Để có những luận cứ khoa học và phù hợp với thực tiễn khi nghiên cứu, đề xuất những nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành về thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên, vừa qua, VKSNDTC phối hợp cùng Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học “Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên-những vướng mắc và kiến nghị, đề xuất”. Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc VKSNDTC, đại diện Bộ Công an, Bộ Tư pháp, TANDTC cùng đại diện lãnh đạo VKSND tỉnh Bắc Ninh, Hà Nam, Vĩnh Phúc.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, tiến sĩ Nguyễn Minh Đức, Viện trưởng Viện khoa học kiểm sát- VKSNDTC nhấn mạnh, Việt Nam là nước đầu tiên ở Châu Á và là nước thứ 2 trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Công ước này đòi hỏi các nước thành viên phải có luật pháp, thủ tục, các cơ quan và cơ sở đặc biệt để giải quyết vấn đề người chưa thành niên phạm tội. Đối với người chưa thành niên phạm tội, Bộ luật tố tụng hình sự và Bộ luật hình sự Việt Nam quy định một chương riêng với những chế tài ưu tiên về giảm nhẹ hình phạt và trình tự thủ tục đặc biệt nhằm tạo điều kiện tốt nhất bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của ngưòi chưa thành niên. Có thể nói, BLTTHS năm 2003 có nhiều tiến bộ so với BLTTHS năm 1988, đã bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích của người chưa thành niên nhưng với xu thế chung, pháp luật Việt Nam cần hoàn thiện hơn nữa để phù hợp với pháp luật quốc tế. VKSNDTC là cơ quan được giao chủ trì soạn thảo BLTTHS (sửa đổi) trong đó có nội dung thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên, do đó rất cần sự đóng góp ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học và thực tiễn...
Hội thảo về Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên
Để có những luận cứ khoa học và phù hợp với thực tiễn khi nghiên cứu, đề xuất những nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự hiện hành về thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên, vừa qua, VKSNDTC phối hợp cùng Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tại Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học “Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên-những vướng mắc và kiến nghị, đề xuất”. Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc VKSNDTC, đại diện Bộ Công an, Bộ Tư pháp, TANDTC cùng đại diện lãnh đạo VKSND tỉnh Bắc Ninh, Hà Nam, Vĩnh Phúc.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, tiến sĩ Nguyễn Minh Đức, Viện trưởng Viện khoa học kiểm sát- VKSNDTC nhấn mạnh, Việt Nam là nước đầu tiên ở Châu Á và là nước thứ 2 trên thế giới phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Công ước này đòi hỏi các nước thành viên phải có luật pháp, thủ tục, các cơ quan và cơ sở đặc biệt để giải quyết vấn đề người chưa thành niên phạm tội. Đối với người chưa thành niên phạm tội, Bộ luật tố tụng hình sự và Bộ luật hình sự Việt Nam quy định một chương riêng với những chế tài ưu tiên về giảm nhẹ hình phạt và trình tự thủ tục đặc biệt nhằm tạo điều kiện tốt nhất bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của ngưòi chưa thành niên. Có thể nói, BLTTHS năm 2003 có nhiều tiến bộ so với BLTTHS năm 1988, đã bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích của người chưa thành niên nhưng với xu thế chung, pháp luật Việt Nam cần hoàn thiện hơn nữa để phù hợp với pháp luật quốc tế. VKSNDTC là cơ quan được giao chủ trì soạn thảo BLTTHS (sửa đổi) trong đó có nội dung thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên, do đó rất cần sự đóng góp ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học và thực tiễn.
Các đại biểu đã thảo luận và chỉ rõ, người chưa thành niên phạm tội là đối tượng chưa phát triển đầy đủ về thể chất cũng như về tâm, sinh lý, họ bị hạn chế về trình độ nhận thức cũng như về kinh nghiệm sống, thiếu những điều kiện về bản lĩnh tự lập, khả năng tự kiềm chế chưa cao nên họ dễ bị kích động, dễ bị lôi kéo vào những hoạt động phiêu lưu, mạo hiểm. Do đó, pháp luật hình sự Việt Nam đã đặt ra những nguyên tắc riêng khi xử lý hành vi phạm tội của người chưa thành niên. Các quy định về thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên có những điểm khác biệt so với thủ tục tố tụng hình sự áp dụng đối với người thành niên phạm tội. Chính sách hình sự của Nhà nước Việt Nam đối với việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa thành niên là nhằm giúp đỡ, cải tạo, giáo dục để người chưa thành niên nhận ra sai lầm từ đó sửa chữa những sai lầm của mình, tạo điều kiện để các em có khả năng tái hòa nhập cuộc sống.
Qua Hội thảo, các đại biểu đưa ra các kiến nghị nhằm sửa đổi, bổ sung BLTTHS năm 2003 để có quy trình tố tụng đối với người chưa thành niên phạm tội theo hướng “thân thiện hơn”; ban hành quy định về trưng cầu người giám hộ trong quá trình hởi cung để vừa đảm bảo tính khách quan vừa đảm bảo hoạt động điều tra; sớm ban hành Luật bảo vệ nhân chứng trong đó quy định bảo vệ đặc biệt với trẻ em, người chưa thành niên; nghiên cứu quy định ưu tiên về thời hạn tạm giam đối với bị can, bị cáo chưa thành niên…
H.Long