VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỐI CAO

Căn cứ theo Điều 21 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và điểm a khoản 3 Điều 4 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2014 thì Viện kiểm sát có quyền yêu cầu Tòa án cung cấp hồ sơ, tài liệu để thực hiện chức năng kiểm sát trong giai đoạn chuẩn bị xét xử đối với các vụ việc dân sự, hành chính, nhưng trên thực tế còn những quan điểm chưa thống nhất dẫn đến việc thực hiện chức năng kiểm sát của Viện kiểm sát trong giai đoạn này gặp nhiều khó khăn.

Tình tiết giảm nhẹ “phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra” quy định tại điểm l khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015 trên thực tế còn nhiều cách hiểu và áp dụng khác nhau, đòi hỏi cần có hướng dẫn cụ thể để áp dụng thống nhất.

Ngày 29/10/2021, VKSND tối cao ban hành Thông báo số 251/TB-VKSTC về việc rút kinh nghiệm trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Ngày 28/10/2021, VKSND tối cao ban hành Kế hoạch số 127/KH-VKSTC về việc triển khai Phong trào thi đua đặc biệt "Cả nước đoàn kết, chung sức, đồng lòng thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch Covid-19".

Thông qua công tác kiểm sát xét xử giám đốc thẩm vụ án dân sự, VKSND tối cao rút kinh nghiệm đối với vụ án “Tranh chấp liên quan đến yêu cầu tuyên bố văn bản công chứng vô hiệu, chia thừa kế và hủy giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn bà Lê Hiếu Ngh, trú tại số 2 tổ 33, khóm MT, phường MP, thành phố CL, tỉnh ĐT; bà Lê Trung Ngh, trú tại số 63/35 NB, Ph 1, quận M, thành phố X với bị đơn bà Trần Thị Minh L, trú tại số 200/1/31 BL, phường N, quận BT, thành phố X và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm 11 người.

Từ thực tiễn công tác kiểm sát giải quyết án hành chính liên quan đến đất đai, tác giả nêu những vấn đề Kiểm sát viên cần lưu ý khi xem xét thời hiệu khởi kiện, xác định tư cách tố tụng của đương sự trong vụ án; về căn cứ, thẩm quyền, trình tự thu hồi đất; về bồi thường, tái định cư; về yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Từ đó, đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm sát lĩnh vực này.

Thông qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án dân sự theo thủ tục giám đốc thẩm, ngày 21/10/2021, VKSND tối cao ban hành Thông báo rút kinh nghiệm số 234/TB-VKSTC về những sai sót, vi phạm trong vụ án "Tranh chấp đòi tài sản" giữa nguyên đơn là các bà: Võ Thị Q, Vũ Thị D, Vũ Thị Nh với bị đơn là bà Lê Thị Đ; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là anh Võ Quốc H, chị Võ Thị V, Ủy ban nhân dân thành phố C và một số người khác.

Giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp là một trong những nhiệm vụ của các cơ quan tư pháp nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. VKSND ngoài nhiệm vụ giải quyết các khiếu nại thuộc thẩm quyền của mình còn có chức năng kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan tư pháp khác, để đảm bảo việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp đạt hiệu quả, đúng pháp luật; kịp thời phát hiện và hạn chế các vi phạm của các cơ quan tư pháp trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại, tố cáo.

Thông qua công tác kiểm sát giải quyết các vụ án dân sự phúc thẩm, VKSND tỉnh Đ thông báo đến VKS cấp huyện rút kinh nghiệm đối với vụ án: “Tranh chấp về hợp đồng dân sự vay tài sản" giữa: Nguyên đơn là bà Vì Thị C và bị đơn là bà Lò Thị H (Lò Thu H), ông Lường Văn L, do Tòa án nhân dân thành phố Đ giải quyết tại Bản án dân sự sơ thẩm số 03/2020/DS-ST ngày 12/5/2020 như sau:

Thông qua việc tìm hiểu quy định của một số quốc gia trên thế giới, tác giả bình luận 04 yếu tố cấu thành tội “Sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm”, từ đó kiến nghị: Đổi tên tội danh thành tội “Sử dụng người dưới 18 tuổi vào các hoạt động khiêu dâm”; Bổ sung dấu hiệu pháp lý “phổ biến văn hóa phẩm đồi trụy về người dưới 18 tuổi” vào hành vi khách quan của tội phạm.

Việc đảm bảo quyền yêu cầu thi hành án dân sự của đương sự là một trong những nội dung thực hiện nguyên tắc “bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan” để góp phần nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc xử lý yêu cầu thi hành án, Kiểm sát viên cần lưu ý một số nội dung liên quan đến thời điểm bắt đầu tính thời hiệu yêu cầu thi hành án dân sự; các nội dung yêu cầu thi hành án; căn cứ mà Cơ quan Thi hành án từ chối không nhận đơn, không thụ lý.

Việc định giá tài sản có vai trò quan trọng trong xác định tính chất, mức độ của từng tội danh cụ thể của Bộ luật Hình sự, ngoài ra còn là cơ sở để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Bài viết này phân tích những quan điểm trái chiều trong việc xác định giá trị thiệt hại của tài sản, từ đó đưa ra căn cứ đề xuất hướng dẫn áp dụng pháp luật hình sự.

Thủ tục xem xét bản án tử hình trước khi thi hành được quy định tại khoản 1 Điều 367 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhận thức chưa thống nhất về thời điểm người bị kết án được gửi đơn xin ân giảm lên Chủ tịch nước; về mối liên hệ của quyết định bác đơn xin ân giảm của Chủ tịch nước và quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm…

Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định về “quyền tự bào chữa, nhờ người bào chữa” của bị cáo, nhưng chưa có văn bản hướng dẫn nhờ người bào chữa từ giai đoạn nào, khi nào mất quyền nhờ người bào chữa… nên thực tiễn xét xử còn có ý kiến chưa thống nhất đối với trường hợp bị cáo không nhờ người bào chữa ở giai đoạn xét xử sơ thẩm, nhưng đến phiên tòa phúc thẩm thì bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử hoãn phiên tòa để nhờ người bào chữa.