp luật trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm cho nhân dân bằng nhiều hình thức như:

- Thông qua hoạt động chuyên môn nghiệp vụ: Trong giai đoạn kiểm sát điều tra, kiểm sát tạm giữ, tạm giam, kiểm sát thi hành án, khi tiếp xúc với các bị can, bị cáo, bị án, Kiểm sát viên đã phổ biến tuyên truyền, giải thích các quy định của pháp luật, giúp họ hiểu rõ các quyền và nghĩa vụ của mình, nhất là giúp cho các bị can biết quyền được trợ giúp pháp lý nếu họ thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý; Tuyên truyền, thuyết phục để họ hiểu được chính sách pháp luật của Nhà nước khoan hồng đối với những người thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải... và nghiêm khắc trừng trị những người ngoan cố, chống đối... từ đó giúp họ có thái độ khai báo thành khẩn, tạo thuận lợi cho việc giải quyết vụ án. Tại các phiên tòa hình sự, nhất là các phiên tòa xét xử lưu động, Kiểm sát viên đều chủ động tuyên truyền, giải thích pháp luật cho các bị cáo và những người dự tại phiên tòa; tuyên truyền ý thức, trách nhiệm của mọi công dân trong việc tham gia vào đấu tranh phòng, chống tội phạm tại địa phương. Qua công tác tiếp dân, tiếp nhận đơn KSV đã phổ biến, giải thích giúp người dân hiểu rõ hơn về pháp luật để họ thực hiện các quyền và nghĩa vụ đối với Nhà nước.

- Thông qua hoạt động tuyên truyền pháp luật của các báo cáo viên tại các cơ quan, doanh nghiệp (nhất là doanh nghiệp ngành than) trên địa bàn về Hiến pháp, Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự; Luật phòng, chống buôn bán người; Luật phòng, chống tham nhũng; Luật phòng, chống ma tuý…. với hàng ngàn lượt người nghe. Do đó đã nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật trong nhân dân.

- Thông qua các hoạt động của các tổ chức như Hội luật gia, Đoàn thanh niên...cán bộ Viện kiểm sát đã tích cực tham gia tuyên truyền phổ biến pháp luật như tổ chức tuyên truyền, giáo dục pháp luật tới học sinh tại các trường học và các đối tượng thanh, thiếu niên trên địa bàn; VKS tỉnh ủng hộ 01 tủ sách pháp luật cho xã Dương Huy (Cẩm Phả). Một số VKS cấp huyện tham gia Chương trình xây dựng nông thôn mới bằng cách tuyên truyền pháp luật cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc; Cử cán bộ tham gia vào chương trình Kể chuyện theo án do Đoàn thanh niên tổ chức. Phối hợp với các ngành hữu quan tuyên truyền thực hiện Hiến pháp 2013 và Luật đất đai sửa đổi năm 2013; Tham gia Sân chơi truyền hình CNVC- LĐ với pháp luật năm 2014 “Sau giờ thứ 8” về tuyên truyền Hiến pháp 2013...

- VKS 2 cấp đã tăng cường sự phối hợp với các cơ quan báo chí, phát thanh và truyền hình ở địa phương để đưa tin, tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức pháp luật cho quần chúng nhân dân (trong kỳ đã đưa 285 tin, bài và 856 ảnh trên Trang thông tin điện tử của VKS tỉnh).

- Chủ động phối hợp với Toà án 2 cấp đưa đi xét xử lưu động 616 vụ án hình sự, qua các phiên toà đã thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong quần chúng nhân dân, nâng cao hiệu qủa công tác đấu tranh phòng chống tội phạm.

VKS 2 cấp tích cực nghiên cứu, tham gia đóng góp ý kiến vào việc xây dựng hệ thống pháp luật liên quan đến tổ chức, hoạt động của ngành cũng như công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm như dự thảo Hiến pháp 2013; Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi)…Phối hợp với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và tham mưu cho Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp tỉnh tổ chức Hội nghị liên ngành lấy ý kiến tham gia vào dự thảo Luật tổ chức VKSND và Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi. Tham gia các hội thảo nghiên cứu khoa học về các lĩnh vực do Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Trung ương tổ chức và tích cực đóng góp ý kiến; tham gia Hội đồng thẩm định Đề tài khoa học cấp tỉnh “Xây dựng ngân hàng dữ liệu, đặc điểm nhận dạng mặt người ứng dụng vào việc dựng chân dung đối tượng gây án qua mô tả của người làm chứng và người bị hại” của Công an tỉnh.

VKS 2 cấp đã ký kết Quy chế phối hợp công tác (sửa đổi) với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cùng cấp nhằm tăng cường mối quan hệ phối hợp trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ. VKS tỉnh chủ trì xây dựng và ký Quy chế phối hợp 4 ngành trong thực hiện Nghị quyết 37/2013/QH13 để triển khai thực hiện có hiệu quả.

Ban cán sự Đảng, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các phòng thực hành quyền công tố, kiểm sát án hình sự và 14 Viện kiểm sát cấp huyện phải thường xuyên quán triệt cho các Kiểm sát viên, kiểm tra viên nghiên cứu kỹ các văn bản pháp luật để áp dụng vào quá trình kiểm sát như Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự và các văn bản hướng dẫn thi hành, để đảm bảo mọi hoạt động điều tra, truy tố, xét xử đều thực hiện đúng pháp luật. Đồng thời cũng quan triệt rõ Luật bồi thường Nhà nước, trách nhiệm của cán bộ, công chức để xảy ra oan, sai. Nếu để xảy ra việc bị oan cho người không có tội thì phải bồi thường theo Luật bồi thường Nhà nước.

Thông qua hoạt động kiểm sát việc giải quyết tin báo,tố giác tội phạm, kiểm sát điều tra, truy tố, kiểm sát xét xử và thi hành án hình sự, VKS 2 cấp đã ban hành 62 văn bản kiến nghị các Cơ quan Nhà nước áp dụng các biện pháp phòng ngừa vi phạm và tội phạm trong việc tăng cường các biện pháp quản lý nhà nước trong các lĩnh vực quản lý kinh tế, khai thác tài nguyên, tín dụng ngân hàng, y tế, an toàn giao thông, an toàn lao động và hoạt động công chứng. Kiến nghị đối với Công an cấp xã trong cung cấp thông tin về nhân thân bị can, bị cáo; với UBND cấp xã trong việc cấp giấy chứng nhận khai sinh và tăng cường các biện pháp ngăn chặn người dân xuất cảnh trái phép sang nước ngoài lao động thời vụ.

Thực hiện sự chỉ đạo của Ban cán sự Đảng Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Ban chỉ đạo cải cách tư pháp tỉnh, để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 49- NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, Ban cán sự Đảng VKS tỉnh Quảng Ninh đã lãnh đạo thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tăng cường cơ sở vật chất, đẩy mạnh thực hiện chức năng, nhiệm vụ của ngành nhằm làm tốt công tác phòng chống tội phạm, từng bước đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp. Trong đó tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm của ngành là “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với điều tra”. Thông qua công tác nghiệp vụ, chú trọng phát hiện những sơ hở trong công tác quản lý, kịp thời kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước có biện pháp khắc phục hạn chế, sơ hở nhằm làm tốt công tác phòng ngừa tội phạm. Ban cán sự đảng, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo VKS 2 cấp quán triệt thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị, đẩy mạnh việc học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gắn với Cuộc vận động xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm” nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên đáp ứng tốt hơn yêu cầu đấu tranh, phòng chống tội phạm trong thời gian tới.

Trong 5 năm qua, mặc dù tội phạm còn diễn biến phức tạp, song thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW của Bộ Chính trị; Kế hoạch số 06 của Ban cán sự Đảng VKSNDTC, trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của ngành, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã luôn chủ động, tích cực, có nhiều biện pháp đổi mới trong chỉ đạo điều hành, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo phòng chống tội phạm, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành góp phần giữ vững kỷ cương pháp luật trên địa bàn tỉnh. Công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố có nhiều đổi mới, đã tăng cường việc nắm tin báo từ cơ sở, tránh việc bỏ lọt tội phạm; chất lượng THQCT và KS hoạt động tư pháp được nâng cao; không xảy ra việc bắt giữ, giam, khởi tố, điều tra, truy tố oan sai, không bỏ lọt tội phạm, phối hợp với cơ quan CSĐT 2 cấp nâng cao chất lượng, hiệu quả điều tra, khám phá, xử lý tội phạm nhất là các loại tội phạm nguy hiểm, gây hậu quả nghiêm trọng; tích cực phối hợp với cơ quan Công an và các ngành có liên quan chủ động phòng ngừa, tích cực tấn công trấn áp, truy quét các loại tội phạm, tập trung ở các tuyến địa bàn, lĩnh vực trọng điểm phức tạp, không để hình thành các băng nhóm phạm tội có tổ chức...; chất lượng tranh tụng tại phiên tòa của KSV được nâng lên. Công tác kiểm sát hoạt động tư pháp đạt hiệu quả cao. Công tác phát hiện, quản lý và báo cáo tình hình vi phạm trong hoạt động tư pháp được chú trọng và từng bước nâng cao về chất lượng. Đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua các phiên toà xét xử; khuyến khích cán bộ, Kiểm sát viên viết bài trên các trang báo của địa phương, của ngành và Trang thông tin điện tử của VKS tỉnh (hoạt động từ năm 2014). Chú trọng đổi mới công tác xây dựng ngành, đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý đã phát huy tốt vai trò quản lý, chỉ đạo điều hành; lực lượng cán bộ, KSV ngày càng được hoàn thiện về mọi mặt đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.

TH (biên tập)