Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự ở Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc

Một số biện pháp nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố

và kiểm sát xét xử hình sự ở Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc

Ngay từ đầu năm, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã quán triệt, chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và các Viện kiểm sát cấp huyện, tổ chức thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tối cao về việc nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự. Coi đó là nhiệm vụ trọng tâm trong chủ đề “ Đổi mới, Chất lượng” thực hiện kế hoạch công tác năm của ngành Kiểm sát. Theo đó, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã triển khai sâu rộng những biện pháp nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự, đưa công tác kiểm sát lĩnh vực này đạt kết quả đáng khích lệ, cụ thể:

. Biện pháp tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo và hướng dẫn nghiệp vụ kịp thời cho Viện kiểm sát cấp huyện:

Ngay sau khi có Chỉ thị công tác của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, lãnh đạo Viện kiểm sát tỉnh Vĩnh Phúc kịp thời xây dựng Kế hoạch công tác năm, đề ra các chỉ tiêu từng khâu công tác nghiệp vụ cụ thể, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương yêu cầu các phòng nghiệp vụ và các Viện kiểm sát cấp huyện triển khai thực hiện; đồng thời, chỉ đạo các phòng nghiệp vụ xây dựng Chương trình công tác năm, hướng dẫn nghiệp vụ về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án hình sự đối với Viện kiểm sát cấp huyện.

Lãnh đạo Viện kiểm sát tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và các Viện kiểm sát cấp huyện chấp hành nghiêm túc Quy chế công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự ban hành kèm theo Quyết định số 960, quy định về xây dựng hồ sơ kiểm sát và các quy chế nghiệp vụ của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Thực hiện tốt biện pháp này sẽ đưa công tác xây dựng hồ sơ kiểm sát gọn gàng, khoa học, giúp cho kiểm sát viên và người nghiên cứu nắm chắc hồ sơ, chủ động kiểm sát vụ án.

Kết quả, hồ sơ kiểm sát của cả hai cấp xây dựng đạt chất lượng cao, thể hiện đầy đủ, chính xác hoạt động nghiệp vụ của Kiểm sát viên trong từng giai đoạn tố tụng; tạo thuận lợi cho việc nghiên cứu khi cần thiết.Các phòng nghiệp vụ và Viện kiểm sát nhân dân thành phố Vĩnh Yên đã lập đầy đủ các loại sổ sách theo quy định để theo dõi việc thụ lý và giải quyết án hình sự, ghi chép đầy đủ các cột, mục và sạch sẽ, rõ ràng.

. Biện pháp yêu cầu kiểm sát viên thực hiện tốt thao tác nghiệp vụ ở cấp sơ thẩm:Các Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án thường xuyên được quán triệt, chỉ đạo và đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật và các thao tác nghiệp vụ quy định tại Chương II Quy chế thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự như: Nghiên cứu hồ sơ, trích cứu các chứng cứ, tài liệu của vụ án; hệ thống quá trình tố tụng giải quyết vụ án; kịp thời có báo cáo đề xuất quan điểm, đường lối giải quyết vụ án, có ý kiến phê duyệt của lãnh đạo Phòng và lãnh đạo Viện phụ trách khối; dự thảo luận tội và đề cương tham gia xét hỏi tại phiên toà; ghi chép diễn biến tại phiên tòa và quyết định của Hội đồng xét xử; báo cáo kết quả xét xử và thực hiện việc kiểm sát bản án theo quy định…Thực hiện tốt nội dung này, ngay từ cấp sơ thẩm, Kiểm sát viên xây dựng cho mình tính chủ động và nắm chắc nội dung tình tiết vụ án hình sự, kiểm sát chặt chẽ từng giai đoạn tố tụng của vụ án nhất là trước khi đưa ra xét xử; chủ động dự đoán các tình huống phức tạp có thể xảy ra tại phiên tòa, từ đó có hướng giải quyết nhanh, gọn, dứt điểm các tình huống này. Chuẩn bị tốt và ổn định tâm lý tranh luận với bị cáo, luật sư và bảo vệ chắc chắn quan điểm của Viện kiểm sát về vụ án. Do vậy, Viện kiểm sát đã phối hợp chặt chẽ với Tòa án cùng cấp kịp thời đưa các vụ án ra xét xử đúng thời hạn. truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có việc Viện kiểm sát truy tố, Tòa án tuyên không tội; hạn chế thấp nhất việc Toà án trả hồ sơ. Quan điểm của Viện kiểm sát về áp dụng pháp luật và đường lối xử lý từng vụ án cơ bản phù hợp với quyết định củaHội đồng xét xử, đáp ứng yêu cầu chính trị của địa phương.

. Biện pháp Tổ chức sâu rộng việc thực hiện Chỉ thị số 03 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về tăng cường công tác kháng nghị phúc thẩm hình sự:

Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc có công văn yêu cầu các đơn vị trong tỉnh, phổ biến, quán triệt nội dung Chỉ thị đến toàn thể lãnh đạo, cán bộ, kiểm sát viên trong đơn vị để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác kháng nghị phúc thẩm hình sự, coi đây là một chỉ tiêu đánh giá, xếp loại thi đua hàng năm. Phát động và thực hiện tốt nội dung này, sẽ mang tính bắt buộc đối với từng đơn vị Viện kiểm sát trong chủ động tìm hiểu, thu thập các tài liệu, căn cứ, vi phạm ngay từ khi tham gia phiên tòa, cho đến khi kiểm sát bản án, báo cáo đề xuất lãnh đạo, ra quyết định kháng nghị với từng vụ án cụ thể.

Để làm tốt việc này: Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc yêu cầu các phòng nghiệp vụ và các Viện kiểm sát cấp huyện thực hiện nghiêm túc việc kiểm sát bản án, quyết định sơ thẩm của Toà án cùng cấp như: Mở sổ theo dõi, ghi rõ ngày Toà án ra bản án, quyết định sơ thẩm, ngày Viện kiểm sát nhận bản án, quyết định sơ thẩm và những vi phạm thiếu sót của bản án, quyết định sơ thẩm. Trong thời hạn kháng cáo, kháng nghị, Viện kiểm sát cấp huyện gửi bản án, quyết định sơ thẩm, phiếu kiểm sát bản án (theo đúng mẫu và hướng dẫn của Viện kiểm sát nhân dân tối cao) có ý kiến phê duyệt của lãnh đạo Viện. Kiểm sát viên được phân công theo dõi địa bàn có trách nhiệm nghiên cứu, kiểm sát bản án, quyết định sơ thẩm của cấp huyện gửi đến, kết quả nghiên cứu được thể hiện bằng văn bản, có ý kiến phê duyệt của lãnh đạo phòng. Tiến hành kiểm sát 100% các bản án sơ thẩm của Tòa án cấp tỉnh (riêng Phòng 3 kiểm sát 990 bản án, quyết định, trong đó có 223 bản án, quyết định phúc thẩm; 767 bản án sơ thẩm cấp huyện). Kết quả, thời gian qua, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã phối hợp với Tòa án nhân dân tỉnh đưa ra xét xử một số lượng lớn án phúc thẩm đảm bảo đúng thời hạn quy định của pháp luật, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.. Quan điểm của Viện kiểm sát về áp dụng pháp luật và đường lối xử lý đối với từng bị cáo trong từng vụ án về cơ bản phù hợp với quyết định Hội đồng xét xử phúc thẩm, bảo đảm đúng pháp luật, đáp ứng kịp thời yêu cầu chính trị của địa phương; đã kháng nghị phúc thẩm được 13 vụ = 22 bị cáo, được Tòa án chấp nhận 100%.

.Biện pháp tăng cường và chỉ đạo sâu sát Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm ở cấp phúc thẩm và giám đốc thẩm.

Lãnh đạo Viện phụ trách khối, lãnh đạo phòng nghiệp vụ thường xuyên chủ động quán triệt, yêu cầu các Kiểm sát viên chú ý thực hiện tốt các thao tác nghiệp vụ quy định tại Chương III Quy chế thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự và đột xuất kiểm tra về các nội dung: Nghiên cứu kỹ hồ sơ, trích cứu các lời khai và các tài liệu liên quan đến kháng cáo hoặc kháng nghị; sao chụp kết luận điều tra, cáo trạng, bản án sơ thẩm; nội dung kháng cáo hoặc kháng nghị; báo cáo tóm tắt nội dung vụ án và quyết định của bản án sơ thẩm, đề xuất hướng giải quyết vụ án có ý kiến phê duyệt của Lãnh đạo Phòng và Lãnh đạo Viện phụ trách khối; dự thảo phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án; dự thảo những vấn đề tham gia xét hỏi và những vấn đề có thể tranh luận đối đáp tại phiên tòa; ghi chép diễn biến phiên tòa, quyết định của Hội đồng xét xử; báo cáo kết quả xét xử theo quy định. Việc thực hiện tốt thao tác nghiệp vụ nêu trên đã góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, đặc biệt là việc tranh luận đối đáp tại phiên tòa của Kiểm sát viên.

Ở cấp giám đốc thẩm:Yêu cầu Kiểm sát viên nghiên cứu hồ sơ kiểm sát lập theo thủ tục giám đốc thẩm kỹ càng, chủ động, thực hiện đúng các quy định tại chương IV Quy chế thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự như: Nghiên cứu kỹ hồ sơ, trích cứu các lời khai và các tài liệu liên quan đến kháng nghị; sao chụp kết luận điều tra, cáo trạng, bản án sơ thẩm; báo cáo tóm tắt nội dung vụ án, quyết định kháng nghị và đề xuất hướng giải quyết vụ án có ý kiến phê duyệt của Lãnh đạo Phòng và Lãnh đạo Viện phụ trách khối; dự thảo phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án; ghi chép ý kiến của các thành viên Hội đồng xét xử; sau phiên tòa đã làm và gửi báo cáo kết quả xét xử theo quy định.

.Biện pháp Tổ chức và hoàn thành nhiều báo cáo chuyên đề đạt chất lượng tốt như:

Thường xuyên tổ chức và nghiệm thu các chuyên đề nghiệp vụ về công tác này, như: Sơ kết 03 năm thực hiện Chỉ thị 03 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân về tăng cường công tác kháng nghị phúc thẩm hình sự; Chuyên đề “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự có người bị hại, người làm chứng là người chưa thành niên”;

Chuyên đề “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra án hình sự theo yêu cầu của cải cách tư pháp”.

. Phối hợp chặt chẽ với các ngành, cơ quan trên địa bàn nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác này: Như phối hợp liên ngành Công an - Viện kiểm sát - Tòa án, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc chủ động chủ trì Hội nghị sơ kết thực hiện Thông tư 17/2007/TTLT hướng dẫn áp dụng một số qui định tại chương XVIII, Bộ luật hình sự đối với các tội phạm về ma túy; từ đó ra quy chế chung về việc thống nhất nhận thực, áp dụng các nội dung quy dịnh của Thông tư vào thực tiện công tác pháp luật, giải quyết dứt điểm những vướng mắc, khó khăn khi áp dụng cũng như nâng cao nhận thức và hiệu quả của cơ quan tiến hành tố tụng khi áp dụng Thông tư. Viện kiểm sát nhân dân đã thực hiện tốt công tác phối hợp liên ngành trong giải quyết án hình sự; chủ trì cuộc họp thống nhất với Cơ quan điều tra, Tòa án cùng cấp trong việc xây dựng án trọng điểm, tổ chức đưa ra xét xử lưu động một số vụ án có tính chất điển hình; họp bàn thống nhất đường lối giải quyết những vụ án phức tạp, án tham nhũng được dư luận xã hội quan tâm.

Hàng năm, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh và các Viện kiểm sát cấp huyện phối hợp với Tòa án cùng cấp tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp. Các phòng nghiệp vụ cử Kiểm sát viên về dự phiên tòa do Kiểm sát viên cấp huyện thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử để rút kinh nghiệm chung. Kết quả tổ chức thành công nhiều phiên tòa lưu động, trọng điểm, xử lý đúng người đúng tội, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và đảm bảo niềm tìn vào Đảng, Nhà nước và Pháp luật trong nhân dân; đồng thời Viện kiểm sát và Toà án hai cấp đã tổ chức cho cán bộ, Kiểm sát viên, thẩm phán tham dự được 93 phiên toà sơ thẩm và 06 phiên toà phúc thẩm, đều có tổ chức đánh giá về những ưu điểm, tồn tại để cùng rút kinh nghiệm chung, nhằm nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử án hình sự ngày một tốt hơn. Qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự và nắm tình hình về vi phạm và tội phạm trong lĩnh vực an toàn giao thông trên tuyến đường Quốc lộ 2A (đoạn tránh thành phố Vĩnh Yên), thấy liên tiếp xảy ra nhiều vụ tai nạn làm chết và bị thương nhiều người. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã ban hành kiến nghị đối với Ban an toàn giao thông tỉnh Vĩnh Phúc, được Thường trực Ban an toàn giao thông tỉnh chấp nhận, tiến hành sửa chữa, khắc phục.

.Thực hiện biện pháp kiểm tra thường xuyên liên tục: Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã tổ chức 3 đợt kiểm tra nghiệp vụ đối với cấp huyện. Sau mỗi đợt kiểm tra đoàn đều ban hành kết luận và có thông báo rút kinh nghiệm chung. Qua kiểm sát cáo trạng, bản án của cấp huyện, VKSND tỉnh đã ban hành 12 bản thông báo rút kinh nghiệm, hướng dẫn nghiệp vụ cho các Viện kiểm sát cấp huyện, kịp thời trả lời thỉnh thị của Viện kiểm sát cấp huyện.

Từ đó tổ chức hội nghị đánh giá, nghiệm thu kết quả chuyên đề, tổng hợp những nội dung chính chủ yếu, đưa các kiến thức, kinh nghiệm được đúc rút từ thực tế áp dụng vào trong quá trình thực hiện quyền công tố và kiểm sát xét xử hình sự, nấng cao hơn tri thức, kiến thức và kinh nghiệm thực tiện cho kiểm sát viên, đảm bảo cho kiểm sát viên chủ động, sáng tạo, và hiệu quả, chất lượng về công tác kiểm sát ở các giải đoạn tố tụng nhất là thực hành quyền công tố và tham gia xét xử tại tòa.

Thái Hưng