(1) Theo quy định tại Điều 60 Luật Giao thông đường bộ quy định về độ tuổi của người lái xe: “Người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy có dung tích xi lanh dưới 50 cm”, nên trong tình huống này cần xác định các trường hợp:
Trường hợp 1: Nếu quá trình điều tra xác định Nguyễn Văn Tiến có lỗi trong việc điều khiển xe mô tô tham gia giao thông gây tai nạn chết người và xe mô tô có dung tích xi lanh từ 50cm trở lên, thì việc Nguyễn Văn Thành giao xe cho Nguyễn Văn Tiến (mới đủ 16 tuổi, chưa có giấy phép lái xe) điều khiển đã cấu thành tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ” quy định tại khoản 1 Điều 264 BLHS. Do đó, việc Cơ quan điều tra khởi tố đối với Nguyễn Văn Thành là đúng quy định.
- Trường hợp 2: Nếu quá trình điều tra xác định Nguyễn Văn Tiến có lỗi trong việc điều khiển xe mô tô tham gia giao thông gây tai nạn chết người (không thuộc các trường hợp sử dụng rượu bia, ma túy, chất kích thích hoặc các điều kiện khác theo quy định của pháp luật) và xe mô tô có dung tích xi lanh dưới 50 cm, thì việc Nguyễn Văn Thành giao xe cho Nguyễn Văn Tiến (mới đủ 16 tuổi, chưa có giấy phép lái xe) điều khiển không cấu thành tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ”. Việc cơ quan điều tra khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Thành là không đúng.
- Trường hợp 3: Nếu quá trình điều tra xác định Nguyễn Văn Tiến không có lỗi trong việc điều khiển xe mô tô tham gia giao thông gây tai nạn chết người, thì hành vi của Nguyễn Văn Tiến không cấu thành tội phạm. Vì vậy, hành vi giao xe của Nguyễn Văn Thành không phạm tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông tham gia giao thông đường bộ”. Việc Cơ quan điều tra khởi tố đối với Nguyễn Văn Thành là không đúng.
(2) Theo quy định tại Điều 213 Bộ luật Dân sự và Điều 33 Luật Hôn nhân gia đình, xe mô tô do ông Nguyễn Văn Thành mua được xác định là tài sản chung của vợ chồng ông Thành, không phải là tài sản chung của gia đình (theo ý hiểu của bạn đọc), nên người con không có quyền sử dụng, chiếm hữu, định đoạt chiếc xe này. Việc quyết định giao xe cho ai sử dụng là quyền của vợ chồng ông Thành (trừ trường hợp họ tự ý lấy đi mà vợ chồng ông Thành không biết). Do vậy, việc ông Thành biết rõ Nguyễn Văn Tiến (là con ruột) đủ 16 tuổi và chưa có giấy phép lái xe mà giao xe cho Tiến sử dụng, khi có hậu quả chết người do hành vi điều khiển phương tiện của Tiến gây ra, thì tùy từng trường hợp cụ thể (như đã nêu trên) ông Thành phải chịu trách nhiệm về việc đã giao xe cho Tiến sử dụng.
Câu trả lời có tính chất tham khảo.